Ngày 27.4, Thượng tá Đoàn Tất Nam, Phó trưởng phòng 7, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý (C04) Bộ Công an cho biết thông tin trên.
Ma tuý đường hàng không diễn biến phức tạp
Theo ông Nam, tình hình tội phạm ma tuý trên tuyến đường hàng không thời gian qua diễn biến rất phức tạp.
Thứ nhất, tội phạm ma tuý thiết lập đường dây không phải ở trong nước mà từ nước ngoài vận chuyển ma tuý về Việt Nam.
Đối tượng chủ mưu cầm đầu đều là người Việt, sinh sống, học tập, lao động ở nước ngoài sau đó móc nối với các đối tượng ở trong nước để vận chuyển ma tuý về Việt Nam.
Thứ hai, số lượng ma tuý thu giữ được trên tuyến đường hàng không trong 3 tháng đầu năm 2023 lớn hơn số lượng ma tuý thu giữ ma tuý của 5 năm trước cộng lại.
Thứ ba, phương thức, thủ đoạn của tội phạm ma tuý trên tuyến đường hàng không rất đa dạng, phức tạp. Đối tượng lợi dụng loại hình du lịch, lợi dụng mua bán hàng ký gửi ở sân bay, lợi dụng vận chuyển hàng hoá qua công ty logictic để vận chuyển ma tuý vào Việt Nam.
Lý giải nguyên nhân tội phạm ma tuý trên tuyến đường hàng không diễn biến phức tạp, Thượng tá Nam cho biết do áp lực từ 4 trung tâm sản xuất ma tuý của thế giới rất lớn, đặc biệt là châu Âu, là trung tâm sản xuất ma tuý tổng hợp để đưa ra thị trường thế giới.
Với máy móc hiện đại, công nghệ tiên tiến, vì vậy chất lượng tinh khiết cao, độ phê cao, giá thành rẻ và đặc biệt từ châu Âu về Việt Nam đường hàng không rất thuận tiện, do vậy, tội phạm lợi dụng để vận chuyển ma tuý về sân bay Nội Bài (Hà Nội), sân bay Tân Sơn Nhất (TP Hồ Chí Minh).
Trong khi đó, nguồn cầu về ma tuý ở trong nước rất lớn. Với hơn 200 nghìn người nghiện và gần 60 nghìn người sử dụng trái phép chất ma tuý ở trong nước, các đối tượng lợi dụng dịch vụ vũ trường, quán bar, karaoke để tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý. Trước nhu cầu lớn, đối tượng thường xuyên cung cấp ma tuý về trong nước để đáp ứng nguồn cầu.
Một nguyên nhân khiến tình hình phức tạp là lợi nhuận. Ở châu Âu giá ma tuý rất rẻ, về Việt Nam giá tăng lên gấp 5 đến 10 lần. Lực lượng chức năng đánh nhiều vụ án qua đường hàng không, bắt giữ cả đường dây, thu được số lượng ma tuý rất lớn. Nhưng vì lợi nhuận ma tuý mang lại rất cao, các đối tượng tiếp tục tìm cách để vận chuyển ma tuý về Việt Nam.
Ngoài ra, pháp luật ma tuý ở châu không giống ở Việt Nam, tội vận chuyển ma tuý ở châu Âu rất nhẹ, do vậy công tác phối hợp quốc tế trong đấu tranh chống tội phạm ma tuý trên tuyến đường hàng không còn chưa được kịp thời, chưa triệt để, nên các đối tượng lợi dụng để vận chuyển ma tuý vào Việt Nam.
Bên cạnh đó, chấp hành pháp luật của các công ty dịch vụ bưu chính, chuyển phát nhanh, nhận thức của khách đi máy bay còn đơn giản, nghĩ rằng xách hàng không biết là không có tội. Do vậy, tội phạm ma tuý lợi dụng để vận chuyển ma tuý qua đường hàng không.
Giải pháp phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn tội phạm ma tuý
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ Công an, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý đã phối hợp với lực lượng Hải quan, Công an các địa phương có địa bàn trọng điểm, đặc biệt Hà Nội, TP Hồ Chí Minh họp bàn giải pháp, chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn tội phạm này, không để tình hình diễn biến phức tạp.
Lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý đã phối hợp với các lực lượng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tuyên truyền phương thức thủ đoạn vận chuyển ma tuý trên tuyến đường hàng không để doanh nghiệp, người dân nắm vững, không để tội phạm lợi dụng vào hành vi vận chuyển ma tuý.
Để ngăn chặn tội phạm ma tuý trên tuyến đường hàng không, bên cạnh công tác tuyên truyền, theo ông Nam cần phải giảm nguồn cầu.
“Lãnh đạo Bộ Công an đã phân công trách nhiệm các đơn vị, địa phương giải quyết các điểm, tụ điểm, không để tụ điểm phát sinh, phải triệt xoá, vô hiệu hoá các điểm sử dụng trái phép chất ma tuý. Làm tốt công tác cai nghiện để hạn chế người nghiện ở ngoài xã hội. Quản lý người nghiện để không tái nghiện”, Thượng tá Nam cho biết.
Ông Nam cũng cho rằng cần phải phối hợp với cơ quan phòng, chống ma tuý quốc tế phòng, chống ma tuý từ sớm, từ xa, từ nơi xuất phát, chủ động thu thập tài liệu, dựng đường dây để đấu tranh triệt để, bắt được đối tượng chủ mưu cầm đầu. Nếu để ma tuý vào nước ta mới phát hiện thì hiệu quả công tác điều tra rất hạn chế, đối tượng vẫn tiếp tục để vận chuyển ma tuý từ nước ngoài về Việt Nam.
Phối hợp với các lực lượng liên quan, đặc biệt là lực lượng hải quan, để xác định tuyến trọng điểm, địa bàn trọng điểm, đối tượng trọng điểm để dựng các đường dây, thu thập tài liệu, đấu tranh chuyên án chung, công tác điều tra phải triệt để, bắt các đối tượng chủ mưu, cầm đầu ở nước ngoài, thu được vật chứng là ma tuý để triệt nguồn tài chính của tội phạm.
Đặc biệt, cơ quan công an phải bắt giữ được toàn bộ đường dây, chứng minh được tội phạm, nhưng không làm oan người vô tội.
Một số thủ đoạn của tội phạm ma tuý trên tuyến hàng không, khuyến cáo:
Tội phạm ma tuý thông qua mạng xã hội để kết bạn với phụ nữ có hoàn cảnh éo le sau đó đưa, hứa hẹn ra nước ngoài du lịch. Quá trình đi du lịch miễn phí đối tượng đưa vali, hàng hoá có ma tuý để các phụ nữ trên vận chuyển.
Lợi dụng sinh viên, học sinh đi du học, hay người Việt Nam sang lao động nước ngoài, quá trình về nước các đối tượng mua suất hành lý ký gửi. Khi mua, các đối tượng lồng ma tuý trong đó, khi bắt các hành khách đi máy bay không biết hàng của ai, các đối tượng rất tinh vi, xoá dấu vết khi gửi hàng vào.
Lợi dụng lòng tốt của những người mới đi máy bay, thiếu kinh nghiệm, hoặc những người đi máy bay lần đầu. Chúng đưa các người già, người tàn tật, người có con nhỏ để trông hành lý, xách hộ hành lý, trong hành lý có ma tuý.
Qua các thủ đoạn như trên, C04 khuyến cáo những người đi máy bay phải quản lý tốt hành lý của mình tránh các đối tượng đưa ma tuý lẫn vào hành lý của mình. Bất kỳ trong trường hợp nào, đối với người lạ, gửi hoặc trông hộ hành lý nên từ chối.
Khi chúng ta bán xuất hành lý ký gửi phải biết người gửi đó là ai, thông tin người đó chính xác, chúng ta có thể cùng đóng gói để xác định hàng hoá đó là chất cấm hay ma tuý hay không. Nếu chúng ta xác định được thì cho gửi.
Khi các đối tượng giả danh người có hoành cảnh gửi, cần liên hệ nhân viên sân bay để hỗ trợ, có kinh nghiệm và xử lý chuẩn.
