Giữ nguyên án mức án sơ thẩm với 9 bị cáo
Sau 3 ngày xét xử phúc thẩm, chiều 11.11, Toà án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội đã tuyên án với 12 bị cáo có kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, giảm bồi thường.
Theo đó, ở tội danh “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, toà bác đơn của bị cáo Trần Trọng Mừng, tuyên y án sơ thẩm mức phạt 9 năm 6 tháng tù, bồi thường 130 tỉ đồng.
Đặng Văn Tập (69 tuổi, cựu Phó Giám đốc thường trực Ban Quản lý Dự án mở rộng Gang thép Thái Nguyên - TISCO 2), 7 năm tù, Đồng Quang Dương (61 tuổi, cựu Phó Giám đốc kiêm Thư ký Dự án TISCO 2), 6 năm tù, Đỗ Xuân Hòa (67 tuổi, cựu Kế toán trưởng TISCO) 5 năm tù;
Lê Thị Tuyết Lan (58 tuổi, cựu Phó Trưởng Phòng Kế toán Thống kê Tài chính TISCO) 2 năm tù; Nguyễn Trọng Khôi (64 tuổi, cựu Phó Tổng Giám đốc VNS) 3 năm tù, Nguyễn Văn Tráng (63 tuổi, cựu Ủy viên Ban kiểm soát VNS) 2 năm tù.
Riêng bị cáo Đậu Văn Hùng (70 tuổi, cựu Tổng Giám đốc VNS) được chuyển 3 năm tù giam thành 3 năm tù treo. Giảm cho bị cáo Uông Sỹ Bính (68 tuổi, cựu Phó Trưởng Phòng Kế toán Thống kê Tài chính TISCO) 18 tháng tù (án sơ thẩm 2 năm tù);
Ở tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, cấp phúc thẩm cũng tuyên y án sơ thẩm với hai cựu thành viên Hội đồng quản trị TISCO gồm Nguyễn Chí Dũng (66 tuổi) 2 năm tù; Đoàn Thu Trang (36 tuổi, cựu thành viên Hội đồng quản trị TISCO, án sơ thẩm 18 tháng tù).
Riêng bị cáo Hoàng Ngọc Diệp (55 tuổi) toà chấp nhận kháng cáo, tuyên 2 năm tù giam thành 2 năm tù treo.
Các bị cáo phải bồi thường từ 6 - 70 tỉ đồng.
Thiệt hại tại Dự án TISCO 2 đặc biệt lớn
Theo Toà phúc thẩm, các bị cáo đều thừa nhận hành vi phạm tội như toà án cấp sơ thẩm đã quy kết. Lời khai phù hợp với lời khai tại cơ quan điều tra, phù hợp với các tài liệu giám định, vật chứng thu giữ.
Qua đó cấp phúc thẩm xác định, năm 2005, Chính phủ chủ trương đầu tư Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, với tổng vốn hơn 3.800 tỉ đồng. TISCO làm chủ đầu tư, cấp quyết định đầu tư là HĐQT của VNS.
Năm 2007, đơn vị trúng thầu xây dựng là Tập đoàn Khoa học Công nghệ và Thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC). Căn cứ kết quả đấu thầu, ngày 12.7.2007, Tổng Giám đốc TISCO Trần Trọng Mừng, cùng Tổng Giám đốc MCC ký một hợp đồng có giá trị hơn 160 triệu USD (hơn 3.500 tỉ đồng).
Đây là giá trọn gói không thay đổi trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng và đã bao gồm các loại thuế được xác định trong hợp đồng, các chi phí cần thiết để thực hiện hợp đồng theo phương thức Tổng thầu EPC.
Theo hợp đồng, MCC phải hoàn thành dự án sau 30 tháng nhưng sau 11 tháng khởi công vẫn chưa hoàn thành thiết kế chi tiết các hạng mục, chưa lựa chọn và ký được hợp đồng với nhà thầu phụ, chưa thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu, rút hết người về nước. Nhà thầu này còn yêu cầu tăng giá trị hợp đồng không có căn cứ.
Sau đó, TISCO đã có văn bản trình Bộ Công thương, Thủ tướng Chính phủ, tách một phần gói thầu EPC ở gói C. TISCO đã lựa chọn nhà thầu phụ không đủ năng lực VINAINCON để thực hiện gói thầu C này, song nhà thầu này cũng không thi công được.
Với vai trò người đứng đầu TISCO, bị cáo Mừng đã không quyết định dừng hợp đồng EPC số 01 với MCC khi nhà thầu này phá vỡ nguyên tắc hợp đồng. Các vi phạm là nguyên nhân dẫn đến dự án chậm tiến độ, dừng thi công, gây lãng phí tài sản nhà nước. Hậu quả thiệt hại là khoản lãi suất thực tế mà TISCO phải trả ngân hàng là hơn 830 tỉ đồng.
Tòa phúc thẩm nhận định, bị cáo Trần Trọng Mừng - cựu Tổng giám đốc TISCO có vai trò chính. Khi nhà thầu MCC vi phạm hợp đồng, bị cáo không quyết định dừng hợp đồng, trực tiếp chỉ đạo đàm phàn với MCC để tách phần C, điều chỉnh tăng giá không có căn cứ. Bị cáo chấp nhận VINAINCON là nhà thầu phụ khi chưa xem xét năng lực.
Chủ tọa Mai Anh Tài cho rằng, các bị cáo đều là những người có chức vụ, quyền hạn, giữ trọng trách tại Tổng công ty Thép Việt Nam - VNS, TISCO nhưng không thực hiện đúng hợp đồng, ký hợp đồng thầu phụ với VINAINCON không đủ năng lực dẫn đến dự án bị chậm tiến độ, gây thiệt hại cho nhà nước số tiền trên.
Trong vụ án này, tòa án xác định TISCO là chủ đầu tư dự án, trực tiếp ký hợp đồng EPC số 01 với nhà thầu Trung Quốc MCC, chịu trách nhiệm trực tiếp và toàn diện dự án. Do đó, nhóm bị cáo tại TISCO có vai trò cao nhất.
