Sau hơn một tháng xét xử và nghị án, ngày 23.8, Tòa án Nhân dân TPHCM đưa ra phán quyết cuối cùng đối với 254 bị cáo trong đại án đăng kiểm liên quan đến Cục Đăng kiểm Việt Nam, 11 trung tâm đăng kiểm tại TPHCM và 3 trung tâm khác ở Long An, Bến Tre, Sóc Trăng.
Theo hội đồng xét xử, quá trình xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, các bị cáo đã thừa nhận hành vi phạm tội của mình, lời khai của các bị cáo phù hợp với các tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ vụ án. Mặc dù một số bị cáo có yêu cầu xem xét lại tội danh và số tiền thu lợi bất chính nhưng không đưa ra được bằng chứng cụ thể.
"Hành vi sai phạm của các bị cáo diễn ra theo từng giai đoạn, tập trung chủ yếu từ năm 2019 đến 2022. Các bị cáo lợi dụng chức năng nhiệm vụ được giao, buông lỏng quản lý, cố ý làm trái và chỉ đạo cấp dưới trực tiếp hoặc thông qua trung gian nhận tiền hối lộ của chủ phương tiện và đối tượng liên quan để thực hiện hành vi vi phạm hoạt động đăng kiểm phương tiện xe cơ giới và phương tiện thủy nội địa", Tòa nhận định.
Các hành vi này đã dẫn đến nhiều tội danh khác như môi giới hối lộ, tham ô tài sản, giả mạo trong công tác, làm giả con dấu, tài liệu, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, xâm phạm trái phép vào mạng máy tính... HĐXX cũng nhấn mạnh các tội danh này tuy phát sinh từ hành vi nhận hối lộ nhưng là các tội danh độc lập, do đó việc Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát khởi tố, truy tố 254 bị can với 11 tội danh là hoàn toàn có căn cứ pháp lý.
Với nhóm các bị cáo lãnh đạo Cục, Phòng đăng kiểm xe cơ giới (Phòng VAR), tòa nhận định bị cáo Trần Kỳ Hình (cựu Cục trưởng Cục đăng kiểm Việt Nam) đã buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra giám sát, để xảy ra sai phạm, tiêu cực có hệ thống tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các đơn vị trực thuộc, gây hậu quả nghiêm trọng.
Vì vụ lợi cá nhân, bị cáo Hình đã nhận hối lộ hơn 7 tỉ đồng, bỏ qua sai phạm trong cấp phép và kiểm định phương tiện. Ngoài ra, bị cáo còn lợi dụng chức vụ để cấp phép trái quy định cho các cơ sở đóng tàu không đủ điều kiện.
Hành vi của bị cáo Hình bị đánh giá là nghiêm trọng, cần xử lý nghiêm. Tuy nhiên, tòa cũng ghi nhận các tình tiết giảm nhẹ như thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, có nhiều thành tích, đã nộp lại một phần tiền thu lợi...
Còn về bị cáo Đặng Việt Hà (cựu Cục trưởng Cục đăng kiểm Việt Nam) - người kế nhiệm bị cáo Hình, cũng bị tòa xác định có sai phạm tương tự. Vì vụ lợi cá nhân, dù biết sai phạm, bị cáo Hà vẫn tiếp tục chỉ đạo cấp dưới nhận hối lộ, tổng cộng gần 8,4 tỉ đồng từ các trung tâm đăng kiểm và phòng kiểm định xe cơ giới. Tuy nhiên, bị cáo Hà phải chịu trách nhiệm hình sự về tổng số tiền hối lộ hơn 40 tỉ đồng tại Cục và một số trung tâm đăng kiểm.
Tòa ghi nhận bị cáo Hà đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối hận, khắc phục tiền thu lợi bất chính và có nhiều thành tích trong công tác.
Có vai trò sau lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam là các bị cáo thuộc nhóm lãnh đạo và cán bộ tại Phòng kiểm định xe cơ giới (VAR) - nơi có chức năng thẩm định hồ sơ thiết kế cải tạo phương tiện xe. 22 cá nhân gồm trưởng, phó phòng và các nhân viên tại phòng chuyên môn này bị cáo buộc về hàng loạt sai phạm. Trong đó, Trần Anh Quân (quyền trưởng phòng VAR) là nhân vật quyền lực nhất.
Bị cáo Quân hưởng lợi 11,5 tỉ đồng và 9.500 USD nhưng phải chịu trách nhiệm về tổng số tiền các đăng kiểm viên thuộc phòng VAR đã nhận hối lộ hơn 60 tỉ đồng.
Các bị cáo còn lại, tòa xác định có hành vi phạm tội như cáo trạng truy tố và ghi nhận cho nhiều tình tiết giảm nhẹ.
Phiên tòa tiếp tục công bố bản án.
