Tình tiết mới…
Luật sư Kiều Vũ Thụy Uyên (Cty Luật Diên Hồng, Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng, pháp luật không cấm bán hàng trả chậm, pháp luật không yêu cầu, không bắt buộc giám định con dấu của đối tác. Cty Mía đường Tây Ninh ký kết hợp đồng mua bán với Cty Xi Lai Phúc (Trung Quốc). Các chứng cứ chứng minh cho sự thật này. Vị đại diện VKS đã không nêu được chứng cứ hợp pháp để phủ nhận các chứng minh, mà chỉ nêu “Không có Cty Xi Lai Phúc, Cty Xi Lai Phúc là do Đinh Thị Thảo dựng lên”.
Kết luận này của VKS là tình tiết mới hoàn toàn của vụ án, vì trong toàn bộ hồ sơ vụ án, kết luận của Cơ quan điều tra, cáo trạng của VKS không có bất cứ chứng cứ gì chứng minh được “Cty Xi Lai Phúc là do Đinh Thị Thảo dựng lên”. Nếu Cty Xi Lai Phúc là do Đinh Thị Thảo “dựng lên” thì “dựng lên” như thế nào, vào thời điểm nào? Việc bổ sung tình tiết mới này vào phần đối đáp của VKS là không phù hợp pháp luật vì đây là tình tiết mới không được thẩm tra qua quá trình điều tra, truy tố, xét xử công khai tại phiên tòa.
Nếu sử dụng tình tiết này để buộc tội các bị cáo thì vụ này phải được tạm đình chỉ chờ kết quả bắt được Đinh Thị Thảo để chứng minh được “Cty Xi Lai Phúc là do Đinh Thị Thảo dựng lên”. Do đó, đề nghị VKS xác định rõ cơ sở pháp lý nào, chứng cứ hợp pháp nào để kết luận Cty Xi Lai Phúc là do Đinh Thị Thảo dựng lên? Luật sư Uyên vẫn bảo lưu quan điểm, lập luận khẳng định rằng, Cty Xi Lai Phúc có thực, tồn tại.
Đề nghị xử lý những ai đã thanh toán kiểu “điện chuyển tiền”
Theo luật sư Uyên, khi vị đại diện VKS phát biểu quan điểm cho rằng nếu thanh toán bằng L/C (tín dụng thư) thì đã không gây thiệt hại và đã không có vụ án này. Như vậy, có thể hiểu quan điểm của VKS là hành vi sai phạm của các bị cáo là cho Cty Xi Lai Phúc thanh toán bằng TTr (điện chuyển tiền), thanh toán bằng TTr là phạm pháp? Đề nghị VKS xác định rõ thanh toán bằng TTr là vi phạm quy định pháp luật cụ thể nào? Nếu quan điểm của VKS là đúng thì với chức năng nhiệm vụ của mình, VKS cần kiến nghị xử lý đối với cá nhân, tổ chức đã ban hành quy định pháp luật cho phép sử dụng phương thức thanh tán TTr trong các phương thức thanh toán quốc tế.
Kết luận này của VKS cho thấy VKS chưa hiểu hết về nghiệp vụ thanh toán quốc tế, về mua bán hàng hóa ngoại thương, về mua bán và thanh toán biên mậu mà đã đưa ra kết luận không căn cứ, không cơ sở thuyết phục. Ngay cả khi thanh toán bằng L/C thì người xuất khẩu cũng có thể bị ngân hàng phát hành từ chối bộ chứng từ và không thanh toán hoặc ngân hàng phát hành mất khả năng thanh toán. Trong 3 nước (Trung Quốc, Lào, Campuchia) mà Việt Nam có chung tuyến biên giới thì Việt Nam - Trung Quốc có hoạt động thương mại nhộn nhịp nhất, chiếm 85% tổng kim ngạch mua bán, trao đổi hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới của Việt Nam. Chính NHNN cũng ban hành quy định về thanh toán trong mua bán, trao đổi hàng hóa và dịch vụ tại khu vực biên giới và khu kinh tế cửa khẩu giữa Việt Nam và Trung Quốc. Ngoài ra, trong thanh toán biên mậu, không ai sử dụng phương thức thanh toán L/C.
Luật sư Uyên cho rằng, các tài khoản số 80901318 hoặc 80901311 là tài khoản của Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc tại NHNN&PTNT Việt Nam. Trong khi, đại diện VKS luôn khẳng định Cty Xi Lai Phúc và Cty Do Li có chung một số tài khoản tại ngân hàng và ví von rằng số tài khoản cũng giống số chứng minh nhân dân của mỗi người, số này là riêng biệt và không trùng lặp mà không có bất kỳ cơ sở pháp lý nào. Kết luận này cho thấy VKS chưa nắm hết các quy định chuyên ngành của ngân hàng, việc so sánh không có cơ sở và khập khiễng, là sự suy diễn không phù hợp, không có căn cứ pháp lý. Trong trường hợp này, với sự cẩn trọng cần thiết, VKS hoàn toàn có thể trưng cầu ý kiến chuyên môn của ngân hàng, có thể trực tiếp đến NHNN&PTNT Việt Nam để xác minh, trực tiếp đến Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc để xác minh nhưng trên thực tế VKS đã không thực hiện. Như vậy, cơ quan tiến hành tố tụng đã không thực hiện đúng nghĩa vụ chứng minh hành vi phạm tội.
Luật sư Uyên phát biểu: “Với nội dung đối đáp vừa qua của đại diện VKS cho thấy, rõ ràng là không đủ cơ sở để kết tội đối với Nguyễn Thị Phúc, do đó, tôi giữ nguyên các luận cứ bào chữa và đề nghị HĐXX tuyên bố Nguyễn Thị Phúc (nguyên kế toán trưởng) vô tội, trả tự do, giải tỏa kê biên tài sản theo đúng quy định”. Đối với bị cáo Trần Cảnh Lạc (nguyên tổng giám đốc) và Nguyễn Xuân Danh (nguyên trưởng phòng kinh doanh), các luật sư bào chữa đều cho rằng VKS không đủ cơ sở để buộc tội các bị cáo.
Chiều nay, tòa đi vào nghị án; theo dự kiến, ngày 15.5 tòa sẽ tuyên án.