Tổng thống Joe Biden khẳng định với các nhà lãnh đạo Saudi Arabia hôm 16.7 rằng Mỹ sẽ vẫn là một đối tác tích cực ở Trung Đông, nhưng ông đã không đảm bảo được các cam kết đối với một trục an ninh khu vực bao gồm Israel hoặc tăng sản lượng dầu tăng ngay lập tức.
“Mỹ đầu tư vào việc xây dựng một tương lai tích cực của khu vực, với sự hợp tác của tất cả các bạn - và Mỹ sẽ không đi đâu cả" - Reuters dẫn lời Tổng thống Biden phát biểu.
Trong tuần qua, ông Joe Biden đã có chuyến công du đầu tiên đến Trung Đông trên cương vị tổng thống, với hai điểm đến là Israel và Saudi Arabia. Tổng thống Joe Biden đã trình bày tầm nhìn và chiến lược về sự can dự của Mỹ ở Trung Đông tại hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Arab ở Jeddah hôm 16.7.
Tuy nhiên, thông cáo của hội nghị thượng đỉnh rất mơ hồ và Saudi Arabia - đồng minh Arab quan trọng nhất của Washington, đã dội một gáo nước lạnh vào hy vọng của Mỹ rằng hội nghị thượng đỉnh có thể giúp đặt nền tảng cho một liên minh an ninh khu vực - bao gồm cả Israel - để chống lại các mối đe dọa từ Iran.
Ông Biden đến Saudi Arabia với hy vọng đạt được một thỏa thuận về tăng sản lượng dầu mỏ để giúp giảm giá xăng dầu - nhân tố đang khiến lạm phát ở Mỹ leo lên mức cao nhất trong 40 năm và đe dọa xếp hạng tín nhiệm của nhà lãnh đạo Mỹ.
Tuy nhiên, Tổng thống Biden “trắng tay” về cam kết dầu mỏ lớn khi kết thúc chuyến thăm Trung Đông, nhưng hy vọng nhóm OPEC+, bao gồm Saudi Arabia, Nga và các nhà sản xuất khác, sẽ tăng sản lượng tại một cuộc họp vào ngày 3.8. "Tôi mong chờ những gì sẽ xảy ra trong những tháng tới" - ông Biden nói.
Trong khi đó, phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Arab ở Jeddah hôm 16.7, Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman cho biết Saudi Arabia sẵn sàng tăng sản lượng dầu lên tối đa 13 triệu thùng/ngày nhưng không có khả năng tăng thêm.
“Vương quốc Saudi Arabia đã thông báo tăng sản lượng dầu của mình lên 13 triệu thùng mỗi ngày, sau đó sẽ không tăng thêm bất kỳ thùng nào nữa” - tờ The National của UAE dẫn lời Thái tử cho biết.
Thái tử cũng nhấn mạnh, cộng đồng toàn cầu nên hợp lực để hỗ trợ nền kinh tế toàn cầu, nhưng lưu ý rằng các chính sách không thực tế liên quan đến các nguồn năng lượng sẽ chỉ làm tình hình trở nên tồi tệ hơn.
Ông bin Salman nói: “Việc áp dụng các chính sách không thực tế để giảm lượng khí thải bằng cách loại bỏ các nguồn năng lượng chính sẽ dẫn đến lạm phát chưa từng có và giá năng lượng và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, đồng thời làm trầm trọng thêm các vấn đề xã hội và an ninh.
Phát biểu của Thái tử Mohammed bin Salman được đưa ra một ngày sau cuộc hội đàm với Tổng thống Joe Biden. Nhà lãnh đạo Mỹ kêu gọi Saudi Arabia tăng sản lượng dầu để giảm sự phụ thuộc toàn cầu vào nguồn cung từ Nga trong bối cảnh Nga đang tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina.
Saudi Arabia - một trong những nhà xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới và là nhà sản xuất hàng đầu trong Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) - hiện đang cung cấp hơn 12 triệu thùng dầu mỗi ngày. Mặc dù Saudi Arabia có kế hoạch tăng sản lượng lên 13 triệu thùng/ngày vào năm 2027, song Thái tử không tiết lộ liệu mốc thời gian tăng công suất có thay đổi hay không.
Sau khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraina, Mỹ và các quốc gia phương Tây khác đã tăng cường các biện pháp trừng phạt Nga, đồng thời kêu gọi tẩy chay nguồn cung cấp năng lượng của Nga. Mỹ đã ngừng nhập khẩu dầu của Nga vào đầu năm nay và EU đã đặt lệnh cấm vận một phần đối với nhiên liệu của Nga vào tháng trước.
Mỹ hiện có kế hoạch thiết lập giá trần với dầu mỏ Nga và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đang ở Châu Á để nỗ lực thu hútủng hộ cho kế hoạch này. Mỹ đặc biệt mong muốn Trung Quốc và Ấn Độ tham gia cơ chế giá trần, vì cả hai nước không chỉ từ chối trừng phạt Nga về cuộc xung đột Ukraina mà gần đây còn tăng cường mua dầu của Nga.