Khởi nguồn từ nơi con sông gặp biển
Theo nhiều tài liệu ghi lại tên Nha Trang được hình thành do cách đọc của người Việt phỏng theo âm một địa danh Chăm vốn có trước là "Ya Trang", có nghĩa là "sông Lau"- tên người Chăm xưa gọi sông Cái Nha Trang. Dưới góc nhìn của các nhà địa lý xưa, Nha Trang được coi là vùng đất lạ, có “Tứ thủy triều quy, tứ thú tụ”, nghĩa là 4 mặt có nước bao bọc và có 4 quả núi mang hình 4 con thú tụ về giữ gìn anh khí. Sự đa dạng về địa hình giữa đồng bằng, đồi núi và các đảo bao quanh đã tạo nên một Nha Trang tuyệt đẹp.
Với người dân Nha Trang nay, điểm đẹp nhất của thành phố chính là nơi con sông Cái gặp biển. Từ cầu Trần Phú nhìn ra tứ phía ai cũng có thể nhìn thấy bình minh đến hoàng hôn, một mạch nối linh giao mà mỗi người Nha Trang dẫu có đi đâu vẫn muốn trở về thong dong trên cầu ngắm sông và biển. Đây có lẽ cũng là nơi khởi nguồn mà xa xưa cha ông vùng đất này đến khai khẩn và sinh sống.
Vết xưa còn lại như minh chứng lịch sử trăm năm thành phố là dáng Tháp bà Ponagar sừng sững. Từ những bút tích ghi lại, năm tháng dần qua làng chài ven biển với dân cư thưa thớt, người dân khắp nơi tụ hội về vùng đất Nha Trang tạo nên con người ở đây thân thiện, hiền hòa, mến khách.
Trải qua bao thăng trầm, biến động của lịch sử Nha Trang được ghi lại vào năm 1924 khi vua Khải Định ra đạo dụ thành lập thị trấn Nha Trang. Lúc hình thành, thị trấn Nha Trang có 4 làng gồm: Xương Huân, Phương Câu, Vạn Thạnh, Phương Sài. Năm 1944, vua Bảo Đại ra đạo dụ nâng thị trấn Nha Trang lên thành thị xã.
Ngày 30.3.1977, Hội đồng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ra Quyết định số 391-CP/QĐ nâng thị xã Nha Trang lên thành thành phố (TP) Nha Trang trực thuộc tỉnh Phú Khánh (nay là tỉnh Khánh Hòa). Và đến năm 2009 thành phố Nha Trang là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Khánh Hòa.
Kỳ vọng thành phố xanh, phồn vinh, hạnh phúc
Trước thềm thành phố 100 năm, ông Hồ Văn Mừng - Bí thư Thành ủy Nha Trang chia sẻ: Nha Trang hội tụ đầy đủ các điều kiện để xây dựng thành phố trở thành trung tâm của các sự kiện kinh tế, chính trị, văn hóa, thể thao, du lịch tầm quốc gia, khu vực và quốc tế.
Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố Nha Trang xác định chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế xanh là nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết. Với vai trò là đô thị hạt nhân của tỉnh Khánh Hòa, Nha Trang xác định sứ mệnh phải là địa phương tiên phong của tỉnh trong chuyển đổi xanh, tăng trưởng xanh.
6 lĩnh vực địa phương hướng tới gồm: Đẩy mạnh phát triển các loại hình du lịch theo hướng tăng trưởng xanh, du lịch bền vững; Chỉ ưu tiên thu hút đầu tư ngành công nghiệp thân thiện với môi trường, công nghiệp công nghệ cao, thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi phương thức sản xuất ứng dụng công nghệ xanh; Chú trọng nuôi biển công nghệ cao, bền vững thân thiện môi trường tại vùng quy hoạch nuôi; Tích hợp tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng quy hoạch và phát triển hệ thống đô thị thông minh, phát thải các-bon thấp; Ưu tiên các loại hình phương tiện giao thông thân thiện môi trường; Xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững.
“Thực hiện sứ mệnh đi đầu về chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế xanh trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa là một thách thức lớn của TP Nha Trang nhưng cũng là cơ hội cho để hiện thực khát vọng phát triển xanh, xây dựng thành phố biển phồn vinh và hạnh phúc” - ông Mừng nhấn mạnh.