Điện Kính Thiên là điện quan trọng nhất trong hệ thống cung điện trong Cấm thành Thăng Long thời Lê. Vị trí xây dựng điện được cho là đỉnh núi Nùng, hay còn được gọi là Long Đỗ, mà theo quan niệm phong thủy, đây là nơi hội tụ khí thiêng của trời đất. Hiếm có nơi nào như Điện Kính Thiên, một khu vực nhỏ bé mà sở hữu tới hai bảo vật quốc gia.
Trong khi bộ thành bậc phía trước là lối lên nền điện Kính Thiên đã được công nhận là bảo vật quốc gia năm 2020 và được nhiều người biết tới thì một bảo vật quốc gia là bộ thành bậc của lối đi phía sau bên trái thời Lê Trung hưng (thế kỷ XVII-XVIII) vẫn còn ít người biết tới.
Cặp thành bậc KT.TB05 và KT.TB.06 có cấu trúc và hoa văn trang trí hoàn toàn giống nhau. Mỗi thành bậc đều có cấu trúc hình thang vuông, phía trên là phần tạo tác hình rồng, phía dưới được chôn dưới đất. Kích thước bộ thành bậc, cạnh trên cao 1,38-1,6m; cạnh dưới cao khoảng 1,1-1,27m; cạnh vuông dài 3,24m; dày 30-33cm.
Rồng được chạm trong tư thế vận động từ trên xuống dưới theo chiều dọc của thành bậc, đầu rồng ngẩng cao, trán dô tạo thành u, má nhỏ, mũi sư tử, mắt tròn, tai thú, miệng dài, lưỡi ngắn, nanh nhọn, miệng ngậm ngọc. Sừng dài có nhánh, bờm có 4 dải lượn hất ngược về phía sau.
Thân rồng tròn mập có vảy, uốn 7 khúc hình sin, bụng có vây. Rồng có 2 chân, chân to, khỏe, 5 ngón chân chiều đốt, 5 móng sắc nhọn. Chân trước vươn lên nắm râu; chân sau ở tư thế gấp khuỷu đạp mạnh kéo thân trườn về phía trước. Khuỷu có lông, lông dài, hình đao lửa chạy dài về phía sau. Bám sát thân là các cụm mây kéo dài hình đao, các đao mây chạm nổi uốn khúc, giữa có sóng nổi, đầu ngọn lửa thuôn dài chuyển hóa thành hình đao mác.
Mặt ngoài lan can hình tam giác có đường diềm chạm một nửa hình hoa liên tiền nối tiếp nhau, góc tạo bởi 2 đầu cánh hoa chạm một nửa hình hoa cúc. Bên trong khung hình tam giác vuông, chạm đề tài cá hóa long trong đầm sen. Trong đầm còn có uyên ương bơi lội trên sóng nước, các cụm sóng có tạo nổi sóng bạc 3 ngọn. Căn cứ hình dáng, họa tiết hoa văn trang trí, bộ thành bậc đá di tích điện Kính Thiên được làm dưới thời Lê Trung hưng, thế kỷ XVII.
Bộ thành bậc đá thời Lê Trung hưng di tích Điện Kính Thiên là hiện vật nguyên gốc. Ngày 15.8.1467 vua Lê Thánh Tông cho “dựng lan can bằng đá ở điện Kính Thiên và xây điện nhỏ ở sân Giảng Võ”. Lan can bằng đá do vua Lê Thánh Tông cho dựng ở điện Kính Thiên năm 1467 là bộ thành bậc gồm 4 bậc tạo thành 3 lối lên ở phía trước.
Xem xét cấu trúc, hình khối và đường nét hoa văn của bộ thành thành bậc thứ hai ở bên trái điện Kính Thiên các nhà nghiên cứu cho thấy nó mang những nét điển hình của nghệ thuật điêu khắc thời Lê Trung hưng, muộn hơn so với bộ thành bậc thứ nhất song nó là một thành tố không thể tách rời, gắn liền với điện Kính Thiên.
Mặc dù vị trí hiện nay không phải là vị trí nguyên bản nhưng không vì thế mà mất đi tính nguyên gốc và sự gắn bó của nó với di tích điện Kính Thiên, gắn với một di tích nổi tiếng, liên quan đến nhiều sự kiện trọng đại của đất nước từ thời Lê Trung hưng đến ngày nay.
Bộ thành bậc đá thời Lê Trung hưng di tích Điện Kính Thiên là những hiện vật độc bản. Theo thống kê chưa đầy đủ, thành bậc thời Lê trung hưng hiện còn bộ thành bậc bằng đá ở Cổ Loa, bộ thành bậc ở Văn Miếu - Quốc tử giám (Hà Nội), bộ thành bậc chùa Quỳnh Lâm, chùa Thổ Hà (Bắc Ninh)… các thành bậc này đều gắn với các kiến trúc tín ngưỡng, tôn giáo. Bộ thành bậc thứ hai của điện Kính Thiên là bộ thành bậc của kiến trúc điện thị triều thời Lê Trung hưng duy nhất hiện còn.
Kích thước, cấu trúc và hoa văn trang trí của thành bậc không bắt gặp, không lặp lại ở các di tích, di vật cùng loại khác. Mảng chạm khắc đồ án trang trí cá hóa rồng ở hai mặt ngoài của thành bậc là đề tài quen nhưng cách thể hiện lại độc đáo và khác lạ. Thường đề tài cá hóa rồng thường gắn liền với cảnh vượt ngũ môn, ở đây, các bức chạm diễn tả cá hóa rồng trong đầm sen.
Bộ thành bậc đá thời Lê Trung hưng di tích điện Kính Thiên thể hiện giá trị lịch sử văn hóa tiêu biểu đặc sắc. Hình tượng rồng là hình ảnh thể hiện sự biểu trưng cho nhà vua và quyền lực của nhà vua. Tượng rồng với những quy chuẩn chặt chẽ về cấu trúc đã thể hiện tính chuẩn mực nghiêm cẩn của Nho giáo. Đồ án cá hóa cũng phản ánh tư tưởng của Nho Giáo gắn với triết lý khổ luyện thành tài. Sự biến tấu của một đề tài quen thuộc mang tính kinh điển tạo cho đồ án trang trí một sắc thái mới và đậm tính văn hóa Việt Nam, tiếp nhận và cải biến.
