Cùng thời điểm trên, Báo Lao Động cũng nhận được phản ánh và những hình ảnh của bạn đọc về nội dung tương tự; đồng thời đề nghị Báo vào cuộc xác minh, làm rõ.
Đưa phế liệu về 2 địa điểm
Kèm theo hình ảnh, bạn đọc phản ánh điểm bất thường khi Công ty TNHH Gemtek Việt Nam (Công ty Gemtek) có ký hợp đồng xử lý phế liệu với một doanh nghiệp xử lý phế liệu có địa chỉ ở tỉnh Hưng Yên. Nhưng sau đó các xe chở phế liệu lại không được đưa về nhà máy của doanh nghiệp này xử lý theo đúng quy định mà lại được đưa về một đơn vị thu mua phế liệu trên địa bàn huyện Văn Lâm (Hưng Yên).
Bạn đọc đặt nghi vấn về việc nguồn phế liệu không được xử lý theo quy định mà được mang bán, gây nguy cơ ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.
Từ phản ánh trên, phóng viên Báo Lao Động dành nhiều thời gian để theo dõi di biến động của các phương tiện vận chuyển phế liệu cho Công ty Gemtek.
Thực tế ghi nhận của Lao Động gần đây cho thấy, ngoài điểm đến là trụ sở của doanh nghiệp ở tỉnh Hưng Yên, các xe của doanh nghiệp xử lý phế liệu cho Công ty Gemtek còn di chuyển đến đơn vị mua bán phế liệu trên địa bàn huyện Văn Lâm (Hưng Yên).
Trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, đại diện doanh nghiệp xử lý phế liệu cho Công ty Gemtek cho biết, các xe vận chuyển phế liệu về doanh nghiệp là loại phế liệu không thể tái sử dụng, được xử lý, tiêu huỷ theo đúng quy định của pháp luật về môi trường và hải quan.
Còn các xe có điểm đến là đơn vị thu mua phế liệu là các xe chở phế liệu còn giá trị sử dụng, được doanh nghiệp này mua từ Công ty Gemtek và bán lại cho bên thứ 3.
"Quy trình xử lý trên hoàn toàn đúng quy định của pháp luật, không có gì bất thường", đại diện doanh nghiệp xử lý phế liệu cho Công ty Gemtek khẳng định.
Quy trình xử lý phế liệu của doanh nghiệp chế xuất
Xác minh nội dung trên với Báo Lao Động, ông Lê Việt Thắng - Chi Cục trưởng Chi cục Hải quan tỉnh Hà Nam - cho biết, Công ty Gemtek là doanh nghiệp chế xuất có vốn đầu tư nước ngoài, chuyên về sản xuất thiết bị điện tử, viễn thông.
Quá trình sản xuất của Công ty Gemtek phát sinh ra 3 loại vật chất đó là: phế liệu, phế phẩm, phế thải.
Trong đó, phế liệu, phế phẩm gồm đa phần là có thể tái chế, sử dụng, còn phế thải buộc phải được đưa đi tiêu hủy theo quy định của pháp luật về môi trường.
Năm 2023, Công ty Gemtek có ký hợp đồng xử lý phế liệu và phế thải với một doanh nghiệp về môi trường có trụ sở tại tỉnh Hưng Yên. Quá trình xử lý phế liệu của doanh nghiệp trên được thực hiện dưới sự giám sát, quản lý của cơ quan hải quan.
Theo số liệu từ Chi cục Hải quan tỉnh Hà Nam, trong năm 2023, quá trình sản xuất của Công ty Gemtek phát sinh ra 817 tấn phế liệu còn giá trị sử dụng. Trong đó, có giấy bìa là hơn 567 tấn; nhựa là 180 tấn; sắt, đồng, nhôm, thiếc là khoảng 50 tấn.
Với các phế liệu còn giá trị sử dụng, theo quy định, doanh nghiệp được phép bán vào thị trường nội địa. Khi bán, Công ty Gemtek sẽ mở tờ khai hải quan xuất khẩu, doanh nghiệp nội địa mở tờ khai nhập khẩu (do quan hệ giữa doanh nghiệp chế xuất và doanh nghiệp nội địa là hoạt động xuất khẩu - nhập khẩu).
Sau khi đơn vị nhập khẩu mở tờ khai nhập khẩu, hoàn thành thủ tục hải quan và nghĩa vụ thuế, cơ quan hải quan sẽ cấp lệnh thông quan. Sau khi hàng hóa thông quan, doanh nghiệp nhập khẩu có quyền định đoạt hàng hóa, như đưa đi phân loại, bán lại phế liệu, phế phẩm.
Trong năm 2023, chỉ có khoảng 50 tấn phế liệu, phế phẩm của Công ty Gemtek không còn giá trị sử dụng, hoặc công ty muốn bảo vệ bí mật sản xuất sẽ đưa đi tiêu hủy.
Với khối lượng phải tiêu hủy này, ông Lê Việt Thắng cho biết, Công ty Gemtek đều thông báo phương án tiêu hủy lên Chi cục Hải quan tỉnh Hà Nam. Chi cục Hải quan tỉnh Hà Nam đã cử công chức giám sát trực tiếp quá trình tiêu hủy đảm bảo đúng theo quy định.
“Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài lựa chọn và kiểm soát rất chặt chẽ đối với các đối tác xử lý phế liệu, phế phẩm, phế thải. Đặc biệt, phải đảm bảo các tiêu chí, điều kiện về năng lực, công nghệ xử lý về môi trường mới được đồng ý cho phép xử lý”, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan tỉnh Hà Nam nói thêm.