Các DN sử dụng các thông tin này để gọi điện, nhắn tin, gửi email với những mục đích khác nhau. Trong đó, thực tế cho thấy, nhiều hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật, thậm chí mang tính chất lừa đảo NTD.
Thông tin bị “rò rỉ” vì bảo mật kém
Theo thống kê từ hoạt động của Tổng đài tư vấn, hỗ trợ NTD tại Cục CT&BVNTD, trong 7 tháng đầu năm 2017, Cục đã tiếp nhận hơn 30 vụ việc phản ánh, khiếu nại của NTD về việc nhận được các cuộc điện thoại, tin nhắn từ mạng xã hội có nội dung cung cấp thông tin lừa đảo NTD. Theo đó, nhiều trường hợp đã bị dẫn dụ tới việc giao nộp cho đối tượng lừa đảo một khoản tiền, từ 1-2 triệu cho đến vài chục triệu, thậm chí là 100 triệu đồng. Việc liên hệ với các đối tượng lừa đảo để giải quyết các khiếu nại phát sinh thường là rất khó do các đối tượng sử dụng các thông tin liên hệ mạo danh hoặc không xác định được tính chính xác về thông tin của đối tượng.
Từ các nội dung phản ánh, khiếu nại của NTD tại Cục CT&BVNTD, nhiều NTD cho biết trong quá trình nói chuyện, các đối tượng lừa đảo cung cấp chính xác thông tin về giao dịch của NTD đã được thực hiện trước đó, ví dụ, ngày tháng mua hàng tại trung tâm điện máy; thương hiệu sản phẩm đã mua, giá trị hóa đơn... Những thông tin chính xác này là căn cứ quan trọng để NTD tin tưởng vào những nội dung chào mời của các đối tượng. Thông tin này cho thấy việc bảo mật thông tin của NTD đã không được thực hiện theo đúng quy định pháp luật, dẫn tới việc rò rỉ thông tin của NTD và đã bị các đối tượng xấu lợi dụng để khai thác, lừa đảo.
Trong nhiều giao dịch tài chính, đặc biệt là các giao dịch tín dụng tiêu dùng, cho vay trả góp, nhiều NTD cho biết đã không được công ty tài chính thông báo hoặc giải thích chính xác, đầy đủ về việc sẽ chuyển giao thông tin cho bên thứ ba để thực hiện các hoạt động thu hồi nợ trong trường hợp cần thiết. Hành vi này vi phạm quy định về việc chuyển giao thông tin cho bên thứ ba khi chưa được sự đồng ý của NTD.
Nhiều phản ánh của NTD cũng cho thấy, trước khi sử dụng dịch vụ, họ không được thông báo về việc một số thông tin trên thiết bị của NTD. Ví dụ hình ảnh, danh bạ trên điện thoại di động sẽ được sử dụng bởi công ty cung cấp dịch vụ. Hành vi này vi phạm quy định về việc DN phải thông báo rõ ràng, công khai về phạm vi, mục đích sử dụng thông tin trước khi thực hiện thu thập từ NTD.
Nhận thức đúng về giá trị việc bảo mật các thông tin
Bên cạnh việc các DN chưa thực hiện tốt các quy định liên quan, theo Cục CT&BVNTD một vấn đề tồn tại là nhận thức của NTD về các quyền liên quan trong lĩnh vực thông tin. Hiện nhiều NTD trong quá trình cung cấp thông tin trên mạng xã hội, sử dụng các thông tin giao dịch tài chính không ý thức được các nguy hiểm tiềm ẩn khi bên thứ ba có thể khai thác và lợi dụng các thông tin này vào mục đích lừa đảo; nhiều NTD không nắm được trách nhiệm theo quy định pháp luật mà DN bắt buộc phải thực hiện, dẫn tới, hiệu quả của việc giám sát và phát hiện hành vi vi phạm không được phát huy.
Do đó, phía Cục CT&BVNTD khuyến cáo NTD cần nâng cao nhận thức về giá trị và tầm quan trọng của việc bảo mật các thông tin của mình, đồng thời, nắm bắt các quy định pháp luật liên quan để có thể tự bảo vệ quyền lợi của mình hoặc phát huy vai trò kiểm tra, giám sát DN trong quá trình thực hiện các giao dịch.
Đối với DN, cần biết và thực hiện đúng các quy định pháp luật về bảo vệ thông tin NTD, sử dụng hợp pháp và khai thác hiệu quả các dữ liệu thông tin để góp phần định hướng hoạt động kinh doanh, sản xuất của DN, cung cấp các hàng hóa, dịch vụ đáp ứng nhu cầu của NTD.
Cần bảo đảm quyền lợi NTD trong các giao dịch thương mại điện tử cũng được áp dụng mức độ bảo vệ tương đương như NTD trong các giao dịch truyền thống, thực thi nghiêm các chế tài xử phạt khi phát hiện các hành vi vi phạm…
