Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia bị cháy vào ngày 11.8, gây ra tình trạng căng thẳng thêm cho cuộc xung đột giữa Nga và Ukraina, mặc dù cả hai bên đều báo cáo rằng, không có dấu hiệu nào cho thấy mức độ bức xạ đã tăng cao.
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) - tổ chức giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc - cho biết, đã có khói đen đặc bốc lên từ khu vực phía bắc của nhà máy sau khi nhiều vụ nổ xảy ra. Các hãng thông tấn Nga, bao gồm TASS và RIA, trích dẫn nguồn tin từ công ty năng lượng hạt nhân Rosatom của Nga nói rằng, đám cháy chính đã được dập tắt ngay trước nửa đêm 11.8.
Vụ hỏa hoạn diễn ra chỉ chưa đầy một tuần sau khi Ukraina tiến hành một cuộc tấn công lớn nhất từ trước tới nay vào lãnh thổ Nga. Đây là một động thái bất ngờ, đẩy cuộc xung đột vào một giai đoạn mới sau khi Nga đã giành được nhiều thắng lợi trên chiến trường trong những tuần gần đây.
Energoatom - công ty điện hạt nhân của Ukraina - đã tuyên bố trên ứng dụng nhắn tin Telegram rằng, một trong các tháp làm mát của nhà máy cùng một số thiết bị khác đã bị hư hại. Hãng thông tấn TASS của Nga cũng đưa tin một tháp làm mát đã bị hư hại, dẫn lời từ Rosatom. TASS còn trích dẫn tuyên bố của một đại diện từ Bộ Tình trạng khẩn cấp địa phương của Nga nói rằng, tháp bị hư hỏng là tháp không hoạt động.
Nga đã chiếm giữ nhà máy Zaporizhzhia ngay sau khi cuộc xung đột với Ukraina bắt đầu vào năm 2022. Kể từ đó, cả sáu lò phản ứng hạt nhân của nhà máy đều trong tình trạng ngừng hoạt động hoàn toàn.
Cho đến sáng 12.8, nguyên nhân gây ra vụ hỏa hoạn vẫn chưa được làm rõ. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky cáo buộc Nga là bên gây ra vụ hỏa hoạn. Ông cho biết, đám cháy có thể được nhìn thấy từ thành phố Nikopol, một khu vực do Ukraina kiểm soát.
Energoatom của Ukraina cho rằng, "sự bất cẩn" hoặc hành vi đốt phá từ phía Nga có thể đã dẫn đến vụ hỏa hoạn, mặc dù không đưa ra bằng chứng cụ thể. Báo cáo cũng lưu ý, Nga đã sử dụng các tháp làm mát của nhà máy để lưu trữ thiết bị quân sự và thuốc nổ.
Evgeny Balitsky - một viên chức do Nga bổ nhiệm tại khu vực miền nam Ukraina - lại đổ lỗi cho lực lượng Ukraina đã pháo kích vào thành phố Enerhodar gần đó.
Các quan chức Nga, trong đó có phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Maria Zakharova, cáo buộc Ukraina cố tình phá hủy nhà máy và thực hiện hành vi "khủng bố hạt nhân". Đáp lại, Tổng thống Zelensky đã công bố một đoạn video cho thấy, khói đen bốc lên từ một tháp làm mát với ngọn lửa cháy ở chân tháp.
IAEA tuyên bố không có báo cáo nào cho thấy, vụ hỏa hoạn đã ảnh hưởng đến an toàn hạt nhân tại nhà máy Zaporizhzhia. Trong bài đăng trên mạng xã hội X, IAEA cho hay, nhóm của họ tại nhà máy đã nhận được thông báo về một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào một trong những tháp làm mát của cơ sở này.
Sáu lò phản ứng của nhà máy Zaporizhzhia, mặc dù hiện không hoạt động, vẫn phụ thuộc vào nguồn điện bên ngoài để duy trì làm mát các vật liệu hạt nhân, ngăn chặn nguy cơ xảy ra tai nạn thảm khốc. Trong khi đó, Nga và Ukraina thường xuyên đổ lỗi cho nhau về việc gây nguy hiểm cho an toàn xung quanh nhà máy điện hạt nhân này.
