Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi vừa ký văn bản báo cáo kết quả 3 năm triển khai thực hiện Đề án chuyển một số huyện thành quận hoặc thành phố trực thuộc TPHCM giai đoạn 2021 – 2030.
UBND TPHCM đánh giá, mô hình chuyển đổi lên đơn vị hành chính quận đối với 5 huyện là rất khó đạt được giai đoạn từ nay đến năm 2030 do quy định bắt buộc các huyện phải đạt theo tiêu chí của đô thị loại đặc biệt, đồng thời phải có đủ 100% các xã đủ tiêu chí để chuyển đổi sang phường. Hơn nữa, hầu hết các địa phương như huyện Cần Giờ, Củ Chi, Bình Chánh đang còn diện tích đất nông nghiệp khá nhiều.
Do vậy, mô hình thành phố thuộc TPHCM là phương án được lựa chọn của cả 5 huyện. Điều này sẽ đáp ứng mục tiêu chuyển các đơn vị hành chính huyện thành đơn vị hành chính cấp đô thị, nhưng vẫn giữ lại một số khu vực nông nghiệp ngoại thành của đơn vị hành chính mới trực thuộc.
Trong đó, huyện Bình Chánh đang phấn đấu đạt tiêu chí đô thị loại III và làm thủ tục đề nghị công nhận thành phố thuộc TPHCM vào năm 2025.
Đối với một số huyện còn thiếu tiêu chí dài hạn, các đơn vị lập đề án đề xuất có thể tính đến phương án về khả năng sáp nhập các huyện liền kề có tiêu chí chưa đạt để bổ trợ hoàn thiện lẫn nhau.
Theo ước tính, nhu cầu tổng vốn đầu tư cho 5 huyện giai đoạn 2021 - 2030 rất lớn, khoảng 242.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, qua kết quả phân tích của Sở Quy hoạch - Kiến trúc TPHCM, cơ hội thu lại giá trị gia tăng từ đất nếu khai thác tốt, theo ước tính có thể đạt khoảng 528.000 tỉ đồng trên địa bàn 5 huyện trong 10 năm tới.
Vì vậy, để đảm bảo tiến độ và tính khả thi trong huy động nguồn vốn đầu tư, triển khai đồng loạt các dự án, đề án với tổng vốn có quy mô lớn, TPHCM cần ưu tiên đầu tư các dự án, đề án mang tính động lực trước, làm đòn bẩy để phát triển lan tỏa ra các khu vực khác trên địa bàn 5 huyện ngoại. Đồng thời, vận dụng cơ chế chính sách khai thác tối đa giá trị gia tăng từ đất trong quá trình đầu tư, phát triển trên địa bàn các huyện, thông qua phương thức điều tiết và nguồn thuế, phí và mô hình điều tiết phù hợp.
Trước đó, để có khung pháp lý xây dựng, phát triển các huyện thành quận hoặc thành phố, UBND TPHCM đã phân công từng sở, ngành thực hiện 5 đề án nhánh, gồm: kinh tế đô thị, văn hóa đô thị, hạ tầng đô thị, con người đô thị, quản lý nhà nước.
Song song đó, TPHCM yêu cầu các huyện chủ động phối hợp với đơn vị tư vấn hoặc các chuyên gia, nhà khoa học xây dựng đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận hoặc thành phố.
Đến nay, 2 đề án nhánh (con người đô thị và quản lý nhà nước) đã hoàn thành và được Hội đồng tư vấn nghiệm thu nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ thẩm định và nghiệm thu. Đối với 3 đề án nhánh còn lại và 5 đề án đầu tư - xây dựng của 5 huyện hiện đã hoàn thành các nội dung cơ bản và đang hoàn thiện.
Ngày 15.5.2023, UBND TPHCM có tờ trình về dự thảo đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận hoặc thành phố thuộc TPHCM giai đoạn 2021 - 2023 báo cáo Ban cán sự đảng UBND TPHCM. Sau đó, Ban cán sự đảng UBND TPHCM đã có tờ trình báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM về đề án này.
Về phương hướng, nhiệm vụ giai đoạn 2023 - 2025, UBND TPHCM cho biết sẽ tiếp tục đôn đốc, chỉ đạo các sở, ngành, 5 huyện có liên quan đẩy nhanh hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận hoặc thành phố thuộc TPHCM của UBND 5 huyện.
Đồng thời, trình Hội đồng tư vấn nghiệm thu nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ thẩm định và nghiệm thu 3 đề án nhánh còn lại.
Sau đó, TPHCM tổ chức triển khai thực hiện đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận hoặc thành phố thuộc TPHCM giai đoạn 2021 - 2030.
