Từ lời xin lỗi đến những kiến nghị
Sau 10 năm gắn bó, trước khi chia tay BĐVN, một trong số ít những điều “Thầy phù thủy” Calisto ân hận nhất, đó là hậu AFF Cup 2008, giữa vinh quang chiến thắng, ông quên mất hai người bạn luôn trân trọng nhất - hai bác sĩ của ĐT Việt Nam là Nguyễn Trọng Hiền và Bạch Quốc Ngọc. Họ không có bằng khen như cả đội. Không thể sửa sai - điều HLV Calisto áy náy nhất, sau đó đích thân ông nói lời xin lỗi.
Thất bại ở SEA Games 2013, rời ghế ĐTQG và điều HLV Hoàng Văn Phúc cay đắng nhất, đó là sai lầm vì chủ quan. Do quá tin tưởng vào nhận định chuyên môn của các bác sĩ, ông kiên nhẫn chờ đến tận phút cuối với những trường hợp chấn thương được chẩn đoán không nghiêm trọng. Thế nhưng cuối cùng, những trụ cột ở hàng thủ và tuyến giữa ông thầy này trong suốt quá trình chuẩn bị xây dựng là chìa khóa trong đội hình, lối chơi đều vắng mặt ở giải đấu.
Cả trung vệ Thanh Hào, cầu thủ đa năng Hoàng Thịnh rồi tiền vệ trụ Huy Hùng đều không bình phục chấn thương như khẳng định của bác sĩ. Bởi sai lầm khi “đánh bạc” với các trường hợp chấn thương dự kiến vẫn có thể thi đấu, những toan tính bị xáo trộn để rồi trở tay không kịp, khi những phương án thay thế không đáp ứng được yêu cầu. Bài học thấm thía về nghề đó, ông nhận lỗi về mình và không trách do biết những vấn đề mang tính hạn chế chung, kể cả khi bác sĩ của U.23 Việt Nam nói lời xin lỗi.
“Kính mong bộ trưởng chỉ đạo Tổng cục TDTT tăng cường các chuyên gia, bác sĩ ngoại chất lượng cho các ĐTQG thể thao, trong đó có bóng đá. Như ĐT Việt Nam tại AFF Cup 2016 đã không có được đội ngũ y bác sĩ chất lượng, có đủ trình độ để chẩn đoán và điều trị các chấn thương cho cầu thủ, cụ thể là hai tiền vệ Tuấn Anh và Hoàng Thịnh. Việc không thể chữa trị dứt điểm để có thể thi đấu đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc tổn thất lực lượng của ĐT Việt Nam”. Tại cuộc gặp mặt VĐV, HLV tiêu biểu xuất sắc năm 2016 của Bộ VHTTDL, HLV Hữu Thắng đã nêu những kiến nghị tới Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện về công tác y tế.
Rất tiếc và đau cho ĐT Việt Nam với trường hợp Tuấn Anh, khi quá trình hồi phục đang diễn ra tích cực thì một quyết định trong phương án điều trị để đẩy nhanh khả năng bình phục cho tiền vệ Tuấn Anh với cái đầu gối từng phải lên bàn mổ và liên tục gặp vấn đề, phản tác dụng khiến cầu thủ quan trọng bậc nhất này thay vì có thể tập luyện, thi đấu thì phải nghỉ dài để chữa chấn thương tiếp.
Ông Thắng không đổ lỗi và chỉ nói về một thực tế mà chính người đồng nghiệp Hoàng Anh Tuấn đang chuẩn bị cho World Cup U.20 cùng U.20 Việt Nam có mặt ở buổi gặp gỡ đó đồng quan điểm, muốn kiến nghị về hai mối quan tâm hàng đầu: Y tế và dinh dưỡng thể thao.
Thời HLV Miura, chuyện hy hữu từng xuất hiện khi U.23 Việt Nam chuẩn bị cho vòng loại U.23 Châu Á, ông yêu cầu VFF phải “thay… bác sĩ”. Với cách làm của ông thầy người Nhật này, nhiều thời điểm khi ĐTQG hay U.23 Việt Nam tập trung, đội trở thành “bệnh viện thu nhỏ” nên khối lượng công việc cũng như đòi hỏi công việc của đội ngũ y tế rất lớn. Thế nên ngoài các bác sĩ người Việt, khi bác sĩ trị liệu kiêm chuyên gia thể lực Fujimoto Hiro mà ông Miura mang sang Việt Nam cùng để hỗ trợ công việc kết thúc bản hợp đồng “chữa cháy”, ông phải nhờ LĐBĐ Nhật Bản để mời chuyên gia Kubo Shinichi giúp mảng y tế, chẩn đoán và điều trị chấn thương...
Đến “tấm huy chương” cho các bác sĩ thể thao
Ở giải đấu tiền đề chuẩn bị cho VCK U.23 Châu Á 2018 mà U.23 Việt Nam viết lên câu chuyện cổ tích là giải tập huấn M-150 Cup trên đất Thái Lan, có một hành động và hình ảnh rất ấn tượng về ông thầy Park Hang-seo. Đó là sau trận tranh giải Ba thắng chủ nhà U.23 Thái Lan 2-1, sau khi bước xuống từ bục trao giải, chuyên gia người Hàn Quốc tháo tấm Huy chương Đồng trên ngực rồi trân trọng đeo lên cổ bác sĩ Phạm Văn Minh. Ông Park tặng nó để thay lời cảm ơn với bác sĩ trẻ tuổi đi cùng đội nhưng không có tên trọng danh sách đăng ký, không được nhận huy chương.
Giống như thời HLV Miura, giáo án luyện tập cùng cách làm khác biệt so với các CLB ở Việt Nam của HLV Park Hang-seo khiến mỗi lần U.23 Việt Nam hay ĐTQG tập trung đều như “bệnh viện” khi hàng loạt cầu thủ bị đau, dính chấn thương hoặc tái phát vết đau cũ do không được điều trị dứt điểm hay những thói quen phản khoa học. Có thời điểm đến gần 10 cầu thủ phải tập riêng hoặc điều trị, thế nên quá nhiều việc với các bác sĩ. Đó là lý do khi dự VCK U.23 Châu Á, ông Park Hang-seo yêu cầu tận 3 bác sĩ chăm sóc y tế.
Không chỉ là khám, chẩn đoán và điều trị, hồi phục với các loại chấn thương thể thao, đảm bảo thể lực cho các cầu thủ vốn luôn vận động ở cường độ cao lại va chạm mạnh, công việc của bác sĩ thể thao còn lo về dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe… Và đặc biệt, khác với khái niệm bác sĩ thể thao, chuyên gia trị liệu ở các nền bóng đá phát triển, ở Việt Nam thì bác sĩ đi cùng đội kiêm luôn “chân lặt vặt” với vô số những việc không tên, trong đó có cả việc trở thành chuyên gia mát-xa và cả bác sĩ tâm lý mà đầu việc không chỉ từ sáng sớm và những lúc luyện tập, khi không chỉ cầu thủ chấn thương gặp quá nhiều vấn đề với những ám ảnh mà các cầu thủ tập luyện quá căng, thi đấu mệt mỏi cũng cần xoa bóp, hồi phục.
Họ luôn là những người vất vả nhất trong đội bóng, giấu mặt và góp phần quan trọng, thậm chí nhiều trường hợp là quyết định tới những đường chuyền “chết người”, những bàn thắng quyết định hay những pha tả xung hữu đột của Công Phượng, Quang Hải, Xuân Trường, Tuấn Anh, Thanh Trung, Duy Mạnh, Tiến Dũng, Văn Hậu… Rất ít người biết, nhắc đến họ khi thành công hay những khoảnh khắc vinh quang nhất, trừ các thành viên trong đội bóng. Thế nhưng với bác sĩ thể thao, lời cảm ơn quý giá nhất lại là chiến thắng của đội bóng mà giá trị lớn nhất của nghề, đôi khi lại chỉ là tấm huy chương mà ông Park Hang-seo tặng người bạn lặng thầm của U.23 Việt Nam.
Vất vả, thu nhập không cao trong khi cơ hội được học nghề cũng như thăng tiến trong công việc ít, thế nên ngoài hạn chế “đầu vào” do đặc thù chuyên ngành, lựa chọn dành cho nghề bác sĩ thể thao cũng ít ưu tiên. Đó là lý do đa phần bác sĩ thể thao ở Việt Nam xuất phát chỉ từ... đam mê và cái duyên.
