Làng cốm Mễ Trì đỏ lửa, thơm lừng hương cốm mới

    Trà My - Đinh Thiện |

    Cuối tháng 9, đầu tháng 10, người dân làng cốm Mễ Trì (Nam Từ Liêm, Hà Nội) lại tất bật chuẩn bị cho vụ cốm lớn nhất trong năm.

    Làng cốm Mễ Trì hiện còn hơn 80 hộ gia đình gắn bó với nghề làm cốm. Từ 2-3h sáng hằng ngày, trong bếp của những hộ gia đình này đã “đỏ lửa” rang thóc để chuẩn bị cho mẻ cốm mới, phục vụ nhu cầu của người dân.
    Làng cốm Mễ Trì hiện còn hơn 80 hộ gia đình gắn bó với nghề làm cốm. Từ 2-3h sáng hằng ngày, trong bếp của những hộ gia đình này đã “đỏ lửa” rang cốm để chuẩn bị phục vụ nhu cầu của người dân.
    Để làm được một mẻ cốm thơm, ngon, người dân phải làm nhiều công đoạn: gặt lúa về từ sáng sớm, tuốt lấy hạt, sàng bỏ những cọng rơm, đãi qua nước bỏ hạt lép và lấy những hạt trắc, phơi khô, rồi lấy những hạt mẩy đổ vào chảo rang bằng gang đúc.
    Để làm được một mẻ cốm thơm, ngon, người dân phải làm nhiều công đoạn: gặt lúa về từ sáng sớm, tuốt lấy hạt, sàng bỏ những cọng rơm, đãi qua nước bỏ hạt lép và lấy những hạt trắc, phơi khô, rồi lấy những hạt mẩy đổ vào chảo rang bằng gang đúc.
    Chị Đào Thị Hà, chủ một cơ sở làm cốm tại làng Mễ Trì chia sẻ, ngày trước ruộng ở đây chỉ để trồng lúa nếp, nhưng do quá trình đô thị phát triển quá nhiều, không còn chỗ để làm nông nghiệp cho bà con. Nhiều nhà làm cốm trong làng phải xuống tận Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Đông Anh... để gặt lúa mang về làm cốm. Nguyên liệu làm cốm gồm 4-5 loại lúa nếp non khác nhau như nếp cái hoa vàng, nếp quýt, nếp thơm..., những mẻ cốm muốn thơm, ngon, hạt bóng, mảy phải được làm từ gạo nếp cái hoa vàng.
    Chị Đào Thị Hà, chủ một cơ sở làm cốm tại làng Mễ Trì chia sẻ, ngày trước ruộng ở đây chỉ để trồng lúa nếp, nhưng do quá trình đô thị phát triển quá nhiều, không còn chỗ để làm nông nghiệp cho bà con. Nhiều nhà làm cốm trong làng phải xuống tận Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Đông Anh... để gặt lúa mang về làm cốm. Nguyên liệu làm cốm gồm 4-5 loại lúa nếp non khác nhau như nếp cái hoa vàng, nếp quýt, nếp thơm..., những mẻ cốm muốn thơm, ngon, hạt bóng, mảy phải được làm từ gạo nếp cái hoa vàng.
    Quá trình rang phải thật cẩn thận và tỉ mỉ. Hạt cốm rang đến độ chín tới, không bị sống hay vỡ nát. Rang cốm phải dùng củi chứ không dùng than, canh sao cho lửa không quá to hoặc nhỏ để tránh trường hợp cốm bị chín ép, gây khó khăn trong công việc giã cốm.
    Quá trình rang phải thật cẩn thận và tỉ mỉ. Hạt cốm rang đến độ chín tới, không bị sống hay vỡ nát. Rang cốm phải dùng củi chứ không dùng than, canh sao cho lửa không quá to hoặc nhỏ để tránh trường hợp cốm bị chín ép, gây khó khăn trong công việc giã cốm.
    Một mẻ máy rang trong chảo gang đúc sẽ được 17 - 18kg thóc. Cứ rang được 30 phút, lại phải kiểm tra độ chín của hạt cốm bằng việc đặt vài hạt lên miếng gỗ rồi dùng ngón tay miết mạnh. Thông thường cứ 5kg thóc nếp mới được 1kg cốm tươi, cốm chủ yếu được chia làm 3 loại: Cốm lá me, cốm rót và cốm non.
    Một mẻ máy rang trong chảo gang đúc sẽ được 17 - 18kg cốm. Cứ rang được 30 phút, lại phải kiểm tra độ chín của hạt cốm bằng việc đặt vài hạt lên miếng gỗ rồi dùng ngón tay miết mạnh. Thông thường cứ 5kg thóc nếp mới được 1kg cốm tươi, cốm chủ yếu được chia làm 3 loại: Cốm lá me, cốm rót và cốm non.
    Là một người có gia đình làm cốm lâu năm, ông Nguyễn Tiến Hòa (Làng Mễ Trì Thượng), chia sẻ về bí quyết, công đoạn làm cốm của gia đình mình. Cụ thể, ông Hòa cho biết, để làm ra những mẻ cốm ngon thì phải bắt đầu từ khâu chọn thời điểm gặt lúa. Khi lúa đến mùa thì người làm cốm phải thường xuyên thăm lúa liên tục xem thời điểm nào hạt thóc chớm đông sữa thì gặt về.
    Là một người có gia đình làm cốm lâu năm, ông Nguyễn Tiến Hòa (Làng Mễ Trì Thượng) cho biết, để làm ra những mẻ cốm ngon thì phải bắt đầu từ khâu chọn thời điểm gặt lúa. Khi lúa đến mùa thì người làm cốm phải thường xuyên thăm lúa liên tục xem thời điểm nào hạt thóc chớm đông sữa thì gặt về.
    “Công đoạn rang cốm cũng vô cùng quan trọng, thành phẩm cho ra có ngon hay không sẽ tùy thuộc vào quá trình rang có đúng cách hay không, tránh trường hợp để cốm bị đỏ, khô. Cuối cùng, tôi phải cho dã 5-6 lần để hạt cốm được dẻo, mềm”, ông Hòa cho biết.
    “Công đoạn rang cốm cũng vô cùng quan trọng, thành phẩm cho ra có ngon hay không sẽ tùy thuộc vào quá trình rang có đúng cách hay không, tránh trường hợp để cốm bị đỏ, khô. Cuối cùng, tôi phải cho dã 5-6 lần để hạt cốm được dẻo, mềm”, ông Hòa cho biết.
    Trước kia làm cốm thủ công nên cần nhiều công đoạn, nhiều người tham gia. Ngày nay làm chủ yếu bằng máy móc hiện đại như máy rang, máy xay, máy giã, máy vo gạo…, tiết kiệm được khá nhiều công sức và thời gian.
    Được biết, trước đây người dân làng Mễ Trì làm cốm theo phương pháp thủ công nên cần nhiều công đoạn và nhiều người cùng tham gia thực hiện. Đến nay, việc sản xuất cốm đã dễ dàng hơn rất nhiều vì người dân chủ yếu làm bằng máy móc trong các công đoạn như rang, xay, giã và vo gạo…. Theo người dân, việc này đã tiết kiệm được khá nhiều công sức và thời gian khi làm cốm.
    nay, làng cốm Mễ Trì vẫn giữ vẹn nguyên bí quyết làm cốm, tạo nên nét đẹp riêng mà không nơi nào có được. Những sản phẩm như cốm tươi, bánh cốm và xôi cốm hạt sen đã làm nên nét đẹp trong văn hóa ẩm thực của người hà Hà Nội. Để phát triển người dân làng Mễ Trì còn làm thêm những món khác từ nguyên liệu cốm và tạo nên nhiều thương hiệu cốm việt tại Việt Nam
    Hiện nay, làng cốm Mễ Trì vẫn giữ vẹn nguyên bí quyết làm cốm, tạo nên nét đẹp riêng mà không nơi nào có được. Những sản phẩm như cốm tươi, bánh cốm và xôi cốm hạt sen đã làm nên nét đẹp trong văn hóa ẩm thực của người Hà Nội. Để phát triển người dân làng Mễ Trì còn làm thêm những món khác từ nguyên liệu cốm và tạo nên nhiều thương hiệu cốm tại Việt Nam.
    Trà My - Đinh Thiện
    TIN LIÊN QUAN

    Gánh cốm gần Nhà thờ Lớn Hà Nội hút khách những ngày đầu thu

    Hoàng Xuyến |

    Hà Nội - Trời vào thu, các gánh cốm rong xung quanh khu vực Nhà thờ Lớn (Hoàn Kiếm, Hà Nội) cũng thu hút rất nhiều người ghé mua, đặc biệt là các bạn trẻ và khách du lịch.

    Tinh hoa nghề cốm gia truyền hơn một thế kỷ ở làng Mễ Trì

    Linh Boo |

    Nghề làm cốm ở làng Mễ Trì có từ khoảng đầu thế kỷ 20, tồn tại đến nay đã hơn trăm năm.

    Những thức quà từ cốm mang hương vị đặc trưng của thu Hà Nội

    Linh Boo |

    Cốm tươi đem kết hợp với nhiều nguyên liệu, gia vị khác tạo ra nhiều món ăn ngon, hấp dẫn như bánh cốm, chả cốm, xôi cốm, chè cốm, bánh xu xê cốm…

    Tên trộm ở Quảng Nam thản nhiên lục tung đồ đạc lúc gia chủ đang ngủ

    Hoàng Bin |

    Ngày 10.6, Công an xã Tam Xuân 1 (huyện Núi Thành, Quảng Nam) cho biết, trên địa bàn vừa xảy ra vụ trộm đột nhập nhà dân lúc nửa đêm, ngang nhiên đi lại trong nhà lục tung đồ đạc trước khi lấy đi tài sản giá trị.

    Nguyên Ủy viên T.Ư Đảng, nguyên Chủ tịch Tổng LĐLĐVN Đặng Ngọc Tùng (người đứng) phát biểu góp ý Dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi) do Ủy ban xã hội của Quốc hội tổ chức tại TPHCM. Ảnh: Nam Dương

    Giữ nguyên thu kinh phí Công đoàn 2% là hợp tình, hợp lý

    Nam Dương (thực hiện) |

    Đó là ý kiến của ông Đặng Ngọc Tùng - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Chủ tịch Tổng LĐLĐVN trong cuộc trao đổi với phóng viên
    Báo Lao Động.

    Công an lao xuống dòng nước lũ cứu người. Ảnh: Cắt từ clip

    Khoảnh khắc công an lao mình xuống dòng nước lũ cứu người

    Lam Thanh |

    Hà Giang - Thấy một người dân bị dòng nước lũ cuốn đi, Thượng úy Nguyễn Mạnh Tường đã lao xuống kịp thời cứu nạn.

    Truy cập vào cổng Dịch vụ công quốc gia (tại địa chỉ dichvucong.gov.vn) hoặc trên ứng dụng VNelD, lựa chọn mục dịch vụ để thực hiện nộp hồ sơ trực tuyến. Ảnh: Chụp màn hình

    Liên thông điện tử thủ tục Đăng ký khai sinh - thường trú - bảo hiểm y tế

    Vương Trần |

    Ngày 10.6, Chính phủ ban hành Nghị định số 63/2024/NĐ-CP quy định việc thực hiện liên thông điện tử 2 nhóm thủ tục hành chính: Đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi; đăng ký khai tử, xóa đăng ký thường trú, giải quyết mai táng phí, tử tuất.

    Hà Giang khuyến cáo khách không tắm thác, hạn chế đi lại trong mưa lũ

    Văn Chuyên |

    Trước diễn biến phức tạp của mưa lũ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Giang khuyến cáo đảm bảo an toàn cho khách du lịch.

    Gánh cốm gần Nhà thờ Lớn Hà Nội hút khách những ngày đầu thu

    Hoàng Xuyến |

    Hà Nội - Trời vào thu, các gánh cốm rong xung quanh khu vực Nhà thờ Lớn (Hoàn Kiếm, Hà Nội) cũng thu hút rất nhiều người ghé mua, đặc biệt là các bạn trẻ và khách du lịch.

    Tinh hoa nghề cốm gia truyền hơn một thế kỷ ở làng Mễ Trì

    Linh Boo |

    Nghề làm cốm ở làng Mễ Trì có từ khoảng đầu thế kỷ 20, tồn tại đến nay đã hơn trăm năm.

    Những thức quà từ cốm mang hương vị đặc trưng của thu Hà Nội

    Linh Boo |

    Cốm tươi đem kết hợp với nhiều nguyên liệu, gia vị khác tạo ra nhiều món ăn ngon, hấp dẫn như bánh cốm, chả cốm, xôi cốm, chè cốm, bánh xu xê cốm…