Chiêm ngưỡng gần 400 cổ vật hiếm qua các thời kỳ ở Bảo tàng Hải Phòng

18 bảo vật quốc gia nằm trong Bộ sưu tập An Biên của ông Trần Đình Thăng (Tổng Thư ký Hội Cổ vật Hải Phòng) được trưng bày trong 4 tủ kính trang trọng tại gian chính Bảo tàng Hải Phòng.

Trong đó, 3 bảo vật được công nhận năm 2023 gồm Bình đồng Đông Sơn (An Biên), niên đại Văn hóa Đông Sơn, Thế kỷ II - I trước sau Công nguyên; Bình gốm hoa nâu, niên đại thế kỷ XI - XII; Lư hương gốm men lam xám, niên đại khoảng niên hiệu Hưng Trị (1588 - 1591), đời vua Mạc Mậu Hợp.

6 bảo vật quốc gia được công nhân năm 2022 gồm hai chiếc đĩa gốm men ngọc (niên đại: Thời Lý, thế kỷ XI - XII); đĩa gốm men lam tím (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); lư hương gốm hoa lam (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); hai đài đồng đốt trầm, nắp tượng nghê (niên đại: thế kỷ XVI - XVII) cũng được trưng bày.

6 bảo vật quốc gia được công nhận năm 2022 gồm hai chiếc đĩa gốm men ngọc (niên đại: Thời Lý, thế kỷ XI - XII); đĩa gốm men lam tím (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); lư hương gốm hoa lam (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); hai đài đồng đốt trầm, nắp tượng nghê (niên đại: thế kỷ XVI - XVII) cũng được trưng bày.

9 Bảo vật quốc gia năm 2021 – 9 hiện vật gốm men trắng triều Lý có kiểu dáng, hoạ tiết độc đáo thuần Việt, đậm bản sắc văn hoá, triết lí thời đại của một nhà nước quân chủ Phật giáo. Màu men trắng thuần khiết gợi suy tư, chiêm cảm, biểu đạt sự thanh trong không bám chấp sắc phàm làm nền văn để nhân sinh gieo trồng hạt phúc, phối quyện đi cùng hoa văn trang trí với lối thức riêng cho hoàng cung quốc tự.

Cùng với 18 bảo vật quốc gia, Bảo tàng Hải Phòng cũng phối hợp Nhà sưu tập An Biên trưng bày hơn 300 cổ vật quý hiếm qua các thời kỳ.

369 cổ vật trưng bày như bức tranh lịch sử khái quát diện mạo đời sống chính trị, văn hoá xã hội mỗi thời kì, từng triều đại trong suốt hơn 2 thiên niên kỉ từ văn hoá Đông Sơn, quốc gia Đại Việt tới thế kỉ 18 của dân tộc và đế chế phương Bắc. Những cổ vật này có sự hoàn hảo, nguyên gốc được thẩm định, đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước làm cơ sở pháp lý, tính minh bạch khoa học giá trị nghệ thuật, văn hoá lịch sử và nguồn gốc niên đại.

Phải kể đến cổ vật thời Trần, thế kỷ 12-13 là Đài sen gốm hoa nâu. Cổ vật có chiều dài 20 cm, tạc hình đài sen đặt trên tượng voi quỳ.

Ấm hình cá men nâu làm bằng gồm là cổ vật dưới thời Trần, thế kỷ 12-13.

Ấm hình cá men nâu làm bằng gồm là cổ vật dưới triều Lê, thế kỷ 12-13.

Ấm đầu lạc đà là cổ vật làm bằng đồng có hình đầu lạc đà, đuôi rồng, ba chân kiểu tượng thú, hoa văn trang trí đúc nổi văn tảng vân, hình tam giác và chữ S lồng. Cổ vật này thuộc thế kỷ 2-1 Trước công nguyên.

Nhiều cổ vật có niên đại hàng nghìn năm tuổi. Phải kể đến là Ấm đầu lạc đà là cổ vật làm bằng đồng có hình đầu lạc đà, đuôi rồng, ba chân kiểu tượng thú, hoa văn trang trí đúc nổi văn tảng vân, hình tam giác và chữ S lồng. Cổ vật này thuộc thế kỷ 2-1 Trước công nguyên.

Hiện vật với đủ loại hình, kiểu dáng, hoạ tiết của dòng gốm men trắng, men ngọc, hoa nâu ở hai triều Lý – Trần và gốm hoa lam thời Lê – Mạc, cho thấy nghề gốm đã đạt đỉnh cao nghệ thuật chế tác.

Tượng Phật làm bằng gỗ quý ngọc am được tạo tác chuẩn mực theo tư tưởng và dụng thức Phật giáo Đại thừa. Tượng tô nhiều màu trên lớp thấp vàng mang phong cách nghệ thuật Trung Hoa giai đoạn thế kỉ 17 – 19 có giá trị cao cả nghệ thuật và văn hoá tâm linh.

Tượng Phật Quan âm Tự tại làm bằng gỗ quý ngọc am được tạo tác chuẩn mực theo tư tưởng và dụng thức Phật giáo Đại thừa. Tượng tô nhiều màu trên lớp thấp vàng mang phong cách nghệ thuật Trung Hoa giai đoạn thế kỉ 17 – 19 có giá trị cao cả nghệ thuật và văn hoá tâm linh.

Ngoài ra, trong khuôn khổ Trưng bày Bảo vật quốc gia ngày 11.5 tới đây, Bảo tàng Hải Phòng cho ra mắt công chúng Bộ hiện vật độc bản bằng vàng dâng cúng nữ tướng Lê Chân. Số hiện vật bằng vàng có tổng trọng lượng gần 4 lạng gồm đôi vòng, một thẻ, một lá, bộ lá trầu - ba quả cau, chuỗi vòng 999 hạt, quạt, thẻ kim khánh, hai thẻ kim bài, hai hộp đựng sáp môi và ba đôi hoa tai. Các hiện vật được chế tác tinh xảo, mang đậm dấu ấn tín ngưỡng thờ mẫu của Việt Nam. Những hiện vật này được các nhà nghiên cứu tạm thời nhận định có từ thời nhà Nguyễn, khoảng năm 1920-1927, do một người tên Phan Trần Trúc cung tiến tại đền Nghè thờ nữ tướng Lê Chân.

Sau khi hoàn tất các thủ tục cần thiết, vào đầu tháng 2 năm 2024, Bảo tàng Hải Phòng đã nhận bàn giao số cổ vật trên từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Hải Phòng. Việc mở niêm phong được thực hiện tại Đền Nghè - nơi thờ tự Nữ tướng Lê Chân. Dựa trên những hoa văn được trang trí trên số kim phẩm được dâng tiến vào Thánh cung Đền Nghè, các chuyên gia nhận định các hiện vật được chế tác vào khoảng cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Theo Bảo tàng Hải Phòng, 18 hiện vật độc bản bằng vàng do người dân dâng cúng Nữ tướng Lê Chân được Bảo tàng Hải Phòng tiếp nhận và chuẩn bị trưng bày phục vụ Nhân dân và du khách đến tham quan và chiêm bái vào ngày 11.5 tới sẽ càng làm sáng rõ nội hàm của chủ đề Lễ hội Hoa phượng đỏ năm nay.

Đầu tháng 2.2024, Bảo tàng Hải Phòng đã nhận bàn giao số cổ vật trên từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Hải Phòng. Dựa trên những hoa văn được trang trí trên số kim phẩm được dâng tiến vào Thánh cung Đền Nghè, các chuyên gia nhận định các hiện vật được chế tác vào khoảng cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Theo Bảo tàng Hải Phòng, 18 hiện vật độc bản bằng vàng do người dân dâng cúng Nữ tướng Lê Chân được trưng bày vào ngày 11.5 tới sẽ càng làm sáng rõ nội hàm của chủ đề Lễ hội Hoa phượng đỏ năm nay - Hải Phòng Bừng sáng miền di sản.