Vừa gặt, vừa tập kết và tuốt lúa bên thửa ruộng bậc thang để kịp làm đất cho vụ mùa nhưng gương mặt của vợ chồng anh Giàng A Nu, bản Khao Mang, xã Khao Mang lộ rõ vẻ buồn thiu, thất vọng vì những bông lúa lép.
Chỉ vào những bó lúa nằm bên đường, anh Nu cho biết: "Tuốt từ sáng đến giờ mà chưa được nửa bao. Đa phần đều là hạt lép, không có nhân. Chỗ ruộng này hàng năm gia đình tôi thu được khoảng 30 bao, mỗi bao 40 kg, tương đương 1,2 tấn. Mất bao công chăm sóc, làm đất, dẫn nước mà nay mất trắng vì giống lúa lạ”.
A Nu kể, nghe một số người trong bản nói giống lúa mới này tuy cơm hơi cứng nhưng cho năng suất cao nên anh lên mạng tìm mua về gieo cấy. Dù vẫn bảo đảm đủ mực nước, phân bón, cây lúa sinh trưởng, phát triển bình thường nhưng đến khi thu hoạch thì bông lúa không cúi đầu, hạt đa phần không có nhân.
Cùng với Khao Mang thì một số hộ dân ở xã Lao Chải cũng rơi vào cảnh mất mùa khi gieo cấy giống lúa có tên LC 25. Ghi nhận tại cánh đồng của bản Cồ Dề Sàng A, nhiều thửa ruộng lúa vẫn xanh tốt nhưng bông ít hạt, tỷ lệ lép nhiều.
Ông Giàng A Vang - một trong những hộ gia đình bị "mất mùa” vì giống lúa "lạ” cho biết: "Nghe mọi người mách bảo, vụ xuân vừa qua, tôi mua 10 kg giống LC 25 về gieo cấy. Dù đã cung cấp đủ nước tưới, phân bón nhưng đến khi thu hoạch thì toàn hạt lép".
Theo ông Vang, giống lúa này có nhãn mác, bao bì, bắt mắt với hình ảnh những bông lúa tròn hạt, nặng trĩu. Thế nhưng, thực tế khi thu hoạch lại khác xa với quảng cáo.
Còn tại bản Xéo Dì Hồ A, nhiều thửa ruộng của các hộ cũng rơi vào tình cảnh lúa "không cúi đầu” khi gieo cấy giống LC 25.
"Hơn 1 ha của tôi đều gieo cấy giống lúa LC 25. Thế nhưng, từ tháng 1 đến giờ cây lúa vẫn xanh và vẫn tiếp tục đẻ nhánh, trong khi, những giống lúa khác người ta đã gặt từ lâu. Từ giờ không dám mua giống trôi nổi trên thị trường nữa”, anh Sùng A Nắng nói.
Ngày 16.7, trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Lương Văn Thư - Trưởng phòng NNPTNT huyện Mù Cang Chải cho biết, sau khi nhận được phản ánh về một số diện tích lúa vụ xuân 2024 của xã Khao Mang và Lao Chải về tình trạng lúa trổ bông "không cúi đầu", hạt lép nhiều, huyện đã cử cán bộ phối hợp với các xã đến trực tiếp ruộng để kiểm tra.
Kết quả kiểm tra, xác minh cho thấy, tổng diện tích lúa trắng vụ của 2 xã Khao Mang và Lao Chải là 3,4 ha với 11 hộ bị ảnh hưởng. Những diện tích ruộng này đều được bảo đảm nước tưới, không bị khô hạn, các hộ không bón nhiều phân vô cơ, sau khi mua giống lúa về, các hộ thực hiện gieo cấy, chăm sóc, cây lúa sinh trưởng, phát triển bình thường. Đến thời điểm trổ bông lúa mới xuất hiện tình trạng không vào hạt, hạt bị lép nhiều.
“Nguyên nhân chính gây hiện tượng lúa trổ bông “không cúi đầu”, hạt lép nhiều tại xã Khao Mang và Lao Chải là do người dân mua giống trôi nổi trên thị trường, thông tin sản phẩm chỉ lấy từ mạng xã hội, không bảo đảm chất lượng”, Trưởng phòng NNPTNT huyện Mù Cang Chải thông tin.
