Hiện nay, mỗi quý có rất nhiều báo cáo thị trường bất động sản được công bố trên các phương tiện truyền thông. Thế nhưng có một hiện tượng là số liệu của các báo cáo thị trường không đồng nhất, thậm chí lệch nhau khá nhiều.
Một số báo cáo còn đóng mác số liệu đại diện cho thị trường TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, thậm chí cả nước dù thực tế có những báo cáo chỉ dựa trên hoạt động giao dịch của các đơn vị ấy. Cũng có một số công ty tổng hợp thêm nhiều nguồn tin nhưng không mang tính đại diện cho cả thị trường bất động sản.
Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam (VIRES) cho biết, đến nay vẫn chưa có cơ sở pháp lý và quy định cụ thể về quyền hạn, trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc công bố thông tin với công chúng.
Ngoài ra, quy định về đảm bảo tính xác thực của thông tin và quy rõ trách nhiệm cho cơ quan nào kiểm chứng thông tin do doanh nghiệp công bố, đặc biệt là thông tin dưới dạng báo cáo nghiên cứu. Trong khi đó, hiện cũng chưa có hệ thống thông tin dữ liệu hoàn chỉnh, chính thống về thị trường bất động sản.
Ngày 8.12, chia sẻ với Lao Động, TS Trần Xuân Lượng - Giảng viên Chuyên ngành Bất động sản, Trường Đại học Kinh tế quốc dân - cho biết, một số báo cáo đưa ra dựa trên giao dịch của chính các đơn vị đó nên không thể đại diện cho cả thị trường.
“Vì thế số liệu mỗi đơn vị trong các báo cáo về cùng một thị trường, một phân khúc sản phẩm khác nhau cũng là điều dễ hiểu. Có đơn vị nói rõ là số liệu dựa trên giao dịch riêng của họ nhưng cũng có công ty gây hiểu lầm là thống kê của cả thị trường. Điều này ảnh hưởng lớn đến thị trường, gây nhiễu loạn thông tin, người mua nhà có thể chịu thiệt”, TS Lượng nói.
Theo vị chuyên gia này, các số liệu báo cáo của các doanh nghiệp đều xuất phát từ lợi ích kinh doanh của họ. Vì vậy, báo cáo thị trường muốn khách quan cần có những đơn vị nghiên cứu thị trường độc lập.
Nếu đơn vị vừa nghiên cứu thị trường vừa phân phối bất động sản thì các con số thường mang tính chủ quan và khu biệt trong những dự án mà đơn vị này có giao dịch.
“Hiện pháp luật không cấm doanh nghiệp trao đổi thông tin, tự khảo sát và đưa ra báo cáo. Do đó, người dân cần tỉnh táo, chọn lọc những báo cáo thị trường đáng tin cậy”, ông Lượng góp ý.
Trong khi đó, Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam cho biết thêm trên thực tế, điều này đang dẫn đến một số nguy cơ như khách hàng bị đánh cắp dữ liệu về sở hữu bất động sản khi giao dịch trên nền tảng số, kéo theo tình trạng mua bán dữ liệu trái phép.
Hay như một số doanh nghiệp tự đầu tư nguồn lực để số hóa dữ liệu mà không có sự quản lý, kiểm soát của Nhà nước.
Ngoài ra làm giảm tính minh bạch, khách quan về thông tin của thị trường bất động sản, gây khó khăn cho việc điều hành chính sách kinh tế vĩ mô, công tác quản lý nhà nước nhằm phát triển bền vững thị trường.
Từ đó, VIRES kiến nghị Chính phủ nên quy định cụ thể điều này khi soạn thảo và ban hành Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) theo hướng làm rõ việc doanh nghiệp có được phép công bố các báo cáo thông tin, đánh giá, nhận định về thị trường bất động sản ra công chúng hay không để có cơ chế quản lý thực trạng này, tránh việc các báo cáo tiếp tục nở rộ gây nhiễu loạn thông tin trên thị trường.
Nếu doanh nghiệp được phép công bố các báo cáo thông tin thì cần đặt ra những tiêu chí cụ thể để kiểm soát mức độ ảnh hưởng của thông tin, tính xác thực, khách quan, khoa học của thông tin, trách nhiệm của doanh nghiệp với nguồn tin sau khi thông tin được công bố.
