Ông có đánh giá ra sao về những thành quả mà Việt Nam đã đạt được sau 25 năm trở thành thành viên chính thức của APEC?
- Có thể nói rằng, một trong những viên đá tảng đóng góp vào quá trình đổi mới và phát triển của Việt Nam trong hơn 30 năm qua, chính là việc hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Trong quá trình hội nhập của Việt Nam, việc tham gia vào tiến trình APEC là một trong những hoạt động quan trọng hàng đầu, vì hiện nay, trên 80% kim ngạch XNK của Việt Nam là với thị trường APEC, trên 80% tổng vốn đầu tư FDI của Việt Nam là từ các nền kinh tế APEC, trên 80% khách du lịch tới Việt Nam là từ APEC.
Như vậy, trung bình, cứ trong 10 đồng ngoại tệ (USD) mà Việt Nam thu được thì có tới 8 đồng được tạo ra bởi sự hợp tác của Việt Nam với các nền kinh tế APEC.
Một nửa các đối tác chiến lược toàn diện, đối tác chiến lược, quan trọng của Việt Nam đến từ khu vực này. Trong quá trình tham gia APEC, Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng và gặt hái được rất nhiều thành công, ngoài các giá trị có thể đo đếm được về XK, đầu tư, hợp tác kinh tế… như đã đề cập ở trên, còn những giá trị vô hình khác, đó chính là động lực thúc đẩy cho cải cách và phát triển.
Chúng ta là đối tác xây dựng và có trách nhiệm trong cộng đồng APEC. Những năm gần đây, chúng ta đã đề xuất nhiều sáng kiến chủ động góp phần vào việc định hình, định hướng tương lai của APEC theo hướng đổi mới, sáng tạo, bao trùm, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, quan tâm đến doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ, phát huy vai trò của lao động nữ và chủ DN nữ trong kinh doanh…
Thưa ông, sau 25 năm gia nhập APEC, ý kiến, sáng kiến của Việt Nam được thế giới nói chung và cộng đồng APEC nói riêng đánh giá cao. Ông có thể nói cụ thể hơn về vấn đề này?
- Sau 25 năm gia nhập APEC, Việt Nam đã và đang “tư duy cùng một đẳng cấp với toàn cầu”. Từ những nỗ lực cải cách, cam kết hội nhập mạnh mẽ, giờ đây Việt Nam đặt mục tiêu vươn tới những chuẩn mực cao nhất trong nền kinh tế toàn cầu. Việt Nam đã ký 16 Hiệp định thương mại tự do (FTA) với các nền kinh tế trên thế giới, trong đó có các FTA thế hệ mới và thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với tất cả các cường quốc là bằng chứng cho việc này.
Việt Nam đã đĩnh đạc tham gia vào quá trình định hình các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, chứ không chỉ ủng hộ hay tham gia vào các hiệp định đã được các đối tác thiết lập xong theo kiểu "ván đã đóng thuyền". Với nỗ lực trong tiến trình APEC nói chung, đặc biệt là qua 2 lần Việt Nam vinh dự là nước chủ nhà APEC (2006, 2017) thì chúng ta đã đóng vai trò đề xuất các sáng kiến, tham gia dẫn dắt và điều phối hoạt động của APEC một cách có hiệu quả.
APEC 2006 và đặc biệt là APEC 2017, được đánh giá là một trong những sự kiện được tổ chức thành công nhất trong lịch sử APEC từ trước tới nay.
APEC cũng là cơ hội để gặp gỡ và giải quyết những vấn đề khu vực và toàn cầu của các nền kinh tế; và APEC 2017 đã ghi một dấu ấn quan trọng khi trong dịp này, Việt Nam với vai trò chủ nhà đã cùng Nhật Bản và các nền kinh tế khác đã hồi sinh Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) dưới một hình hài mới là CPTPP. Đó là một kỷ niệm không thể nào quên.
Trong hoạt động của APEC năm 2006 và 2017, đối với các DN, ngoài các sự kiện thường niên, như các hội nghị thượng đỉnh DN APEC, hội nghị đối thoại của Hội đồng tư vấn kinh doanh (ABAC) với các nhà lãnh đạo APEC, Việt Nam đã có sáng kiến đặc biệt là tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh kinh doanh Việt Nam (2006, 2017). Đây là sự kiện quảng bá tổng thể cho nền kinh tế Việt Nam và là sự kiện xúc tiến thương mại, đầu tư lớn nhất của Việt Nam từ trước đến nay trong lịch sử.
Hiện nay, APEC đang đứng trước một giai đoạn mà bên cạnh việc tiếp tục hội nhập, tự do hóa thương mại thì có một xu hướng là chủ nghĩa dân tộc, tự chủ của các nền kinh tế. Điều này yêu cầu Việt Nam phải thay đổi như thế nào?
- Như tôi đã nói ở trên, Việt Nam càng cần tiếp tục tham gia và cố gắng giữ vững động lực và “bộ gen APEC", để vừa thúc đẩy quá trình hội nhập toàn cầu, đồng thời tăng cường tính tự cường, tự chủ của các nền kinh tế.
Có thể nói là, sau những hoạt động tích cực gần đây trong hội nhập APEC và hội nhập nói chung, đặc biệt là việc Việt Nam thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với tất cả các cường quốc trong khu vực APEC sẽ giúp Việt Nam có được cơ hội có thể trở thành nơi gặp gỡ của những cuộc đối thoại hòa bình và là điểm đến của các dòng dịch chuyển đầu tư, thương mại chất lượng cao. Trong quá trình hợp tác APEC, Việt Nam vừa hợp tác, vừa cạnh tranh; thúc đẩy hội nhập, đồng thời cũng phải tăng cường sức mạnh nội sinh để phát triển.
- Xin trân trọng cảm ơn ông!