Ngày 12.7, phản ánh với phóng viên, một số đảng viên băn khoăn về việc sinh con thứ 3 bị áp dụng hình thức kỉ luật khiển trách về đảng và chính quyền, đồng thời bị chậm nâng lương trong thời gian bị kỉ luật, bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ trong năm bị kỉ luật.
Phóng viên đã trao đổi với chuyên gia pháp lý Trần Hậu Định (Hà Tĩnh) và được trả lời là việc xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm có sự thay đổi theo từng thời kỳ, theo các quy định của tổ chức Đảng.
Theo đó, ngày 15.11.2017, Bộ Chính trị - Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Quy định 102- QĐ/TW quy định về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm. Khoản 1- Điều 27 Quy định 102 nêu: “Đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau gây hậu quả ít nghiêm trọng hoặc vi phạm trong trường hợp sinh con thứ ba (trừ trường hợp pháp luật có quy định khác) thì kỷ luật bằng hình thức khiển trách”.
Ngày 22.3.2018, Ủy ban Kiểm tra Trung ương ban hành văn bản 04 hướng dẫn thực hiện một số Điều trong Quy định số 102. Văn bản này quy định rõ trường hợp sinh con thứ 3 không bị xử lý vi phạm và trường hợp bị xử lý kỷ luật.
Sau khi có 2 văn bản trên, nhiều trường hợp đảng viên sinh con thứ 3 trở lên đã bị xử lý kỷ luật.
Đến ngày 6.7.2022, Bộ Chính trị - Ban chấp hành TW Đảng ban hành Quy định 69- QĐ/TW quy định về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm, thay thế Quy định 102/2017.
Điều 52 Quy định 69/2017 nêu: “Đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau gây hậu quả ít nghiêm trọng thì kỷ luật bằng hình thức khiển trách:
a)Cản trở, cưỡng bức thực hiện kế hoạch hoá gia đình; tham gia các hoạt động xét nghiệm, chẩn đoán để xác định giới tính thai nhi trái quy định.
b)Vi phạm chính sách dân số”.
Ngày 22.11.2022, Ủy ban Kiểm tra Trung ương ban hành văn bản 05 hướng dẫn thực hiện một số điều trong Quy định số 69-QĐ/TW. Văn bản này hướng dẫn Điều 52 như sau:
“Vi phạm do nếu thực hiện các biện pháp kế hoạch hóa gia đình sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe thai sản (có xác nhận của bệnh viện cấp huyện và tương đương trở lên) thì được xem xét giảm nhẹ mức kỷ luật.
Vi phạm do cố ý hoặc cưỡng ép không thực hiện kế hoạch hóa gia đình thì xem xét tăng nặng mức kỷ luật”.
“Từ Quy định 102/2017 đến Quy định 69/2022, sau 5 năm, nội dung “sinh con thứ 3” đã không còn trong văn bản quy định xử lý đảng viên vi phạm” – ông Trần Hậu Định cho biết.
Mặt khác, theo chuyên gia pháp lý này, căn cứ các quy định nêu trên, hành vi vi phạm chỉ bị xử lý kỷ luật trong trường hợp gây hậu quả.
“Hiện nay Trung ương chưa có hướng dẫn về nội dung “vi phạm chính sách dân số” và “hậu quả” của hành vi vi phạm, do đó theo tôi chưa có căn cứ xử lý đối với hành vi sinh con thứ 3 của đảng viên” – chuyên gia pháp lý Trần Hậu Định nêu quan điểm.
Chủ trương của Đảng về chính sách dân số trong tình hình mới
Ngày 22.3.2005, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 47-NQ/TW về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình, nhấn mạnh: “Xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình”.
Đến ngày 25.10.2017, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 21 về công tác dân số trong tình hình mới, khẳng định: “Tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển”; “Rà soát, điều chỉnh hoặc bãi bỏ một số quy định về xử lý vi phạm trong công tác dân số”. Trong Nghị quyết 21/2017 không còn nội dung về việc xử lý cán bộ, đảng viên sinh con thứ 3 trở lên.
