Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp: Cần hỗ trợ kịp thời cho người lao động

Hơn 1 triệu người được hỗ trợ học nghề, bù đắp vì mất việc

Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp được quy định trong Luật Việc làm. Theo đó, Bảo hiểm thất nghiệp là chế độ nhằm bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi bị mất việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề, duy trì việc làm, tìm việc làm trên cơ sở đóng vào Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp.

Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp do người lao động đóng bằng 1% tiền lương tháng; Người sử dụng lao động đóng bằng 1% quỹ tiền lương tháng của những người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp; ngoài ra Nhà nước hỗ trợ tối đa 1% quỹ tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của những người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp và do ngân sách trung ương bảo đảm. Theo báo cáo của Chính phủ, tổng số kết dư quỹ Bảo hiểm thất nghiệp chuyển sang năm 2021 hơn 89.100 tỉ đồng.

Trước tình hình khó khăn của dịch bệnh, nhiều ý kiến chuyên gia, nhà quản lý cho rằng Quỹ BHTN nên có điều chỉnh để thực sự hỗ trợ được NLĐ, NSDLĐ. Trong năm 2020, tổng chi từ nguồn Quỹ này tăng 49,2% (trợ cấp thất nghiệp cho hơn một triệu người), tương đương 6.217 tỉ đồng so với năm 2019, song vẫn kết dư gần 3.600 tỉ đồng. Kết dư Quỹ BHTN liên tục tăng và hiện ở mức cao (gần 90.000 tỉ đồng). Đây cũng là căn cứ để để các bộ, ngành liên quan đề nghị Uỷ ban Thường vụ Quốc hội hoặc Quốc hội ra Nghị quyết giảm mức đóng từ 1% xuống còn 0,5% cho cả NLĐ và NSDLĐ. Với việc giảm mức đóng như trên, mỗi năm doanh nghiệp và NLĐ có khoảng gần 10.000 tỉ đồng dành để sản xuất kinh doanh cũng như chăm lo đời sống cho NLĐ.

Nếu được thông qua về việc giảm mức đóng, mỗi năm doanh nghiệp và NLĐ có khoảng gần 10.000 tỉ đồng dành để sản xuất kinh doanh cũng như chăm lo đời sống cho NLĐ. Ảnh: Hải Nguyễn

"Giá đỡ" của thị trường lao động

Được đánh giá là "giá đỡ" của thị trường lao động, các chuyên gia cho rằng, chính sách BHTN càng cần đi sâu hơn nữa để thể hiện rõ hơn vai trò quan trọng này.

Tính đến hết ngày 16.8, cả nước có 1.300.304 NLĐ phải ngừng việc, nghỉ việc, mất việc hoặc tạm hoãn hợp đồng lao động. Có 1.013 doanh nghiệp với 84.034 CNLĐ vừa cách ly/phong tỏa vừa sản xuất...

Năm 2020, hơn 1,1 triệu lao động nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp, tăng 32% so với năm 2019, chủ yếu do ảnh hưởng của dịch. 43% lao động nộp hồ sơ xin trợ cấp thất nghiệp đến từ Hà Nội, TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An. Hơn 26.000 lao động thất nghiệp được hỗ trợ học nghề, chủ yếu học lái xe, nấu ăn, pha chế.

Chị Triệu Thị Hoa, công nhân từng làm việc tại KCN Lễ Môn (Thanh Hóa) bị mất việc tháng 7.2020 cho hay, chị đi làm và tham gia BHXH được 4 năm. Dịch COVID-19 bùng phát, chị và gần 50 đồng nghiệp cùng công ty thuộc diện cắt giảm do đơn hàng đình trệ. "Bế con về quê ở huyện Thiệu Hóa, tôi sống nhờ nhà bố mẹ, chồng tôi vẫn ở lại thành phố làm việc. Đúng lúc khó khăn nhất vì mất việc, không có thu nhập, tôi nhận được tiền hỗ trợ từ Quỹ BHTN. Số tiền đủ để tôi mua bỉm, sữa và lo cho con trong mấy tháng trời. Tôi cũng yên tâm hơn, chờ con cứng cáp thì mở một hàng tạp hóa nhỏ ở quê để buôn bán", chị Hoa nói.

Không chỉ người lao động phấn khởi, rất nhiều DN, người sử dụng lao động cũng vui mừng khi tiếp nhận thông tin được giảm mức đóng để giảm khó khăn trong thời điểm dịch bệnh. Thực tế cho thấy, các quỹ ngắn hạn có kết dư lớn sẽ gây gánh nặng cho người sử dụng lao động, người lao động, ngân sách Nhà nước và mất công bằng đối với người thụ hưởng. Do đó, sự xem xét, diều chỉnh một cách khoa học, phù hợp thực tiễn cả mức đóng và các chính sách chi cho người lao động để BHTN thực sự là giá đỡ của thị trường lao động, góp phần xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định là vô cùng cần thiết.