Trên thực tế, câu chuyện buồn “cứ cháy là chết” đang diễn ra ngày một nghiêm trọng. Có thể kể đến hàng loạt vụ cháy quán karaoke vào hồi cuối năm 2016. Khi ấy, ở địa bàn quận Cầu Giấy, Hà Nội, chỉ trong chốc lát, “bà hoả” đã cướp đi 13 sinh mạng. Hay gần đây nhất, vụ cháy ở xưởng bánh kẹo ở huyện Hoài Đức, Hà Nội đã làm 8 người tử vong tại chỗ.
Điểm chung của những vụ cháy này, đó chính là hệ thống thoát hiểm rất “có vấn đề”, đó là mô hình của những căn nhà ống, chỉ thiết kế một lối thoát duy nhất, cùng với việc khi đám cháy xảy ra, sự hoảng loạn, thiếu kiến thức căn bản về công tác phòng cháy chữa cháy, đã dẫn đến những hậu quả đau lòng.
Bàn về câu chuyện này, thẩm phán Ngô Tiến Phong, TAND TP Hà Nội cho hay, ở các đám cháy gần đây nổi lên 2 câu chuyện. Trước hết, thái độ chủ quan, thờ ơ, lơ là với chính mạng sống của mình khi xây dựng các công trình, hạng mục, chưa thật sự quan tâm đến hệ thống phòng, chữa cháy.
Tiếp đến, đó là câu chuyện về công tác quản lý. Theo thẩm phán Phong, công tác quản lý từ các cơ quan chức năng rất có vấn đề. Thực tế cho thấy, nếu các cơ quan chuyên môn thường xuyên thanh, kiểm tra về điều kiện phòng cháy, chữa cháy của các cơ sở, doanh nghiệp, nhà xưởng, đơn vị... thì chắc chắn, sẽ hạn chế tối đa những hệ luỵ đau lòng như những ngày vừa qua.
Đồng tình ý kiến này, luật sư Hà Đăng (Đoàn luật sư thành phố Hà Nội) cho hay, các vụ cháy thường gây ra những hậu quả khôn lường, do vậy, công tác phòng cháy, chữa cháy vốn được pháp luật quy định rất chi tiết, thậm chí là khắt khe. Có lẽ vì điều này, nhiều đơn vị tìm cách chống đối, hoặc không đầu tư các hạng mục phòng, chống cháy theo đúng quy định.
Cụ thể ở tình huống cháy xưởng bánh kẹo ở Hoài Đức, ông Đăng tỏ vẻ lo ngại khi hay tin: “Tôi được biết một đồng chí trưởng phòng cảnh sát phòng cháy chữa cháy nói, cơ sở bánh kẹo ở Hoài Đức thường xuyên đóng cửa im ỉm, cơ quan chức năng rất khó tiếp cận”. Với chi tiết này, ông Đăng phân tích, đây là dấu hiệu của sự quan liêu, “thoả hiệp” với những sai phạm và buông lỏng quản lý từ chính quyền và cơ quan có thẩm quyền.
“Những hành vi này cần được xử lý nghiêm minh, ngoài việc xem xét ở góc độ nguyên nhân gây cháy, cơ quan chức năng cần làm rõ trách nhiệm của chính quyền và cơ quan chuyên môn về công tác phòng cháy, chữa cháy, xem họ đã thật sự làm tròn trách nhiệm hay chưa, qua đó, mới nâng cao được hoạt động phòng, chữa cháy” – luật sư Đăng nói thêm.
Theo thống kê, 6 tháng đầu năm 2017, trên địa bàn Thủ đô đã xảy ra hơn 440 vụ cháy, với 19 vụ cháy lớn, thiệt hại ước tính trên 300 tỷ đồng, nếu tính cả vụ cháy ở Hoài Đức, số người thiệt mạng đã trên 10 người. Còn tính riêng tháng 7.2017, trên toàn quốc đã xảy ra 291 vụ cháy, làm 9 người tử vong, thiệt hại cả trăm tỷ đồng.
