Kiểm soát chặt chất lượng tín dụng

Kỳ vọng tín dụng khả quan

Kết thúc năm 2016, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống ở mức 18,71%. Năm nay, NHNN cho biết, tăng trưởng tín dụng sẽ ở mức 18% nhưng sẽ bám sát tín hiệu thị trường để linh hoạt điều chỉnh.

Mặc dù chưa có thống kê chính thức từ NHNN về tăng trưởng tín dụng nhưng báo cáo tình hình kinh tế tháng 2.2017 của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho thấy, tính hết tháng 1.2017, cho vay đối với tổ chức kinh tế và cá nhân tăng 1% so với đầu năm. Đây là mức tăng trưởng tốt nhất trong 5 năm gần đây và đã không còn tình trạng âm tín dụng trong những tháng đầu năm.

Cùng với xu hướng tăng khuyến mãi huy động tiền gửi tiết kiệm, các nhà băng tranh thủ tung gói tín dụng ưu đãi đầu năm với kỳ vọng đẩy mạnh hoạt động cho vay ngay tháng sau Tết Nguyên đán. Sau đó, nhiều ngân hàng đã đồng loạt tăng lãi suất huy động đang ở mức khá cao.

Các chuyên gia cho rằng, với nhu cầu tín dụng tăng cao trong thời gian qua, không ít ngân hàng đã chạm trần trong tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn, bởi vậy ngân hàng sẽ tăng cường huy động vốn trung dài hạn để đủ nguồn cho vay tương ứng. Việc phát hành chứng chỉ tiền gửi cũng là một cách để tăng nguồn vốn trung và dài hạn này.

Ông Nguyễn Tú Anh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, NHNN cho biết, theo quy định của Thông tư số 06/2016, từ đầu năm 2017, hệ số sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn của các ngân hàng giảm từ 60% xuống 50%. Do đó, các tổ chức tín dụng buộc phải nâng lãi suất huy động dài hạn để cho vay dài hạn.

Tuy còn phải chờ đến kỳ đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2017 mới trình cổ đông thông qua kế hoạch kinh doanh năm nay, song hầu hết lãnh đạo các ngân hàng cho biết, họ đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao hơn năm 2016. Viecombank đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2017 mức 18%, với lợi nhuận trước thuế khoảng 9.200 tỷ đồng. Trong khi đó, Agribank đưa ra kế hoạch tăng trưởng dư nợ tín dụng 14-18% so với năm 2016, lợi nhuận tăng tối thiểu 10%.

Không chỉ ngân hàng lớn, mà các nhà băng tốp sau trong khối cổ phần có vốn nhà nước cũng kỳ vọng tín dụng tăng trưởng khả quan. Chẳng hạn, ACB dự kiến tín dụng tăng ở mức 18%; Eximbank đặt ra kế hoạch tăng trưởng tín dụng năm nay là 14%.

Các ngân hàng kỳ vọng, tín dụng sẽ tiếp tục tăng trưởng tốt trong năm nay để cải thiện lợi nhuận, bởi thực tế, thu nhập của ngân hàng hiện chủ yếu phụ thuộc vào tín dụng.

Theo nhận định của Công ty Chứng khoán Vietcombank, để đảm bảo hệ số CAR theo quy định, các ngân hàng có thể hạn chế tín dụng và đẩy mạnh tăng vốn, từ đó tạo áp lực lên chi phí vốn. Theo tính toán, để tạo ra mức tăng 1% hệ số CAR, các ngân hàng cần huy động thêm 10 - 15% vốn tự có. Do đó, áp lực tăng vốn trong năm nay là rất lớn. Theo đó, Công ty Chứng khoán Vietcombank dự báo, tăng trưởng tín dụng sẽ giảm trong năm 2017, ước đạt 16%.

Kiểm soát chặt chất lượng tín dụng

Có một thực tế chung ở nhiều ngân hàng là lãi từ mảng tín dụng chiếm đến 80-90%. Điều này chứng tỏ, nguồn thu từ hoạt động phi tín dụng của các ngân hàng còn rất thấp, nên hầu hết các ngân hành kỳ vọng vào tăng trưởng tín dụng. Và tăng trưởng tín dụng đang trông chờ rất lớn vào lĩnh vực bất động sản – thị trường được dự báo tiếp tục ấm dần lên trong năm nay.

Tuy nhiên, Thống đốc NHNN đã cho biết, trong năm 2017, NHNN tiếp tục kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như tín dụng trung và dài hạn, tín dụng đối với nhóm khách hàng lớn, tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản, các dự án BOT, BT trong ngành giao thông.

Cùng với đó, trong công tác điều hành tín dụng năm nay, NHNN sẽ kiểm soát quy mô tín dụng phù hợp với chỉ tiêu định hướng, đồng thời nâng cao chất lượng tín dụng; tập trung tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất - kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ.

Mới đây, việc NHNN ban hành một số thông tư mới cũng sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng. Như Thông tư số 39/2016/TT-NHNN quy định trần lãi suất chỉ áp dụng đối với trường hợp cho vay ngắn hạn bằng VND thuộc các lĩnh vực ưu tiên theo quy định. Hay như NHNN vừa sửa đổi Thông tư 36, ban hành Thông tư 06 về các tiêu chuẩn an toàn hoạt động các tổ chức tín dụng.

Đánh giá triển vọng tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng năm nay, một thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia cho rằng, lãi suất cho vay sẽ khó giảm, vì chi phí đầu vào tiếp tục tăng, trong khi lãi suất huy động chưa thể hạ.

Cũng có ý kiến cho rằng, bản thân các ông chủ ngân hàng cũng sẽ phải thay đổi cách thức kinh doanh để hoạt động bền vững. Trong năm 2017, chính sách tín dụng của NHNN sẽ tiếp tục ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô. Tăng trưởng tín dụng sẽ được ưu tiên cho những lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế và căn cứ vào hiệu quả sử dụng vốn, đó là sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, kiểm soát tín dụng ở những lĩnh vực có nhiều rủi ro như bất động sản, chứng khoán.

Thống đốc NHNN đã đề ra 5 giải pháp tín dụng nhằm kiểm soát quy mô tín dụng phù hợp với chỉ tiêu định hướng, đồng thời nâng cao chất lượng tín dụng, tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận vốn tín dụng.

Đầu tiên là xây dựng và thực hiện các biện pháp kiểm soát tăng trưởng tín dụng theo chỉ tiêu định hướng cả năm 2017, gắn với nâng cao chất lượng tín dụng. Thứ hai, thực hiện các giải pháp hỗ trợ TCTD mở rộng tín dụng có hiệu quả, tập trung vào các lĩnh vực sản xuất,...Thứ ba, tiếp tục kiểm soát chặt chẽ nhu cầu vay vốn bằng ngoại tệ đảm bảo phù hợp với chủ trương của Chính phủ về hạn chế Đô la hóa trong nền kinh tế, góp phần ổn định thị trường tiền tệ; thứ tư, tiếp tục thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn trong tiếp cận tín dụng ngân hàng, tạo điều kiện thuận lợi trong vay vốn tín dụng ngân hàng cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thứ năm, chủ động phối hợp với các bộ, ngành trong việc xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách và triển khai có hiệu quả các chương trình tín dụng đối với ngành, lĩnh vực, tín dụng chính sách theo chủ trương của Chính phủ.