Chị Nguyễn Thị Oanh (trú tại huyện Hiệp Hoà, tỉnh Bắc Giang) mới đây đã xin nghỉ việc sau 8 năm làm công nhân trong một công ty điện tử ở Bắc Ninh. Sau khi nghỉ việc, chị đến Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Bắc Giang để làm thủ tục hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội.
Chị Oanh có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội là 8 năm, số tiền trợ cấp thất nghiệp được hưởng là 4 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, chị mới làm hồ sơ, hiện vẫn chưa được nhận khoản tiền này.
Để có thu nhập sau khi mất việc, tạm thời người mẹ 3 con này xin rửa bát tại một cửa hàng ăn. Công việc khá vất vả, nhưng tính ra một tháng, chị chỉ được khoảng 3 triệu đồng. Nữ công nhân dự định sẽ rút bảo hiểm xã hội một lần để lấy tiền kinh doanh.
“Tôi sẽ không đi làm công nhân trong doanh nghiệp nữa mà dự định sẽ mở cửa hàng kinh doanh. Như vậy, tôi cần có số vốn lớn nên rất trông đợi vào khoản bảo hiểm xã hội một lần và vay mượn từ người thân” - chị Oanh chia sẻ về dự định của mình. Sau khi nghỉ việc, chị Oanh quan tâm hơn đến những quy định liên quan đến bảo hiểm, trong đó có bảo hiểm xã hội một lần.
Khi nghe trao đổi về đề xuất bỏ điều kiện lao động sau nghỉ việc 12 tháng mới được rút bảo hiểm xã hội một lần như quy định hiện nay, nữ lao động này bày tỏ đồng tình.
Vì những người lao động nghỉ việc như chị, nếu gặp khó khăn hoặc cần khoản tiền gấp để kinh doanh, buôn bán mưu sinh đều mong được rút ngay. Theo chị Oanh, nên bỏ điều kiện lao động sau nghỉ việc 1 năm mới được rút bảo hiểm xã hội một lần, mà có thể giảm xuống còn 1 vài tháng.
"Nếu như vậy sẽ giúp nhiều người bớt khó khăn hơn trong quãng thời gian ngay sau khi nghỉ việc" - chị Oanh bày tỏ.
Theo Bảo hiểm xã hội TP. Hà Nội, chọn phương án rút bảo hiểm xã hội 1 lần nào thì trước sau cũng phải giải quyết khoản bảo hiểm xã hội 1 lần. Điều kiện 12 tháng chờ không có tác dụng hạn chế rút, ngược lại có thể khiến lao động tìm đến tín dụng đen, ảnh hưởng an ninh trật tự xã hội khi xảy ra tranh chấp.
Nếu chọn cách bảo lưu, lao động vẫn ở trong hệ thống an sinh và khi về hưu được hưởng chế độ.
Bày tỏ quan điểm với đề xuất trên, anh Nguyễn Văn Thắng (28 tuổi, Ba Vì, Hà Nội) - công nhân Công ty TNHH Yamaha Motor Việt Nam - hoàn toàn ủng hộ.
Luật hiện hành quy định lao động tham gia bảo hiểm xã hội dưới 20 năm, sau 12 tháng nghỉ việc mà không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội thì được rút một lần.
Anh Thắng cho rằng, rút ngắn thời gian nhận chế độ 1 lần, người lao động có thể giải quyết được khó khăn trước mắt. "Tại sao người lao động phải chờ 12 tháng mới được rút số tiền do chính họ và doanh nghiệp bỏ ra hàng tháng? Theo tôi, nên rút ngắn thời gian được nhận bảo hiểm xã hội 1 lần xuống còn 3-5 tháng" - nam công nhân nói.
Mới đây, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cho rằng, nên xem xét lại quy định sau 1 năm nghỉ việc mới cho người lao động nhận bảo hiểm xã hội một lần. Vì quy định này không phù hợp với mục đích và bản chất của bảo hiểm xã hội một lần.
Vì vậy, cơ quan này đề nghị xem xét để giảm điều kiện về thời gian từ 12 tháng xuống mức khoảng 3 tháng.
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, sau khi tổng hợp ý kiến góp ý của các cơ quan, bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và nhân dân, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi sẽ được hoàn thiện trình Chính phủ cho ý kiến để trình Quốc hội thảo luận lần thứ nhất tại kỳ họp tháng 10.2023.
