Chuyện cho thuê vỉa hè không mới mà đã được Sở Giao thông vận tải TPHCM đề xuất từ năm 2017. Tuy nhiên, từ đó đến nay vẫn chưa triển khai thực hiện được là vì có những quan điểm xung đột cần phải giải quyết thấu đáo, thuyết phục.
Trước hết phải khẳng định, vỉa hè là dành để người đi bộ, không phải là nơi để buôn bán kinh doanh. Nếu đem vỉa hè ra cho thuê kinh doanh, thì người đi bộ đi ở đâu, chưa kể còn liên quan đến mỹ quan, văn minh đô thị.
Không cho thuê, người dân còn chiếm dụng vỉa hè để buôn bán, còn khi cho thuê rồi, ai dám bảo đảm họ chỉ sử dụng đúng phần diện tích được thuê mà không lấn luôn những không gian khác. Nếu họ đặt ghế bàn, chiếm luôn 1,5 m dành lối cho người đi bộ thì ai quản được suốt ngày đêm.
Một nguy cơ khác, đó là sẽ có những nhóm lợi ích, đứng ra thầu vỉa hè và làm cai đầu dài, cho thuê lại hoặc khai thác kinh doanh. Thuê của nhà nước giá thấp, nhưng cho thuê lại hoặc làm những điểm giữ xe, bãi tập kết vật liệu, phế liệu thu giá cao.
Chính quyền tạo ra được giá trị gì từ việc cho thuê vỉa hè?
Chắc chắn không vì mục đích tăng nguồn thu cho ngân sách thành phố, nhưng ít nhất cũng có thu đủ để trả lương cho nhân viên quản lý và bổ sung một phần cho tu bổ vỉa hè hay không?
Về chuyện thu phí, xin đưa dẫn chứng hùng hồn và thuyết phục, đó là TPHCM tổ chức thu phí đỗ ôtô theo giờ 20 tuyến đường, nhưng 2021 chỉ thu được hơn 2 tỉ đồng, trong khi chi phí bỏ ra cho nhân công, thuê phần mềm thu phí mất hơn 10 tỉ đồng. Đường có sẵn, chỉ cho thuê thu tiền mà cũng lỗ tới 8 tỉ đồng.
Còn vì mục đích chỉnh trang trật tự, mỹ quan đô thị thì việc phải làm là tổ chức quản lý đô thị đạt được tiêu chuẩn "đường thông, hè thoáng". Cho thuê vỉa hè để làm nơi kinh doanh buôn bán, gửi xe, bãi chứa phế liệu thì không thể sạch, đẹp, trật tự.
Người dân tìm sinh kế trên đường phố là một thực tế, không đẩy dân ra khỏi con đường mưu sinh của họ, nhưng bằng cách quy hoạch những khu buôn bán, chợ đêm, phố ẩm thực, phố đi bộ có sự quản lý bài bản.
Giữ gìn vỉa hè, đường phố sạch đẹp, văn minh, không để cho buôn bán tràn lan, bởi vì không gian đó dành riêng cho người đi bộ.
