Nghề có thu nhập khá
Mùa nước nổi ở thị xã Ngã Năm (Sóc Trăng) muộn hơn so với Đồng Tháp, An Giang. Vì vậy nghề đẩy côn cũng bắt đầu trễ hơn, thông thường khoảng cuối tháng 6 kéo dài đến giữa tháng 10 âm lịch.
Anh Quách Thanh Sang ở ấp Vĩnh Trung, xã Vĩnh Quới (Ngã Năm, Sóc Trăng) đã làm nghề đẩy côn gần chục năm. Năm nào cũng vậy, khi đến mùa nước nổi là anh cùng với chiếc xuồng và giàn côn để ra đồng bắt cá.
Anh Sang cho biết: “Tranh thủ nước lên, tôi đi đẩy côn bắt cá, kiếm thêm thu nhập lúc nông nhàn. Năm nay, nước về nhiều, tuy nhiên nguồn cá lại giảm, cá lớn như cá lóc, cá trê ít so với mọi năm. Trung bình một ngày khoảng 3 - 4kg cá, giảm phân nửa so với cùng kỳ năm ngoái. Hiện nay, cá được thương lái mua với giá từ 60.000 - 120.000 đồng/kg, tính ra cũng có thu nhập vài trăm ngàn đồng mỗi ngày”.
Ở xã Vĩnh Quới, nơi được xem là vùng trũng của thị xã Ngã Năm (Sóc Trăng) có đến vài chục hộ mưu sinh mùa nước nổi từ nghề đẩy côn. Cứ sáng sớm, mọi người mang cơm xuống xuồng cùng giàn côn ra đồng bắt cá, trưa họ lại tìm chỗ có bóng mắt ăn cơm rồi nghỉ ngơi chốc lát, chiều lại tiếp tục bắt cá cho đến lúc trời sập tối.
Anh Trầm Kim Mến cũng đã có mặt trên đồng đất Ngã Năm từ khi nước tràn đồng đến nay. Anh Mến cho biết: “Mỗi ngày, gia đình anh kiếm được từ 5 - 7kg cá. Bình quân thu nhập khoảng 300.000 - 400.000 đồng. Với thu nhập này, gia đình cũng đủ để chi tiêu hàng ngày. Cá bán cho thương lái một phần chừa lại sử dụng làm thức ăn cho gia đình, cũng đỡ phần chi phí”.
Nghề đặc trưng mùa nước nổi
Công cụ hành nghề đẩy côn chỉ là 1 cái nôm và 1 chiếc xuồng để chở giàn côn. Khi những thanh côn chạm vào cá thì cá chúi xuống bùn, lúc này chỉ cần dùng nôm để bắt cá.
Ông Lưu Bình, một hộ theo nghề đẩy côn hơn 30 năm nay chia sẻ: “Nếu so với các hình thức bắt cá khác thì đẩy côn đòi hỏi sức bền để lội nước hết cánh đồng này qua cánh đồng khác. Tuy nhiên đổi lại nghề cho thu nhập khá vì cá được đánh bắt phần lớn là cá lóc có trọng lượng lớn, giá trị kinh tế cao. Còn cá nhỏ thường không bị dính nên hạn chế được tình trạng đánh bắt cá con”.
Đẩy côn là nghề hình thành từ sáng kiến nghĩ ra cách bắt cá mà không tận diệt của cư dân đồng bằng châu thổ. Tại một số nơi ở đồng bằng sông Cửu Long cũng đã tổ chức hội thi đẩy côn nhằm góp phần gìn giữ nghề truyền thống. Qua đó tuyên truyền người dân trong việc đánh bắt gắn với việc bảo tồn nguồn lợi thủy sản.