Nhiều dự án "trùm mền" vì vướng xác định giá đất
Đại diện nhiều doanh nghiệp đang có dự án bị “trùm mền” cho biết, dù phản ánh và ý kiến rất nhiều, song nhiều năm qua, thủ tục hành chính vẫn giậm chân tại chỗ, nên không thể triển khai dự án, trong đó phần nhiều dự án vướng thủ tục đều liên qua đến tiền sử dụng đất.
Đơn cử như dự án Khu dân cư Phú Thuận tại Quận 7, TPHCM do Công ty cổ phần Đầu tư Anh Tuấn làm chủ đầu tư. Sau hơn 12 năm được chấp thuận chủ trương đầu tư, Công ty Anh Tuấn đã triển khai rất nhiều phần việc để được phê duyệt tỉ lệ 1/500, cũng như thi công hạ tầng, các tiện ích cho dự án. Sau đó, công ty thực hiện chuyển nhượng nền đất cho khách hàng và tiến hành các thủ tục để cơ quan chức năng xác định nghĩa vụ tài chính, từ đó doanh nghiệp có cơ sở thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước. Tuy nhiên, hơn 5 năm qua, việc này vẫn chưa được giải quyết.
Tại một hội thảo mới đây ở TPHCM về vấn đề định giá đất, chính đại diện của Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM cũng thừa nhận là TPHCM đang có hàng trăm dự án "trùm mền" do vướng xác định giá đất và các cơ quan quản lý có ý kiến vấn đề này. Trong đó, có những dự án đã có quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển quyền sử dụng đất... từ nhiều năm trước. Do pháp lý đất có thể có từ năm 2003, nhưng quá trình có sự kết nối điều chỉnh, việc câu chữ sử dụng trước đây không rõ ràng, chưa bám sát quy định pháp luật, nên nay muốn định giá phải rà soát lại.
Đặc biệt, vấn đề nóng bỏng là có 125 dự án đang chào thầu, có dự án chào không dưới 30 lần vẫn không thuê được tư vấn, có dự án đã thuê đơn vị tư vấn nhưng tư vấn đành bỏ cuộc... Các trường hợp đó buộc phải chào lại, rất khó. Hay có dự án đã thuê tư vấn, lập chứng thư lại gặp vướng mắc hội đồng thẩm định giá đất trả về vì rà soát từ tổ chuyên viên giúp việc nói nhiều nội dung chưa phù hợp. Trong thực tế, còn rất nhiều vướng mắc.
Định giá đất cần phải tính đúng, đủ, công bằng và không tận thu
Ngay cả với Nghị định số 12/2024/NĐ-CP ban hành đầu năm nay cũng được nhiều doanh nghiệp đánh giá là chưa phù hợp. Điều này khiến nhiều dự án đã được giao đất, cho thuê đất, nhưng không thể tiến hành được việc xác định giá đất.
Dự thảo Nghị định quy định về giá đất hiện cũng có những quy định tương tự, trong đó cách tính được cho là chưa đúng, chưa đủ tổng chi phí của nhà đầu tư phải bỏ ra để thực hiện dự án và lợi nhuận mà họ được hưởng khi hoàn thành dự án đầu tư. Hệ quả là không chỉ khó thu hút đầu tư, mà khiến giá đất, vô hình trung, bị đẩy lên cao.
Một vấn đề nổi cộm khác, khiến nhiều doanh nghiệp rất lo lắng, là quy định “nếu trong thời hạn 24 - 48 tháng, doanh nghiệp chưa triển khai dự án thì sẽ bị thu hồi đất mà không được bồi thường”. Luật quy định như vậy để tránh đầu cơ đất đai. Nhưng, các nghị định hướng dẫn cũng nên tính tới trường hợp bất khả kháng đó là doanh nghiệp không triển khai được dự án do chậm thủ tục liên quan đến cơ quan chức năng.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM, rất ghi nhận nỗ lực của Chính phủ khi ban hành Nghị định 12/2024 sửa đổi, bổ sung Nghị định 44/2014. Tuy nhiên, vẫn còn vấn đề góp ý vẫn chưa được đưa vào về việc định giá đất. Vì thế, ông Châu kiến nghị định giá đất cần phải tính đúng, đủ, công bằng và không tận thu. Nếu Nhà nước lẽ ra thu được 10 đồng nhưng chỉ thu 9 đồng thì còn 1 đồng xem như kích cầu đầu tư, người dân tiêu dùng cũng góp phần phát triển kinh tế, nuôi dưỡng nguồn thu. Trường hợp định giá đúng, đủ, công bằng và không tận thu sẽ kích thích nền kinh tế phát triển, tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. Nếu định giá đất theo hướng đẩy lên cao sẽ khó thu hút đầu tư...
