Quãng đời viên mãn
Ở cái tuổi ngoài năm mươi, đối với đàn ông, thông thường đây là độ tuổi thành công và ổn định nhất, vì họ có sự vững vàng về mặt nghề nghiệp, nhà cửa và gia đình. Công việc kinh doanh phát triển, con cái thì trưởng thành và nhà cửa ổn định, nên ông V rất tự hào về những gì đã đạt được mỗi khi có ai đó hỏi thăm ông về bí quyết thành công trong kinh doanh và cuộc sống. Nếu như công việc kinh doanh và nghề nghiệp thuận lợi và ít gập ghềnh, thì trong đời sống hôn nhân của ông V có đôi chút đứt đoạn, nhưng là do ông V chủ động. Chia tay với người vợ đầu tiên, ông V kết hôn với người vợ sau xinh đẹp và trẻ hơn ông 20 tuổi. Và hiển nhiên ông V rất cưng chiều vợ, không hề muốn vợ đi làm. Người vợ sau cũng rất mãn nguyện với cuộc hôn nhân với người chồng tài giỏi và yêu chiều vợ, nên cô chấp nhận không đi làm, dành trọn thời gian cho gia đình và tận hưởng cuộc sống giàu sang. Mọi chuyện đối nội, đối ngoại cũng như kiếm tiền, một tay ông V quán xuyến. Ông V làm rất nhiều hoạt động kinh doanh ở bên ngoài trong đó có một Cty TNHH do ông thành lập chung với mấy người bạn. Số vốn của ông góp vào Cty nhiều hơn 2 người bạn, nên hội đồng thành viên thống nhất chọn ông V là người đại diện theo pháp luật.
Biến cố bất ngờ
Nếu cuộc đời của ông V cứ tiếp diễn như vậy thì thật viên mãn: thành công ngoài xã hội, hạnh phúc trong gia đình và con đường công danh ngày một thăng tiến. Tuy nhiên, cuộc đời luôn có nhiều bất ngờ và ông V cũng không ngoại lệ.
Công việc kinh doanh ngày một phát đạt nên ông V ngày một bận rộn hơn và ít có thời gian chăm sóc sức khoẻ. Thấy thường xuyên bị đau đầu nên ông V đi khám bệnh thì được bác sĩ khuyên cần phải phẫu thuật do có một khối u ở trong não. Do khối u lành tính nên ông V vẫn nghĩ phẫu thuật xong là có thể sớm tiếp tục với những kế hoạch và dự định còn dang dở. Thật đáng tiếc ca phẫu thuật không thành công! Sau khi phẫu thuật ông V bị liệt người, đầu óc không thể tỉnh táo, không nhận ra được người quen và mất khả năng kiểm soát được hành vi của mình. Người vợ trẻ và những người thân của ông V bàng hoàng và suy sụp vì bấy lâu nay họ vẫn luôn nghĩ ông không bao giờ phải rơi vào tình huống tồi tệ này, vì vốn dĩ ông luôn được xem là trụ cột vững vàng nhất cho gia đình và người thân. Tuy nhiên có đau buồn thì cũng vậy và người thân của ông V phải cùng nhau giải đáp một loạt các câu hỏi liên quan đến tài sản và phần vốn góp của ông vào các công ty mà ông là thành viên góp vốn và đại diện theo pháp luật.
Ai là người quản lý tài sản của ông V?
Người vợ trẻ tìm đến tôi tư vấn, vì nghịch cảnh ập đến quá nhanh và cũng không hiểu biết về pháp luật nên chị rất bối rối. Nhưng còn may cho chị là không xảy ra tranh chấp. Tôi trả lời chị: Trước tiên gia đình cần phải nộp đơn đến TAND cấp huyện nơi pháp luật ông thường trú để xin tuyên bố ông V bị mất năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật dân sự. Ðiều 22 Bộ luật dân sự 2005 quy định: “Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận của tổ chức giám định”. Sau khi ông V bị tuyên bố bị mất năng lực hành vi dân sự, thì sẽ xem xét ai là người giám hộ của ông V theo quy định tại Điều 58 Bộ luật dân sự 2005 là người mất năng lực hành vi dân sự sẽ có một người giám hộ được pháp luật quy định hoặc được cử để thực hiện việc chăm sóc và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người đó.
Điều 62 Bộ luật Dân sự 2005 quy định về người giám hộ đương nhiên của người mất năng lực hành vi dân sự: Trong trường hợp vợ mất năng lực hành vi dân sự thì chồng là người giám hộ; nếu chồng mất năng lực hành vi dân sự thì vợ là người giám hộ. Trong trường hợp cha và mẹ đều mất năng lực hành vi dân sự hoặc một người mất năng lực hành vi dân sự, còn người kia không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì người con cả là người giám hộ; nếu người con cả không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì người con tiếp theo là người giám hộ. Trong trường hợp người thành niên mất năng lực hành vi dân sự chưa có vợ, chồng, con hoặc có mà vợ, chồng, con đều không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì cha, mẹ là người giám hộ. Trong trường hợp người người mất năng lực hành vi dân sự không có người giám hộ đương nhiên theo quy định tại Điều 62 Bộ luật Dân sự 2005 thì UBND xã, phường, thị trấn nơi cư trú của người được giám hộ có trách nhiệm cử người giám hộ hoặc đề nghị một tổ chức đảm nhận việc giám hộ.
Người giám hộ có quyền quản lý tài sản của người được giám hộ theo quy định tại Điều 69 Bộ luật Dân sự 2005. Người giám hộ không có quyền chuyển giao quyền giám hộ của mình cho người khác vì quyền giám hộ là quyền nhân thân, không thể chuyển giao. Theo quy định tại Điều 70 Bộ luật Dân sự 2005, Người giám hộ được thay đổi trong các trường hợp sau đây: Người giám hộ không còn đủ các điều kiện quy định tại Điều 60 của Bộ luật dân sự 2005; Người giám hộ là cá nhân chết hoặc bị Toà án tuyên bố mất tích, tổ chức làm giám hộ chấm dứt hoạt động; Người giám hộ vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ giám hộ; Người giám hộ đề nghị được thay đổi và có người khác nhận làm giám hộ.
Một câu hỏi nữa được đặt ra là phần vốn góp vào Cty của ông V sẽ được định đoạt như thế nào? Khoản 2, Điều 54 Luật doanh nghiệp 2014 quy định: Trường hợp thành viên Cty TNHH bị hạn chế hoặc bị mất năng lực hành vi dân sự thì quyền và nghĩa vụ của thành viên đó trong Cty được thực hiện thông qua người giám hộ, trong đó có phần vốn góp. Theo khoản 2, Điều 69 Bộ luật Dân sự 2005, người giám hộ được thực hiện các giao dịch liên quan đến tài sản của người được giám hộ vì lợi ích của người được giám hộ. Việc bán, trao đổi, cho thuê, cho mượn, cho vay, cầm cố, thế chấp, đặt cọc và các giao dịch khác đối với tài sản có giá trị lớn của người được giám hộ phải được sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ. Người giám hộ không được đem tài sản của người được giám hộ tặng cho người khác.
Ngoài ra, vấn đề người đại diện theo pháp luật của Cty sẽ giải quyết như thế nào? Theo luật định, khi người đại diện theo pháp luật của Cty bị mất năng lực hành vi dân sự, Cty sẽ triệu tập họp Hội đồng thành viên. Hội đồng thành viên sẽ thông qua quyết định miễn nhiệm đối với người đại diện của Cty và bổ nhiệm một người khác vào vị trí thay thế. Như vậy các thành viên của Cty mà ông V góp vốn và là người đại diện theo pháp luật có quyền triệu tập Hội đồng thành viên để họp và thông qua quyết định miễn nhiệm với ông V và bổ nhiệm một thành viên khác vào vị trí là người đại diện theo pháp luật thay thế cho ông.
Chị ra về với sự yên tâm hơn trong lòng vì đã có hướng xử lý. Tôi nhìn theo chị và thấy cảm thông vì từ nay, gánh nặng cuộc đời sẽ đè lên đôi vai của người phụ nữ này. Cầu mong cho chị sẽ được bình an.
