Giảm tỉ lệ hộ nghèo
Với người dân thôn Nước Lác và Làng Bâm, xã Sơn Kỳ, huyện Sơn Hà, họ cảm nhận rõ về hiệu quả mà Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi - mang lại cho quê hương mình.
Từ nguồn vốn của chương trình, tuyến đường Nước Lác - Làng Bâm có chiều dài 400m với vốn đầu tư 1,1 tỉ đồng được hoàn thành, đưa vào sử dụng, đáp ứng nhu cầu đi lại, phát triển sản xuất của người dân hai thôn.
Ông Đinh Văn Hồi, ở xã Sơn Kỳ cho hay: “Từ khi con đường được bêtông, việc giao thương hàng hóa, tiêu thụ nông sản thuận lợi hơn nên đời sống của người dân được nâng cao”.
Không chỉ ở Sơn Kỳ, thời gian qua, thực hiện dự án đầu tư cơ sở hạ tầng của chương trình, huyện Sơn Hà đã đầu tư 92 công trình, với tổng kinh phí hơn 127 tỉ đồng. Trong đó, ưu tiên hoàn thiện 53 tuyến đường giao thông nông thôn về các thôn, xóm, khu dân cư.
Tương tự, bắt đầu năm học 2023 - 2024, hơn 450 học sinh Trường Tiểu học và THCS Trà Tân, huyện Trà Bồng, trong đó có 96,7% là người dân tộc thiểu số, được học tập trong những căn phòng rộng rãi, còn thơm mùi vôi mới. Từ nguồn vốn chương trình, nhà trường được đầu tư xây mới 4 phòng bộ môn, 1 thư viện và mua sắm thiết bị dạy học với tổng kinh phí hơn 7 tỉ đồng.
Chia sẻ với phóng viên, ông Hồ Ngọc Thịnh - Trưởng ban dân tộc tỉnh cho biết, từ nguồn vốn của chương trình, UBND các huyện miền núi đã đầu tư xây dựng mới, nâng cấp, sửa chữa 256 công trình gồm: Xây dựng, nâng cấp 161 công trình giao thông, 20 công trình thủy lợi, 6 công trình điện, 2 công trình chợ, đầu tư xây dựng 32 công trình trường lớp học, xây mới...
Đến cuối năm 2023, tỉ lệ hộ nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giảm 6,01% theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 - 2025.
Nguy cơ phải trả lại vốn về Trung ương
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hiện kết quả giải ngân thực hiện chương trình này đạt tỉ lệ thấp so với kế hoạch.
Tổng kế hoạch vốn đã phân bổ cho tỉnh Quảng Ngãi để thực hiện chương trình gần 1.800 tỉ đồng, trong đó ngân sách Trung ương hơn 1.600 tỉ đồng, còn lại là ngân sách tỉnh. Tuy nhiên, đến hết tháng 1.2024, tỉnh Quảng Ngãi giải ngân vốn Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi gần 660 tỉ đồng, đạt 36,7% tổng số vốn đã giao giai đoạn 2021-2025.
Các địa phương thụ hưởng chương trình khu vực miền núi tỉnh Quảng Ngãi như Ba Tơ, Minh Long, Sơn Hà… tỉ lệ giải ngân rất thấp.
Theo ông Hồ Ngọc Thịnh, trước thực trạng tỉ lệ giải ngân rất thấp, UBND tỉnh đã nhiều lần kiến nghị, đề xuất các bộ ngành Trung ương hướng dẫn một số nội dung khó khăn, vướng mắc nhưng đến nay một số nội dung vẫn chưa được các bộ ngành Trung ương hướng dẫn cụ thể; nhất là vướng mắc trong thực hiện các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị...
Theo ông Hồ Ngọc Thịnh, Hội đồng nhân dân tỉnh, UBND tỉnh đã ban hành cơ bản đầy đủ các cơ chế, chính sách, quy định trong thực hiện chương trình; tuy vậy đến nay vẫn còn một số nội dung chưa được ban hành như: Quy định trợ cấp gạo cho hộ tham gia bảo vệ rừng thuộc tiểu dự án 1, dự án 3...
Tại buổi làm việc với Ban dân tộc tỉnh vào đầu tháng 3.2024, ông Võ Phiên - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi nhấn mạnh: “Về giải ngân, quan điểm chỉ đạo của lãnh đạo UBND tỉnh xuyên suốt là các sở, ban ngành, các địa phương phải tập trung giải ngân 100% vốn được giao. Đối với nguồn vốn mà đối tượng không còn hoặc không có cơ chế để chi thì phải đề xuất chuyển sang mục tiêu khác, chuyển chương trình khác mà vẫn nằm trong chương trình chính và không thay đổi mục tiêu và đối với nguồn vốn không còn đối tượng chi và không còn nguồn để thực hiện nữa thì phải đề xuất UBND tỉnh hoàn trả lại Trung ương”.
