Quyết liệt hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau dịch COVID-19: Gỡ nút thắt thị trường, khơi thông nguồn vốn

Sớm khơi thông dòng vốn…

Theo ông Chu Tiến Dũng - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM, ở thời điểm hiện nay, thành phố cần đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc tiếp cận thị trường mới, mở rộng thị trường nội địa nhằm chuẩn bị sẵn sàng cho xuất khẩu và các thị trường nước ngoài khi các nước nới lỏng cách ly.

Trong đó, việc cách ly xã hội cần được từng bước nới lỏng để hồi lại môi trường sản xuất kinh doanh trong nước, đặc biệt cần nhanh chóng khai thông hàng hóa tại cảng và khâu vận chuyển, lưu thông. Đối với các doanh nghiệp tham gia các lĩnh vực sản phẩm mới, đặc biệt là những sản phẩm phục vụ phòng chống dịch, các cấp các ngành cần tập trung giải quyết nhanh các thủ tục xác nhận điều kiện hợp quy sản phẩm cũng như các thủ tục để xuất khẩu sang các nước có nhu cầu về khẩu trang, bảo hộ y tế, máy thở… Thành phố cần hỗ trợ doanh nghiệp tổ chức các chương trình kết nối cung cầu, kết nối doanh nghiệp,  kết nối sản xuất với các kênh tiêu thụ truyền thống, hiện đại.

Trong khi đó bà Lý Kim Chi - Chủ tịch Hội Lương thực - Thực phẩm TPHCM cho hay, các doanh nghiệp ngành lương thực - thực phẩm hiện gặp rất nhiều khó khăn. Đề nghị TPHCM có kiến nghị với Chính phủ để tăng cường dòng vốn cho doanh nghiệp.

Đơn cử các quy định cho phép doanh nghiệp được miễn, giảm, giãn nộp các loại thuế, phí. Hiện nay yêu cầu doanh nghiệp phải chứng minh thiệt hại từ mức 50% trở lên. Tuy nhiên trên thực tế, doanh nghiệp bị suy giảm 20%-30% nhiều khi đã kiệt quệ, có khi doanh nghiệp đã chết lâm sàn, lấy đâu ra kinh phí để nộp, còn đâu để chờ đến khi chứng minh thiệt hại mức 50% trở lên.

“Nếu dòng vốn cho doanh nghiệp được khai thông sớm cùng với các chính sách hỗ trợ được thực hiện với thủ tục thông thoáng, doanh nghiệp có điều kiện để triển khai nhanh việc tái cấu trúc, mở rộng sản xuất, cải tiến công nghệ thì có cơ hội lớn trong việc xuất khẩu trở lại” - bà Lý Kim Chi nhận định.

Với các doanh nghiệp bất động sản, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM cho biết, ngay từ 2018-2019 thị trường bất động sản sụt giảm nghiêm trọng về doanh thu, sản phẩm. Các dự án sụt giảm ở mức trên dưới 60%. Lĩnh vực bất động sản liên quan đến 95 ngành nghề và hàng triệu lao động, công ăn việc làm. Ngành bất động sản hiện gặp khó khăn vì pháp luật chồng chéo, thiếu đồng bộ.

“Chúng tôi hoan nghênh sự hỗ trợ để doanh nghiệp không bị phá sản. Việc thúc đẩy thị trường sẽ có tính dẫn dắt trong nền kinh tế. Tuy nhiên dù thành phố đã có 15 cuộc họp giải quyết khó khăn của doanh nghiệp bất động sản nhưng đến thời điểm này nhiều vấn đề vẫn chưa giải quyết được dứt điểm. Hiện doanh nghiệp bất động sản trước hết cần được cấp cứu về nguồn vốn. Với 180 dự án mặt bằng chuyên doanh liên quan đất công, đề nghị các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cố gắng có kết luận sớm để doanh nghiệp kịp đưa vào triển khai.

“Chúng tôi kiến nghị thành phố giải quyết dứt điểm kiến nghị gần đây của 19 doanh nghiệp bất động sản liên quan đến các dự án nhà ở xã hội” - ông Châu nói thêm.

Và giải bài toán thị trường

Đặt trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng của người dân đang hồi phục nhưng chưa được như kỳ vọng, vấn đề thị trường đang là thách thức lớn đối với các doanh nghiệp trong quá trình hồi phục sản xuất kinh doanh sau dịch.

Dữ liệu khảo sát của VCCI vào tháng 4.2020 cho thấy, gần 85% doanh nghiệp cho biết họ đã bị mất hoặc thu hẹp thị trường tiêu thụ sản phẩm, gần 60% doanh nghiệp bị thiếu vốn hoặc dòng tiền kinh doanh và 45% doanh nghiệp bị thiếu nguồn cung nguyên liệu đầu vào.

Theo số liệu từ các hiệp hội chế biến gỗ, da giày và dệt may cho thấy đang có sự sụt giảm các đơn hàng từ 10% đến 30% thậm chí đến 50% và theo đó dự kiến xuất khẩu năm 2020 sẽ giảm từ 25%-30%.

Với các thực tế trên, TS Lê Duy Bình - Giám đốc điều hành Economica Vietnam nhìn nhận, lo lắng lớn nhất của các doanh nghiệp hiện nay trong quá trình hồi phục sau dịch COVID-19 là thị trường và thanh khoản, nhất là thanh khoản vì hiện việc vay vốn ngân hàng rất khó. Chưa kể, thị trường tiêu thụ cũng là vấn đề rất khó khăn với các doanh nghiệp sản xuất, thậm chí có thể kéo dài trong 3-4 tháng tới.

Theo đó, TS Lê Duy Bình đánh giá, để tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp phục hồi sau dịch bệnh, Chính phủ nên chỉ đạo các bộ ngành như Bộ KHĐT, Bộ Tài chính và Bộ Công Thương hướng dẫn các doanh nghiệp nắm bắt được xu hướng mới của thị trường. Có thông điệp rõ ràng và cung cấp thông tin đầy đủ hơn cho các doanh nghiệp.

“Dĩ nhiên dù nhà nước tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi, công khai minh bạch các thủ tục và cơ chế cụ thể nhưng muốn tồn tại, các doanh nghiệp cũng phải tự cứu mình” - ông Bình nhấn mạnh.

Cần sự bảo lãnh của Chính phủ

Xung quanh một số thắc mắc của doanh nghiệp về việc khó tiếp cận vốn ngân hàng, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng chia sẻ: Dịch COVID-19 xảy ra đã tác động trên diện rất rộng đến các doanh nghiệp (DN) và người dân, có DN chịu tác động trực tiếp, có DN chịu tác động gián tiếp, từ đó ảnh hưởng tới hoạt động của hệ thống ngân hàng.

Tác động đầu tiên là các ngân hàng là một DN cung ứng dịch vụ ngân hàng và thanh toán cho DN, nên DN và người dân bị ảnh hưởng hoạt động sản xuất, kinh doanh thì nguồn thu dịch vụ của các ngân hàng cũng bị giảm xuống, ảnh hưởng tới tình hình tài chính của các ngân hàng. Hơn nữa, ngân hàng là trung gian tài chính, nhận tiền gửi của DN và người dân và cho vay. Do đó, khi DN và người dân bị ảnh hưởng, không có nguồn thu thì khó khăn trong trả nợ, làm ảnh hưởng tới chất lượng tài sản của các ngân hàng.

Chính vì vậy theo bà Nguyễn Thị Hồng, bài toán khó hiện nay là làm sao ngân hàng thực hiện các giải pháp quyết liệt để hỗ trợ tối đa cho DN và người dân chịu tác động của dịch bệnh nhưng vẫn đảm bảo không phá vỡ các tiêu chí an toàn hoạt động.

“Bởi nếu hạ chuẩn cho vay, phá vỡ các tiêu chí thì hệ thống ngân hàng sẽ đối mặt nguy cơ bất ổn trở lại như giai đoạn trước đây” - bà Hồng nói.