Trong tờ trình dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) ngày 1.3, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đề xuất lao động thôi việc và đóng đủ 15 năm bảo hiểm xã hội trở lên thì được hưởng lương hưu. Điều kiện lao động nam đủ 61 tuổi 3 tháng, lao động nữ 56 tuổi 8 tháng, tương ứng với tuổi nghỉ hưu. Mỗi năm sau đó, tuổi hưởng lương hưu tăng thêm 3 tháng với nam cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028 và thêm 4 tháng với nữ cho đến khi đủ 60 tuổi vào năm 2035.
Luật hiện hành quy định người lao động đủ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện làm việc bình thường, đóng đủ 20 năm bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu. Mức hưởng bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội và tương ứng với số năm đóng.
Câu hỏi đặt ra là nếu đề xuất trên được thông qua, thì những trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội đủ 15 năm, ví dụ 17-18 năm thì có được rút bảo hiểm xã hội một lần không?
Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định như sau:
Bảo hiểm xã hội một lần
1. Người lao động quy định tại Khoản 1 Điều 2 của Luật này mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các Khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại Khoản 3 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Ra nước ngoài để định cư;
c) Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
d) Trường hợp người lao động quy định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 2 của Luật này khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu…
Như vậy, nếu người lao động có yêu cầu thì sẽ được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc các trường hợp quy định.
Trong các trường hợp quy định thì có trường hợp: "Sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội".
Câu hỏi đặt ra là nếu đề xuất đóng đủ 15 năm bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu được thông qua (hiện tại con số này là 20 năm) thì những người đóng bảo hiểm xã hội trên 15 năm (ví dụ 17-18 năm) mà chưa đủ tuổi nghỉ hưu muốn rút bảo hiểm xã hội một lần thì có được không?
Một chủ tịch công đoàn các khu công nghiệp tỉnh cho biết, qua nắm bắt tâm tư của người lao động, có những trường hợp người lao động đã đóng bảo hiểm xã hội 18-19 năm đang khá băn khoăn, lo lắng không biết mình có được rút bảo hiểm xã hội một lần không nếu hạ số năm đóng bảo hiểm xã hội xuống 15 năm để được hưởng lương hưu.
"Khi tiếp xúc với công nhân, nhiều người đóng bảo hiểm xã hội 18-19 năm đang lo nếu thay đổi luật như vậy thì họ không rút được bảo hiểm xã hội một lần nữa" - cán bộ công đoàn này cho biết.
Đây là câu hỏi cần được các nhà soạn thảo luật lưu ý và cần làm rõ.