Điều 40 Luật Cán bộ, công chức năm 2008 nêu rõ:
Người được tuyển dụng vào công chức phải thực hiện chế độ tập sự theo quy định của Chính phủ.
Theo đó, chế độ tập sự được áp dụng với công chức loại C là công chức được bổ nhiệm vào ngạch chuyên viên hoặc tương đương; công chức loại D là công chức được bổ nhiệm vào ngạch cán sự hoặc tương đương và ngạch nhân viên mới được tuyển dụng.
Những người đã có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, được bố trí làm đúng ngành, nghề đào tạo hoặc đúng chuyên môn nghiệp vụ trước đây đã đảm nhiệm mà thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc bằng hoặc lớn hơn thời gian tập sự… thì không phải tập sự.
Mặc dù không phải tập sự nhưng những đối tượng này phải tham gia khóa bồi dưỡng quản lý Nhà nước để hoàn chỉnh tiêu chuẩn, điều kiện của ngạch công chức trước khi bổ nhiệm.
Ngoài ra, theo quy định Điều 21 Nghị định 138/2020/NĐ-CP, cơ quan sử dụng công chức phải hướng dẫn người tập sự nắm vững và tập làm công việc theo yêu cầu của nội dung tập sự. Đặc biệt, Khoản 2 Điều 21 Nghị định 138 này nêu rõ:
Chậm nhất sau 5 ngày làm việc kể từ ngày công chức đến nhận việc, người đứng đầu cơ quan sử dụng phải cử công chức cùng ngạch hoặc ngạch cao hơn, có năng lực và kinh nghiệm về chuyên môn, nghiệp vụ hướng dẫn người tập sự.
Như vậy, sau khi công chức mới được tuyển dụng đến nhận việc thì người đứng đầu cơ quan sử dụng công chức phải cử công chức hướng dẫn người tập sự. Do đó, những ai phải tập sự đều bắt buộc có người hướng dẫn.
Về chế độ dành cho người hướng dẫn tập sự, Khoản 4 Điều 22 Nghị định 138/2020/NĐ-CP nêu rõ:
Công chức được cơ quan, tổ chức phân công hướng dẫn tập sự được hưởng hệ số phụ cấp trách nhiệm bằng 0,3 so với mức lương cơ sở trong thời gian hướng dẫn tập sự.
Theo quy định này, phụ cấp hướng dẫn tập sự chính là phụ cấp trách nhiệm và được tính theo công thức sau:
Phụ cấp trách nhiệm = 0,3 x mức lương cơ sở.
Mức lương cơ sở đang áp dụng là 1,8 triệu đồng/tháng theo Nghị định 24/2023/NĐ-CP về việc tăng lương cơ sở. Do đó, người hướng dẫn tập sự sẽ được hưởng phụ cấp bằng 540.000 đồng/tháng trong thời gian hướng dẫn tập sự (12 tháng nếu công chức tập sự được tuyển dụng vào công chức loại C, 06 tháng nếu được tuyển dụng vào công chức loại D).
