Làn sóng thoả thuận mới
Gần 1,5 triệu cổ phiếu EIB của Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) được giao dịch thoả thuận thành công trong phiên giao dịch ngày 12.10 với giá chuyển nhượng 34.450 đồng/cổ phiếu, trị giá thoả thuận đạt gần 51,5 tỉ đồng.
Trước đó, phiên giao dịch ngày 11.10, thị trường cũng ghi nhận 1,72 triệu cổ phiếu EIB được sang tay theo hình thức thỏa thuận, trị giá gần 67,7 tỉ đồng. Đáng chú ý, phiên 10.10, có gần 80 triệu cổ phiếu EIB được giao dịch thỏa thuận với tổng giá trị hơn 3.172 tỉ đồng. Phiên giao dịch ngày 7.10, hệ thống cũng ghi nhận 25 triệu cổ phiếu của Eximbank được trao tay theo phương thức giao dịch này, trị giá hơn 260 tỉ đồng.
Như vậy, tính từ đầu tháng 10 tới thời điểm này đã có gần 129,6 triệu cổ phiếu EIB được thoả thuận thành công, giá trị thoả thuận đạt 4.986,5 tỉ đồng (tương đương khoảng 10,48% vốn điều lệ). Trong tháng 9, EIB cũng ghi nhận gần 108,5 triệu cổ phiếu được giao dịch thỏa thuận, tổng giá trị hơn 3.932 tỉ đồng (tương đương khoản 8,78% vốn điều lệ).
Giao dịch thoả thuận sôi động tại EIB diễn ra sau khi ngân hàng này được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận cho tăng vốn điều lệ thêm gần 2.459 tỉ đồng từ nguồn lợi nhuận chưa phân phối giai đoạn 2017 - 2021 thông qua phát hành hơn 245,8 triệu cổ phiếu để trả cổ tức với tỉ lệ 20%. Được biết, Eximbank đã thỏa mãn điều kiện cuối cùng để chia cổ tức sau khi tất toán xong toàn bộ trái phiếu Công ty quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng (VAMC), để nâng vốn điều lệ từ 12.355 tỉ đồng lên 14.814 tỉ đồng.
Tuy nhiên điều đáng chú ý là đây không phải đợt giao dịch thoả thuận sôi nổi hiếm hoi tại EIB mà trong quý I năm nay làn sóng chuyển nhượng sở hữu tại EIB cũng diễn ra sôi động gắn với sự thay đổi sở hữu giữa các nhóm cổ đông và sự thay đổi nhân sự cao cấp tại ngân hàng này.
Sóng tại Eximbank thời điểm này được cho là có liên quan nhóm cổ đông của Tập đoàn Thành Công muốn thoái hơn 117,54 triệu cổ phiếu, tương đương gần 9,57% vốn điều lệ EIB trong tháng 10 này. Trong đó, Công ty cổ phần Tập đoàn Thành Công muốn bán 60,54 triệu cổ phiếu EIB, chiếm 4,924% vốn điều lệ; Hợp tác xã cổ phần Thành Công và Công ty cổ phần Phúc Thịnh muốn bán ra lần lượt hơn 44,7 triệu cổ phiếu (tỉ lệ 3,637%) và hơn 12,3 triệu cổ phiếu (tỉ lệ 1,005%).
Sự rút lui của một nhóm cổ đông lớn
Xét về mối liên hệ, cả 3 công ty đăng ký thoái vốn tại Eximbank đều có mối liên hệ với bà Lê Hồng Anh - thành viên hội đồng quản trị Eximbank. Hồi đầu năm nay, bà Hồng Anh trúng cử vào hội đồng quản trị Eximbank nhiệm kỳ VII (2020 - 2025) tại đại hội cổ đông thường niên năm 2021 lần thứ 2 (diễn ra vào tháng 2.2022) của Eximbank.
Bà Hồng Anh được đề cử bởi nhóm cổ đông gồm Công ty cổ phần Phúc Thịnh, Công ty XNK Tổng hợp I Việt Nam, Hợp tác xã cổ phần Thành Công và ông Nguyễn Tiến Dũng. Bà Hồng Anh đang giữ chức vụ Phó Chủ tịch hội đồng quản trị Công ty cổ phần Thành Công, là vợ của ông Nguyễn Anh Tuấn - Chủ tịch Tập đoàn Thành Công; bà Hồng Anh vừa là em chồng của người quản lý Hợp tác xã cổ phần Thành Công, cũng là chị dâu của người quản lý Công ty cổ phần Phúc Thịnh.
Trong thời gian nhóm cổ đông Tập đoàn Thành Công thoái vốn, con gái bà Lê Hồng Anh là Nguyễn Thị Hồng Ngọc cũng sẽ bán toàn bộ gần 11,1 triệu cổ phần EIB (chiếm tỉ lệ 0,899% vốn) theo phương thức thỏa thuận để cơ cấu danh mục đầu tư.
Đợt thoái vốn của các cổ đông nhóm Thành Công đã làm dấy lên câu hỏi về những vấn đề nội bộ tại Eximbank vẫn chưa được giải quyết và một đợt sóng ngầm đang diễn ra tại ngân hàng này. Bởi trước đó, tại đại hội cổ đông thường niên 2021 diễn ra đầu năm nay, 7 thành viên hội đồng quản trị nhiệm kỳ mới được đề cử và thông qua đã tiết lộ phần nào cục diện về cơ cấu sở hữu tại Eximbank.
Theo đó, ngoài nhóm cổ đông liên quan tới Tập đoàn Thành công được đại diện bởi bà Lê Hồng Anh và ông Đào Phong Trúc Đại (được 3 cổ đông là Tập đoàn Thành Công, MR Exim Investments và bà Nguyễn Thị Hồng Ngọc đề cử), bà Lương Thị Cẩm Tú đã trở lại vị trí Chủ tịch EIB sau khi được đề cử tham gia hội đồng quản trị bởi nhóm 6 cổ đông cá nhân và Công ty chứng khoán Bảo Minh.
Các nhân vật khác gồm: Bà Đỗ Hà Phương đại diện nhóm cổ đông gồm 7 cá nhân và 4 pháp nhân liên quan đến Ngân hàng Nam Á; ông Nguyễn Hiếu đại diện nhóm cổ đông liên quan đến Công ty Âu Lạc gồm bà Ngô Thu Thúy, Lafelle Limited, Education Management Holdings…, ông Nguyễn Thanh Hùng - Phó Chủ tịch của Bamboo Capital và BCG Land, được đề cử bởi nhóm cổ đông gồm Công ty đầu tư và dịch vụ Helios, Chủ tịch Bamboo Capital Nguyễn Hồ Nam và hai cổ đông khác.
Còn lại là ông Võ Quang Hiển được đề cử bởi cổ đông Sumitomo Mitsui Banking Corporation (SMBC), ngân hàng Nhật Bản nắm giữ tỉ lệ 15% vốn của Eximbank. Thời điểm đó, Sumitomo Mitsui Banking vừa đề nghị chấm dứt liên minh chiến lược với Eximbank. Đến tháng 9 vừa qua, ông Hiển không còn đảm nhận chức vụ thành viên Hội đồng quản trị EIB do không còn làm người đại diện theo uỷ quyền của cổ đông của SMBC tại Eximbank từ 14.9.2022.
Các cổ đông và nhà đầu tư của Eximbank đang chờ đợi nhóm cổ đông mới tiếp quản sở hữu của nhóm Thành Công tại Eximbank lộ diện và cũng đang dự đoán về một cục diện mới tại ngân hàng vốn lắm sóng gió này.
