Mùa giải 2023-2024, Night Wolf V.League chính thức đưa công nghệ video hỗ trợ trọng tài (VAR) vào các trận đấu, sau những thử nghiệm ban đầu được thực hiện ở những vòng cuối mùa giải 2023. Tuy nhiên, trong những điều kiện ban đầu, VAR tại V.League vẫn còn những vấp váp, thậm chí là gây ra tranh cãi.
Nói đến điều kiện, dĩ nhiên là V.League hiện tại chưa đủ tiềm lực tài chính để áp dụng VAR ở tất cả các trận đấu của một vòng đấu mà chỉ ở 4/7 trận. Ghi nhận sự cố gắng của ban tổ chức trong nỗ lực đưa VAR về với giải đấu hàng đầu Việt Nam, mang đến những trận đấu công bằng hơn nhưng có thể thấy, 4 trận đấu có VAR ở vòng 1 đều từ Bắc Trung Bộ trở lại miền Bắc.
Chưa biết ở những vòng tiếp theo có VAR ở các trận đấu tại miền Nam hay không, nhưng với điều kiện VAR qua xe màu như hiện tại, việc di chuyển khá phức tạp.
Có một điều tất cả cùng thống nhất rằng, sau nhiều năm theo dõi VAR ở các giải bóng đá hàng đầu châu Âu, các trận đấu đã trở nên công bằng hơn, khi những pha bóng nằm trên ranh giới của sự nghi vấn được làm rõ bởi công nghệ. Tất nhiên, tranh cãi không thiếu, nhưng vấn đề được đặt ra ở đây là vai trò cuối cùng của trọng tài chính.
Cần nhắc lại rằng, VAR là công nghệ “hỗ trợ” để trọng tài chính có thể được thông báo hoặc trực tiếp xem lại pha bóng một cách kỹ càng hơn trước khi đưa ra quyết định. Với các pha bóng “dễ nhìn” thì không nói, khi xảy ra tình huống “không rõ ràng”, sự ứng biến của ông Vua áo đen sẽ quyết định việc pha bóng có gây tranh cãi hay không?
Vai trò của trọng tài chính
Như ở trận khai mạc giữa Hải Phòng và Hoàng Anh Gia Lai trên sân Lạch Tray, trọng tài Nguyễn Đình Thái và tổ VAR mất gần 10 phút để xác định xem bóng đá chạm tay Pape Diakite của đội khách hay chưa. Như Huấn luyện viên Chu Đình Nghiêm nói, có quá ít góc quay (chưa nói đến chất lượng) để xác định pha bóng nên dẫn đến mất thời gian. Nhưng vấn đề là, khi ở vào tình cảnh như vậy, thành công hay thất bại của trọng tài ở một trận đấu được thể hiện qua quyết định.
Trọng tài Đình Thái thổi 11m cho Hải Phòng. Từ quan điểm của Ban tổ chức, Tổng Giám đốc VPF Nguyễn Minh Ngọc khẳng định đó là “quyết định chính xác”. Một lần nữa, ở đây, cần thận trọng với việc đánh giá “đúng” hay “sai”. Ở tình huống này, liệu bản thân trọng tài Đình Thái và tổ VAR có chắc chắn 100% rằng bóng chạm tay trung vệ của Hoàng Anh Gia Lai? Trong trường hợp không chắc, quyết định là gì?
Có lẽ, sự “thận trọng” và “an toàn” đã được đặt lên hàng đầu trong quyết định này. Thận trọng và an toàn bởi các lý do: tình huống có lợi cho đội chủ nhà, trong một cơ hội có thể ghi bàn. Không khẳng định trọng tài chính có vấn đề về tư tưởng, nhưng trên “bàn cân” và sự cân nhắc khá lâu, sự an toàn đã được chọn.
Cũng may mắn phần nào cho trọng tài là Hoàng Anh Gia Lai có bàn gỡ hòa ở những phút bù giờ để phản ứng không trở nên gay gắt hơn, nhưng trong thời điểm ở phút 74 đó, rất nhiều người tin rằng, “không đáng là một quả 11m”.
Không chỉ pha bóng đó, sự thận trọng của VAR và các trọng tài cũng được thể hiện ở trận Thanh Hóa hòa 2-2 với Hồng Lĩnh Hà Tĩnh.
Thận trọng và an toàn là tốt, đặc biệt trong giai đoạn bắt đầu của VAR (bởi FIFA vẫn đang giám sát), nhưng sẽ cần sự quyết đoán lẫn linh hoạt hơn từ các trọng tài thay vì phụ thuộc vào VAR. Đó là điều cần rút kinh nghiệm, bởi giải Ngoại hạng Anh cũng từng có giai đoạn như vậy...
