Giảm số lượng xe và dừng khai thác nhiều tuyến
Theo đánh giá, vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2015 - 2020 đã kết nối vận chuyển hành khách giữa các xã trong 15/15 huyện với trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột.
Tuy nhiên, từ năm 2020 đến nay, lưu lượng hành khách đi xe buýt vắng dần. Hiệu quả kinh doanh của loại hình vận tải này chưa cao nên chưa thu hút được các đơn vị đầu tư vào lĩnh vực này. Toàn tỉnh Đắk Lắk hiện chỉ còn 6 doanh nghiệp duy trì hoạt động vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt. Đa phần những xe còn hoạt động đã xuống cấp, nội thất cũ kỹ... nên tính cạnh tranh chất lượng chưa cao.
Theo Sở GTVT tỉnh Đắk Lắk, tính đến tháng 9 năm 2024, toàn tỉnh hiện chỉ còn khoảng 100 xe buýt hoạt động trên danh nghĩa, tức giảm đến gần 100 xe so với cùng kỳ năm 2023. Các tuyến xe buýt trên địa bàn tỉnh thực hiện theo cơ chế xã hội hóa 100% và chưa có chính sách trợ giá. Giá vé xe buýt toàn tỉnh hiện đang dao động từ 30.000 đồng đến 60.000 đồng, tùy theo quãng đường di chuyển.
Từ cuối năm 2023 đến nay, Công ty Cổ phần Vận tải ôtô Đắk Lắk đã dừng hoạt động 3 tuyến xe buýt. Các tuyến dừng hoạt động bao gồm: Tuyến số 12 từ thành phố Buôn Ma Thuột đi huyện Lắk; tuyến số 13 từ thành phố Buôn Ma Thuột đi huyện Krông Nô (tỉnh Đắk Nông) và tuyến xe buýt số 10 từ Bến xe liên tỉnh Đắk Lắk đi trung tâm thị trấn Buôn Trấp (huyện Krông Ana).
Chị Nguyễn Xuân Thanh, một người dân ở huyện Lắk chia sẻ: "Đã 3 năm nay, tôi không còn đi xe buýt truyền thống mà thay vào đó là chọn loại hình xe dịch vụ 7 chỗ. Mặc dù xe buýt chi phí rẻ nhưng chất lượng kém".
Chậm đổi mới phương tiện và cách thức hoạt động
Ông Nguyễn Đăng Thuận - Phó Trưởng phòng Quản lý Vận tải phương tiện và Người lái (Sở Giao thông Vận tải tỉnh Đắk Lắk) - nhận định: "Hiện nay, các dịch vụ, phương tiện vận tải mới đưa vào hoạt động nhiều, người dân có thêm nhiều lựa chọn hơn thay vì đi xe buýt truyền thống. Điều này vô hình chung dẫn đến hoạt động kinh doanh xe buýt công cộng của nhiều doanh nghiệp hết sức khó khăn.
Trong những năm qua, các doanh nghiệp đã ngủ quên trong quá khứ huy hoàng, không chịu thay đổi hoạt động, thay đổi chủng loại phương tiện, đầu tư sử dụng phương tiện năng lượng xanh, thân thiện môi trường, tiết kiệm nhiên liệu... Họ vẫn giữ nguyên cách làm suốt hàng chục năm trong khi nhu cầu người dân ngày càng nâng cao".
Ông Thuận nhấn mạnh: "Hiện, DN kinh doanh dịch vụ xe buýt công cộng vẫn đang duy trì hoạt động bán vé truyền thống thay vì tích hợp công nghệ, bán vé tự động, online... Các tỉnh thành lớn đều đã áp dụng mô hình này nhưng DN tại địa phương không chịu thay đổi dù cơ quan chức năng đã tạo điều kiện, hỗ trợ rất nhiều. Có đơn vị suốt gần 10 năm không thay đổi, cải tạo phương tiện để phục vụ khách".
Ông Đỗ Quang Trà - Giám đốc Sở GTVT tỉnh Đắk Lắk - chia sẻ thêm: "Nhiều doanh nghiệp vận tải mới ra đời, cách thức phục vụ tốt, đưa đón tận nhà, lái xe lịch sự với khách... Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp hoạt động dịch vụ xe buýt công cộng tại địa phương không chịu cải tạo, nâng cấp phương tiện để đáp ứng nhu cầu của người dân. Đây là yếu tố rất quan trọng trong thời buổi cạnh tranh như hiện nay."
