Trao đổi với Lao Động, TS Lê Xuân Kiêu - Giám đốc Trung tâm hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám - cho hay, trong quá trình thực hiện công tác vệ sinh, đơn vị này cũng đã nhận được sự đánh giá rất cao của các du khách, họ đã nhìn thấy một sức sống mới của di tích, trong khi nét cổ kính không hề mất đi.
 |
Vẻ ngoài cổng Văn Miếu vẫn được giữ nguyên nét cổ kính. Ảnh: TRẦN VƯƠNG |
TS Lê Xuân Kiêu khẳng định: “Sau một thời gian dài chưa thực hiện công tác vệ sinh, một số hạng mục của di tích đã bị bong tróc, nấm mốc bao phủ, làm cho mỹ quan trở nên xấu, chất lượng các hạng mục ngày càng xuống cấp, đồng thời có những phản hồi trực tiếp từ du khách, đặc biệt là du khách quốc tế, nên chúng tôi đã tiến hành việc tu bổ. Công tác vệ sinh chúng tôi vừa thực hiện là hoạt động nghiệp vụ của đơn vị quản lý di tích và mang tính định kỳ. Đơn vị chúng tôi lựa chọn thực hiện công việc này là Trung tâm Kỹ thuật công nghệ và trong quá trình làm, chúng tôi đã thảo luận rất kỹ về vật liệu cũng như những nguyên tắc quét vôi”.
“Chúng tôi khẳng định, vật liệu mà đơn vị sử dụng là vôi màu sữa truyền thống, là vật liệu được người xưa dùng. Đồng thời, chúng tôi cũng đặt ra nguyên tắc thi công là cần giữ nguyên màu gốc. Màu của một số hạng mục chưa làm của di tích với các màu mới hiện nay cơ bản là giống nhau, chỉ khác là những chỗ chưa làm thì bị nấm mốc còn những chỗ đã được quét vôi chắc chắn sẽ sáng hơn. Đây là công việc định kỳ, thường xuyên và là một nghiệp vụ trong bảo tồn di tích, không phải là một công việc bất thường” - ông Kiêu nhấn mạnh.
 |
| Nhà bia, lan can, tường bao đã cũ mốc, rêu phong được quét vôi mới. |
Không trùng tu, di tích sẽ xuống cấp
Cũng theo TS Lê Xuân Kiêu, nếu không thực hiện việc trùng tu chắc chắn sẽ gây ảnh hưởng tới di tích, làm xuống cấp các kết cấu hạ tầng, kết cấu gạch, vì không chịu đựng được khí hậu nhiệt đới, đồng thời di tích sẽ bị mất mỹ quan, khiến du khách thấy hụt hẫng vì di tích quốc gia mà để nhếch nhác như thế. “Trên tinh thần chung tay bảo tồn di tích, chúng tôi hiểu được trách nhiệm của mình. Nếu không làm, cứ để di tích như thế là một tội lỗi, một sai sót lớn với thế hệ sau này” - ông Kiêu chia sẻ.
 |
| Chỉ những khu vực tường bao trước đây có trát vữa mới được quét vôi lại. Những khu vực tường gạch cũ được giữ nguyên để không làm ảnh hưởng tới nét cổ kính của di tích . |
Còn PGS-TS Đặng Văn Bài - Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam - thì cho rằng người ta dọn dẹp, vệ sinh nhà mình cho phong quang, sạch sẽ thì di tích cũng thế, cũng cần được chỉnh trang. Việc sơn sửa Văn Miếu - Quốc Tử Giám là một trong những nguyên tắc thực hiện duy tu, bảo dưỡng, không làm mất đi nét cổ kính hay ảnh hưởng tới kiến trúc Văn Miếu, bởi nó không ảnh hưởng tới yếu tố gốc.
“Nếu như các bức tường trong Văn Miếu được sơn mới, hay là quét vôi màu xanh đỏ tím vàng, chắc chắn tôi và nhiều nhà khoa học, chuyên gia văn hóa khác sẽ lên tiếng phản đối. Đằng này, đó là màu truyền thống, phù hợp với khu di tích, vậy có gì phải phàn nàn? Tôi cho rằng màu vôi này là màu nhiều năm trước đã có, nhưng qua thời gian đã bị rêu phong, vậy thì phải quét vôi định kỳ lại thôi. Nếu không quét vôi rồi nó bong tróc, hư hại đến gạch xây tường nữa. Vậy ta nên chọn việc quét vôi để nó không hỏng, hay không quét để nó hỏng hóc rêu phong?” - PGS-TS Đặng Văn Bài đặt câu hỏi.
Ông Bài cũng cho biết thêm: “Tính bền vững của di tích luôn phải được đưa lên hàng đầu. Sau này theo thời gian nó lại trở lại nhưng phải hiểu là mấy năm sau vẫn phải sơn lại, là hoàn toàn hợp lý”.
