Cả gia đình tham gia chống giặc
Nhà của mẹ Y Tría ở thôn Mô Pả, xã Đăk Hà, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum. Năm nay, mẹ vừa bước qua tuổi 94. Dù tai đã lãng và mắt không còn nhìn rõ, nhưng trong ký ức mẹ vẫn nhớ như in thời kỳ chiến đấu chống giặc ngoại xâm.
Dẫn chúng tôi đến bên kệ sách, mẹ khoe với tôi những tư liệu hoạt động cách mạng, các giấy khen, bằng khen, Huân, Huy chương được Nhà nước trao tặng.
Trò chuyện với chúng tôi, mẹ kể, huyện Tu Mơ Rông là vùng căn cứ cách mạng trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Đến năm 1959, nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc, mẹ chính thức tham gia hoạt động cách mạng.
Trong những ngày tháng chiến tranh gian khổ, mẹ cùng dân làng đẩy mạnh hoạt động sản xuất để tạo ra nguồn lương thực tại chỗ, cung cấp nhu yếu phẩm cho tiền tuyến.
Cũng trong khói lửa, bom đạn, mẹ xây dựng tổ ấm với ông A Blanh (1920) và sinh được 5 người con (3 gái, 2 trai). Ngoài ra, mẹ còn nhận nuôi thêm A Hùng khi mới tròn 5 tuổi.
Noi gương cha mẹ và cổ vũ của các đồng chí cán bộ tại địa phương, người con trai lớn A Hùng quyết định lên đường nhập ngũ vào tháng 10.1966. Đến tháng 1.1969, ông A Blanh cũng thoát ly và tham gia công tác tuyên truyền, vận động trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước tại mặt trận của huyện H80 (hiện là huyện Đăk Tô).
Trong kháng chiến, khi cùng đơn vị đánh vào thị xã Kon Tum trong Cuộc tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, anh A Hùng đã hy sinh. Đến tháng 12.1969, ông A Blanh cũng hy sinh khi bị quân giặc đánh úp bất ngờ vào cơ quan huyện ủy H80.
Mất đi 2 người thân, mẹ nén lại đau thương để tiếp tục tham gia hoạt động cách mạng và tần tảo nuôi dạy những đứa con còn lại khôn lớn. Chính sự bền bỉ, không ngại khó khăn của mẹ cùng với các chiến sĩ nơi hậu phương đã góp công lớn trong cuộc tổng tấn công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968 ở tỉnh Kon Tum thành công thắng lợi.
Quan tâm, chăm lo cho mẹ Việt Nam Anh hùng
Mẹ Y Tría nghẹn ngào nói: “Chiến tranh đã qua đi, tôi cảm ơn Đảng và Nhà nước giúp đỡ gia đình trong thời khắc khó khăn, cho tôi căn nhà để an cư, dạy dỗ các con nên người, có công việc ổn định. Tôi vô cùng tự hào khi các thành viên trong gia đình đã góp một phần nhỏ công sức để giành độc lập thống nhất đất nước”.
Với những cống hiến trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của gia đình, mẹ được trao tặng Huân chương Quyết thắng Hạng Nhất (1968); Huân chương Giải phóng hạng Ba (1969); Bảng Gia đình vẻ vang (1981); Huân chương Kháng chiến hạng Nhất (1987). Ngày 18.8.2015, mẹ được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu cao quý mẹ Việt Nam Anh hùng.
Trong những năm qua, các cấp, các ngành trong và ngoài tỉnh thường xuyên thăm hỏi, động viên mẹ Việt Nam Anh hùng Y Tría. Đơn cử như Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Kon Tum đã xây tặng gia đình mẹ ngôi nhà tình nghĩa kiên cố.
Từ tháng 11.2017, Tổng Công ty Tân cảng Sài Gòn nhận phụ dưỡng mẹ suốt đời với số tiền 1.000.000 đồng/tháng. Ngoài ra, mẹ còn được nhận số tiền trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng và nhân thân gần 10 triệu đồng/tháng...
