Doanh nghiệp gây thiệt hại nhiều, bồi thường còn quá ít
Theo thống kê, trên địa bàn tỉnh Đắk Nông có 38 doanh nghiệp thực hiện 39 dự án sản xuất nông, lâm nghiệp với diện tích hơn 30.000ha.Trong đó, diện tích quản lý bảo vệ rừng hơn 14.000ha và quy hoạch trồng rừng hơn 10.500ha.
Mặc dù được giao diện tích rừng, đất rừng khá lớn nhưng hầu hết các doanh nghiệp không quản lý, bảo vệ được. Phần lớn các dự án hoạt động không hiệu quả, để rừng bị phá, đất rừng bị lấn chiếm.
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường, các cơ quan thanh tra, kiểm tra đã chỉ ra nhiều sai phạm tại các dự án nông, lâm nghiệp. UBND tỉnh Ðắk Nông đã thu hồi đất của toàn bộ hoặc 1 phần đối với 24 dự án, bàn giao về cho địa phương quản lý hoặc giao cho các đơn vị khác.
Cơ quan chức năng xác định có khoảng 5.600ha đất tại các dự án nông, lâm nghiệp đã bị người dân lấn, chiếm. Còn theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Nông xác định có 3.843ha rừng bị phá. Giá trị thiệt hại tương ứng với số tiền khoảng trên 450 tỉ đồng.
Hiện UBND tỉnh Đắk Nông đã ban hành văn bản yêu cầu 14 chủ dự án bồi thường thiệt hại số tiền trên 160 tỉ đồng. Nhưng chỉ có 3/14 đơn vị nộp tiền bồi thường thiệt hại số tiền hơn 567 triệu đồng. Các đơn vị còn lại chưa thực hiện việc bồi thường thiệt hại về rừng.
Lúng túng tìm chế tài xử lý
Liên quan đến sự việc này, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Nông cho biết, hiện chưa có chế tài xử lý đối với những doanh nghiệp không chấp hành nghĩa vụ bồi thường thiệt hại về rừng cho Nhà nước.
Sở Tư pháp đang chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham mưu UBND tỉnh báo cáo Trung ương hướng dẫn chế tài. Các chủ dự án cố tình không nộp tiền bồi thường thiệt hại về rừng cho Nhà nước thì có hướng xử lý theo Bộ luật Dân sự và Luật Tố tụng dân sự năm 2015.
Về phía UBND tỉnh Đắk Nông đã giao cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn rà soát lại toàn bộ các dự án nông, lâm nghiệp.
Mục tiêu là để các đơn vị hoàn thiện hồ sơ thuê rừng, tạo căn cứ để sau này xử lý trách nhiệm. Nhưng hiện tại, việc hoàn thiện hồ sơ thuê rừng gặp không ít khó khăn.
Cũng theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Nông, phần lớn các dự án nông, lâm nghiệp trên địa bàn hoạt động không hiệu quả. Tình trạng thua lỗ, ngừng hoạt động, tranh chấp đất đai diễn ra ở nhiều dự án.
Một số doanh nghiệp còn tự ý chuyển nhượng dự án trái phép hoặc tự chuyển đổi hoạt động dự án, không theo quy hoạch. Rất nhiều doanh nghiệp không chấp hành nghĩa vụ lập hồ sơ thuê rừng, ký hợp đồng thuê rừng; lập hồ sơ điều chỉnh dự án để phục vụ công tác quản lý Nhà nước…
Thậm chí, còn có nhiều doanh nghiệp làm ăn thua lỗ hoặc đã bán dự án. Khi cơ quan Nhà nước yêu cầu lập hồ sơ thuê rừng thì các chủ dự án né tránh hoặc cố tình không chấp hành.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đắk Nông đặt mục tiêu sẽ hoàn thiện hồ sơ thuê rừng đối với các dự án nông, lâm nghiệp trong năm 2023.
“Đối với các dự án phối hợp, chúng tôi sẽ tham mưu hoàn thiện thủ tục thuê rừng theo quy định. Riêng các dự án không phối hợp, đơn vị sẽ tham mưu UBND tỉnh giao các sở, ngành, đơn vị liên quan lập thủ tục thu hồi đất, rừng theo quy định” - lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết thêm.
