5 nguyên nhân chậm giải ngân
Tính đến hết tháng 10, tổng vốn đã giải ngân của TPHCM là 10.379 tỉ đồng, đạt tỉ lệ 29% tổng kế hoạch vốn được giao (37.996 tỉ đồng). TPHCM nằm trong nhóm các địa phương có tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công thấp nhất cả nước.
Có 5 nguyên nhân lớn đã được UBND TPHCM chỉ ra làm chậm tiến độ giải ngân, gồm năng lực lập dự án còn hạn chế; thực hiện thủ tục đầu tư còn chậm; một số chủ đầu tư thiếu chủ động trong kiểm tra, đôn đốc; công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư chưa quyết liệt và tình trạng một số nhà thầu thi công cầm chừng.
Trong năm nay, ngành giao thông TPHCM có 29 dự án thuộc diện trọng điểm, cấp bách, nhưng tỉ lệ giải ngân chỉ đạt khoảng 10%.
Theo ông Trần Quang Lâm – Giám đốc Sở GTVT TPHCM, một số công trình trọng điểm, cấp bách không đảm bảo tiến độ do công tác bồi thường giải phóng mặt bằng các quận, huyện thực hiện chậm. Từ đó dẫn đến nhiều dự án phải dừng thi công, chậm giải ngân kế hoạch vốn đã giao. Ngoài ra, công tác phối hợp giữa chủ đầu tư với các quận, huyện trong công tác bồi thường tái định cư còn chưa chủ động, kịp thời.
Năm 2022, TPHCM có 200 dự án bồi thường đã được ghi vốn với tổng vốn đầu tư công gần 10.500 tỉ đồng ở 21 quận, huyện. Đến nay, các địa phương mới giải ngân được gần 3.000 tỉ đồng, chiếm khoảng 29% kế hoạch năm.
Trong đó, các quận 3, 11, Phú Nhuận và huyện Củ Chi chưa giải ngân được đồng nào. Thành phố Thủ Đức, quận 7, Tân Phú có tỉ lệ giải ngân chưa tới 1%.
Quá sốt ruột với tình trạng này, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi vừa ký văn bản yêu cầu Bí thư, Chủ tịch các quận, huyện, Thành phố Thủ Đức huy động toàn bộ hệ thống chính trị của địa phương để tích cực vận động, thuyết phục người dân bị ảnh hưởng trong dự án đồng thuận chủ trương thực hiện.
Đồng thời, tập trung chỉ đạo quyết liệt công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để đẩy nhanh tiến độ giải ngân và giao mặt bằng triển khai dự án nhằm đạt tỉ lệ giải ngân.
Chuyển vốn sang dự án giải ngân cao
UBND TPHCM cũng gấp rút điều chuyển vốn từ dự án giải ngân thấp sang dự án giải ngân cao. TPHCM đã có quyết định điều chuyển 1.796 tỉ đồng từ 223 dự án giải ngân chậm sang 64 dự án giải ngân cao, nhằm đẩy nhanh tiến độ đưa dự án vào sử dụng.
Trong 64 dự án được chuyển vốn, có một số dự án giao thông cấp bách như xây dựng đường Hoàng Hữu Nam (đoạn từ bến xe miền Đông mới đến nút giao xa lộ Hà Nội); bồi thường giải phóng mặt bằng phục vụ Dự án nâng cấp mở rộng đường Nguyễn Thị Định (đoạn từ cầu Giồng Ông Tố đến cầu Mỹ Thủy)…
Để đạt được mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch – Đầu tư TPHCM Đào Minh Chánh cho biết, thành phố đã lập 3 tổ công tác và sẽ thúc đẩy kiểm tra trong 2 tháng cuối năm.
Cụ thể, tổ số 1 tập trung vào các dự án lớn, có vốn trên 100 tỉ đồng. Tổ số 2 gỡ vướng về giải phóng mặt bằng. Tổ số 3 tháo gỡ khó khăn cho dự án ODA. Các tổ công tác rà soát, làm việc với các địa phương, chủ đầu tư hằng tuần để tháo gỡ khó khăn trong việc giải ngân.
TPHCM sẽ quy trách nhiệm cụ thể cho người đứng đầu từng sở, ngành, quận huyện để giải ngân vốn đầu tư công chậm.
Cụ thể, người đứng đầu các sở, ngành, quận, huyện… sẽ bị xử lý trách nhiệm và dứt khoát không xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đối với tổ chức, cá nhân không hoàn thành nhiệm vụ giải ngân năm 2022 do nguyên nhân chủ quan.
Đồng thời, sẽ có chế tài xử lý các chủ đầu tư, nhà thầu, ban quản lý dự án, tổ chức cá nhân cố tình gây khó khăn, cản trở, làm chậm tiến độ giao vốn và giải ngân vốn đầu tư công.