Dân khởi kiện UBND tỉnh
Ngày 13.7, TAND tỉnh Đắk Lắk tiếp tục mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án hành chính giữa nguyên đơn là 25 hộ tại thôn 2A, xã Ea Kly, huyện Krông Pắk khởi kiện UBND tỉnh Đắk Lắk đối với một số quyết định về việc thuê đất và giao đất cho phía Công ty cà phê 719.
Tại phiên tòa, phía bị đơn, những người có liên quan đều xin vắng mặt có lý do. Chỉ có duy nhất một người đại diện cho phía Công ty cà phê 719 (bên có quyền lợi liên quan) đến dự, trực tiếp tranh luận với phía luật sư bào chữa, đại diện VKSND tỉnh.
Theo nội dung vụ việc: Năm 1981, các hộ dân trên từ miền Bắc vào làm công nhân tại Đội 2 – nông trường 719 (nay là Công ty cà phê 719) và khai hoang hóa rừng khọc già, đá sỏi không ai quản lý, sử dụng ở vùng lân cận nông trường với khoảng 7ha, trồng lúa nước.
Tuy nhiên, năm 2020, Công ty cà phê 719 đã đưa người cùng các máy móc vào khu đất san ủi và các hộ dân hoàn toàn không đồng ý với việc làm này của doanh nghiệp nên hai bên đã xảy ra tranh chấp.
Trong quá trình giải quyết tranh chấp, phía doanh nghiệp cung cấp bản photo Quyết định số 426/QĐ-UBND ngày 22.2.2013 của UBND tỉnh Đắk Lắk và các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) khác do UBND tỉnh Đắk Lắk cấp ngày 26.6.2013.
Sau khi đối chiếu sơ đồ thửa đất trên Giấy CNQSDĐ thì thấy có sự chồng lấn lên diện tích đất mà các hộ dân này đã khai hoang sử dụng từ những năm 1982.
Các hộ dân cho rằng, họ là người khai hoang, sử dụng đất trong suốt quá trình khai hoang cho đến ngày nay và Công ty 719 hoàn toàn không quản lý sử dụng đất. Theo quy định thì họ hoàn toàn đủ điều kiện được công nhận và cấp giấy CNQSDĐ.
Trong đơn khởi kiện, các hộ dân yêu cầu tòa hủy một phần Quyết định 426/QĐ-UBND ngày 22.2.2013 của UBND tỉnh Đắk Lắk về việc cho Công ty cà phê 719 thuê 15.558.377m2 đất tại xã Ea Kly và xã Krông Búk (huyện Krông Pắk) và giao 41.631m2 đất tại xã EaKly, huyện Krông Pắk cho Công ty; các Quyết định đã cấp năm 1998 liên quan đến diện tích chồng lấn lên khoảng 7ha đất đã khai hoang của các hộ dân.
Hủy giấy CNQSDĐ số BE 925723 do UBND tỉnh Đắk Lắk cấp ngày 26.6.2013 đối với thửa đất 183 tờ bản đồ số 25 diện tích 35.979m2; Giấy CNQSDĐ số BE 925769 do UBND tỉnh Đắk Lắk cấp ngày 26.6.2013 đối với thửa đất 266 tờ bản đồ số 18 diện tích 15.765m2.
Tòa "bất ngờ" bác đơn khởi kiện
Trong phần hỏi đáp và tranh luận, phía luật sư bào chữa liên tục hỏi về nguồn gốc đất của phía Công ty cà phê 719 và nhiều nội dung khác.
Tuy nhiên, đại diện doanh nghiệp không phản hồi và luôn giữ quan điểm, hồ sơ, tài liệu đã gửi cho Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh và một số đơn vị có liên quan.
Tại tòa, luật sư Lê Giang Nam - Đoàn luật sư TP.Hà Nội nêu quan điểm: "Đất của người dân khai phá năm 1981 từ rừng nghèo, sỏi đá và sử dụng trồng cây lúa nước cho đến nay.
Tôi nhận thấy, khi người dân đang canh tác ổn định trên đất đã khai hoang thì tại sao cơ quan có thẩm quyền không tiến hành đo đạc, kiểm đếm xem xét hiện trạng trước mà lại đột nhiên cấp giấy CNQSDĐ cho doanh nghiệp, nhất là khi người dân liên tục có đơn khiếu nại".
Luật sư Nam nói thêm: "Tôi yêu cầu HĐXX tạm dừng phiên tòa, hoặc tạm đình chỉ vì vi phạm nghiêm trọng quy trình tố tụng và thu thập, bổ sung thêm tài liệu.
Bởi lẽ, trước khi UBND tỉnh cấp giấy CNQSDĐ cho doanh nghiệp, người dân đã và đang trồng lúa. Nếu nhà nước có giao đất cho doanh nghiệp thì phải ra quyết định thu hồi đất của dân. Luận án kỹ thuật kinh tế do công ty cung cấp trước tòa không có đóng dấu nên chỉ được xem là tài liệu tham khảo.
Tại phiên tòa này, không có sự tham dự của đại diện UBND xã, UBND huyện lẫn UBND tỉnh nên rất khó để xác định chính xác vụ việc cũng như nội dung trong các hồ sơ liên quan".
Sau khoảng 20 phút nghị án, HĐXX nhận định: Ngoài hồ sơ, phần hỏi đáp, tranh luận của các bên liên quan... thì phía Công ty cà phê 719 đã cung cấp thêm một số tài liệu khác, UBND tỉnh cung cấp thêm một số văn bản tài liệu thể hiện thủ tục cấp giấy CNQSDĐ cho doanh nghiệp từ năm 1998...
Căn cứ vào những điều trên và nội dung vụ việc, tòa bác đơn khởi kiện của các hộ dân; không hủy một phần Quyết định 426/QĐ-UBND ngày 22.2.2013 của UBND tỉnh Đắk Lắk về việc cho Công ty cà phê 719 thuê và các giấy CNQSDĐ mà tỉnh đã cấp trước đó.
