Sự kiện lớn hàng năm này của EU và Nhật Bản kéo dài chỉ có 2 giờ đồng hồ nhưng bản tuyên bố chung được hai bên đưa ra lại rất dài. Nó bao gồm 55 điểm nội dung và bao trùm phạm vi rất rộng những vấn đề mà hai bên quan tâm và đề cập, đương nhiên không chỉ có về quan hệ song phương mà còn cả gần như tất tật về chính trị thời sự thế giới.
Trước thềm kỷ niệm 50 năm ngày hai bên thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức (vào năm 2024), EU và Nhật Bản dùng cuộc gặp cấp cao thường niên năm nay và bản tuyên bố chung đồ sộ nói trên để công khai phô trương sự đoàn kết thống nhất, đồng thuận quan điểm và tin cậy lẫn nhau. Không hề thấy có dấu hiệu nào về bất đồng quan điểm hay xung khắc lợi ích, bảo lưu ngần ngại hay mập mờ hiềm khích giữa hai bên.
Lãnh đạo EU và ông Kishida không giấu giếm tâm trạng rất hài lòng về mối quan hệ giữa EU và Nhật Bản, sự coi trọng đặc biệt dành cho mối quan hệ song phương này và chủ định nâng mối quan hệ hợp tác song phương lên tầm vóc mới.
Bản tuyên bố chung về kết quả cuộc gặp cấp cao giữa EU và Nhật Bản liệt kê tất cả những lĩnh vực hợp tác, các thỏa thuận đã được ký kết và thành quả hợp tác đã đạt được cho đến nay.
Những lĩnh vực hợp tác trọng tâm mới cho thời gian tới được hai bên xác định là chuyển đổi số, năng lượng xanh, cung ứng các nguyên vật liệu quan trọng, sản xuất linh kiện bán dẫn và đặc biệt là hợp tác trên lĩnh vực an ninh và quân sự. Thoả thuận mới đáng được chú ý đến nhất là thiết lập cơ chế đối thoại chiến lược về chính trị an ninh, quân sự và quốc phòng giữa hai bên. Vì thế, không quá lời khi cho rằng, cuộc gặp cấp cao năm nay là dấu mốc có ý nghĩa rất to lớn đối với mối quan hệ hợp tác giữa EU và Nhật Bản. Nó cho thấy EU và Nhật Bản hiện tại chẳng khác nào đang ở trong lợi thế muốn gì được nấy ở nhau.
Quan hệ hợp tác song phương giữa EU và Nhật Bản không những chỉ được nâng tầm vóc và định hướng tới chất lượng mới, mà còn được mở rộng sang lĩnh vực hợp tác mới là chính trị an ninh, quân sự và quốc phòng. Thỏa thuận thiết lập khuôn khổ đối thoại chiến lược về chính trị an ninh, quân sự và quốc phòng giúp hai bên vượt ra ngoài phạm vi khuôn khổ mối quan hệ đối tác chiến lược lâu nay.
Sự đồng thuận quan điểm sâu rộng và tương đồng lợi ích chiến lược giữa hai bên về Nga và cuộc xung đột ở Ukraina, về Trung Quốc và Triều Tiên, về vấn đề Đài Loan (Trung Quốc) và khu vực Biển Đông được EU và Nhật Bản thể hiện rõ ràng và đặc biệt nhấn mạnh ở lần gặp cấp cao năm nay.
EU và Nhật Bản không còn nhìn nhận nhau chỉ là đối tác chiến lược về kinh tế và thương mại đơn thuần nữa mà bắt đầu vươn tới hợp tác cả về chính trị an ninh, quân sự và quốc phòng.
Nhật Bản vốn theo đuổi mục tiêu gây dựng và tăng cường vai trò và ảnh hưởng chính trị thế giới. Nhật Bản đã thiết lập quan hệ hợp tác với NATO. Nhật Bản cần EU không những chỉ để khai thác châu Âu về mọi phương diện, mà còn cần EU để đối phó với những thách thức chính trị an ninh và quân sự từ Nga, Trung Quốc và Triều Tiên. EU cần Nhật Bản vì Nhật Bản là cửa ngõ thích hợp nhất đối với EU trong việc tiếp cận khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. EU muốn có Nhật Bản làm đồng minh trong thực chất để cùng đối phó Nga và Trung Quốc cũng như hậu thuẫn Ukraina.
EU muốn gây dựng cả vai trò và ảnh hưởng chính trị an ninh và quân sự ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương nên phải tranh thủ Nhật Bản trước hết, rồi tiếp sau đó mới đến Hàn Quốc, Australia và New Zealand.
Cái đặc biệt ở mối quan hệ song phương này là lý trí mách bảo, tình cảm thôi thúc và lợi ích dẫn dắt.
