Theo Văn phòng Quốc hội, tại phiên họp, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm cho biết, chương trình mục tiêu quốc gia có vai trò hết sức quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của cả nước nói chung và vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi nói riêng.
Chương trình có ý nghĩa chính trị - xã hội và nhân văn sâu sắc, được sự đồng tình và đón nhận của nhân dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo, yếu thế, khó khăn.
Ngày 24.6.2023, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 100/2023/QH15 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 5. Trong đó, đối với lĩnh vực dân tộc, Quốc hội đã yêu cầu Chính phủ “trong năm 2023, nghiên cứu, đề xuất, trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh một số mục tiêu, chỉ tiêu, nội dung của các chương trình mục tiêu quốc gia để triển khai thực hiện, bảo đảm hiệu quả, khả thi, phù hợp với tình hình thực tiễn, tránh lãng phí, tiêu cực”.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm đề nghị các đại biểu góp ý vào 2 vấn đề chính là:
- Đề xuất bổ sung đối tượng thực hiện chương trình.
- Đề xuất bổ sung cơ chế phân bổ, giao vốn sự nghiệp thực hiện chương trình vào Nghị quyết 120 của Quốc hội.
Tại phiên họp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, địa bàn thực hiện chương trình ở địa bàn các xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.
Trong đó tập trung ưu tiên đầu tư cho địa bàn đặc biệt khó khăn trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Thời gian thực hiện chương trình là 10 năm, chia làm 2 giai đoạn.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh nhấn mạnh sự cần thiết điều chỉnh chủ trương đầu tư chương trình. Đây là chương trình mục tiêu quốc gia mới, gồm nhiều dự án, tiểu dự án thành phần với sự tham gia của nhiều bộ, ngành, cơ quan trung ương cùng tham gia chủ trì, quản lý các dự án, tiểu dự án, nội dung thành phần.
Thời gian vừa qua chương trình đã được triển khai tại các địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, bước đầu tạo được những tác động tích cực tới đời sống của người dân, đặc biệt là ở khu vực các xã, thôn bản đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Tuy nhiên, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho rằng, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện phát sinh một số khó khăn, vướng mắc, ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân và kết quả thực hiện chương trình, cần thiết phải điều chỉnh một số nội dung tại chủ trương đầu tư chương trình.
Trong thực tiễn triển khai thực hiện chương trình một số đơn vị sự nghiệp công lập lĩnh vực dân tộc, cơ sở giáo dục, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, thiết chế văn hóa dân tộc thiểu số tiêu biểu, cơ sở y tế… có vai trò quan trọng và trực tiếp tác động đến các chỉ tiêu, mục tiêu của chương trình.
Tuy nhiên, một số cơ quan, đơn vị, tổ chức nêu trên chưa được quy định tại chủ trương đầu tư chương trình được Quốc hội phê duyệt, dẫn đến một số khó khăn trong việc lập, thẩm định kế hoạch bố trí vốn, thanh quyết toán trong thực hiện nhiệm vụ được giao.
Vì vậy, cần thiết phải báo cáo Quốc hội điều chỉnh, bổ sung đối tượng nêu trên nhằm tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong tổ chức triển khai thực hiện chương trình.
