Văn bản của Sở Giao thông Vận tải Hà Nội (GTVT) thể hiện, sẽ không áp dụng hình thức đi chung xe đối với xe hợp đồng (Công ty TNHH Grab Taxi và Công ty TNHH Uber Việt Nam).
Theo đó, dịch vụ đi chung xe được hiểu là việc đi chung xe, ghép hành khách có trùng hành trình vào một chuyến xe (tạm gọi chia sẻ hành trình). Lý giải của cơ quan chuyên môn (Sở GTVT) là do dịch vụ này chưa có các biện pháp đảm bảo an toàn cho khách đi xe, chưa bảo vệ quyền lợi khách hàng.
Ngoài ra, dịch vụ này được cơ quan quản lý cho rằng không phù hợp với tinh thần Thông tư 63/2014 của Bộ GTVT quy định về tổ chức, quản lý hoạt động vận tải bằng ô tô và dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ.
Với cách hiểu như vậy, Sở GTVT đã đề xuất UBND thành phố Hà Nội, tạm thời chưa áp dụng hình thức chia sẻ hành trình đối với xe hợp đồng trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Đó là cách quản lý, cách lý giải của Sở GTVT, nhưng với các chuyên gia pháp lý, đây là nội dung có dấu hiệu trái pháp luật.
Với văn bản này, Tiến sĩ-Luật sư Lê Văn Thiệp - Trưởng văn phòng luật sư Toàn Cầu, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội - phân tích, cơ quan quản lý đang nói ngược. Trước hết, các cơ quan quản lý cần khẳng định 2 dịch vụ Grab, Uber có được phép hoạt động tại Việt Nam hay không. Nếu không được phép, mọi hoạt động dịch vụ của 2 doanh nghiệp này chắc chắn trái luật. Tuy nhiên, nếu cơ quan có thẩm quyền đã khẳng định 2 doanh nghiệp nói trên hoạt động đúng quy định của pháp luật, thì cần xem xét thấu đáo trước khi đưa ra phán quyết.
“Cơ quan quản lý đã mắc phải sai phạm nghiêm trọng về quyền dân sự cơ bản của công dân, đó là sự tự nguyện, bình đẳng trong thoả thuận được quy định trong Bộ luật Dân sự” – tiến sĩ Lê Văn Thiệp khẳng định.
Cũng theo phân tích của tiến sĩ Thiệp, việc áp dụng dịch vụ đi chung xe sẽ giúp giảm thiểu chi phí xã hội, giảm thiểu những tác động môi trường cũng như ách tắc giao thông. “Tôi ở Cầu Giấy, muốn bắt xe đi lên Hoàn Kiếm. Nếu tôi đi một mình, tôi sẽ phải chi phí khoảng 160.000 đồng. Nhưng tôi cùng 3 người khác cũng ở Cầu Giấy và cùng đi lên Hoàn Kiếm, mỗi người chúng tôi sẽ chỉ mất 40.000 đồng” – Tiến sĩ Thiệp dẫn chứng.
Cùng quan điểm với Tiến sĩ Thiệp, luật sư Nguyễn Phương Nam - Trưởng văn phòng luật sư số 10, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội - cho hay, như ví dụ của luật sư Thiệp, giả thiết 4 người đó cùng đi chung xe, vậy họ sẽ chỉ sử dụng 1 chiếc ô tô là đủ. Nhưng nếu cơ quan quản lý cấm dịch vụ này, nghĩa là, cùng lúc đó sẽ có 4 chiếc ô tô trên đường, xuất phát cùng điểm và đến cùng nơi. “Như vậy, việc cấm dịch vụ này không những làm tăng chi phí xã hội, còn làm ùn tắc giao thông vốn đang rất nóng hiện nay” – luật sư Phương Nam cho hay.
“Khi áp dụng dịch vụ đi chung, chắc chắn một điều, nó sẽ giúp giảm thiểu chi phí của doanh nghiệp, tăng lợi ích của người tiêu dùng. Và việc cơ quan quản lý vội vàng đưa ra lệnh cấm đã xâm hại quyền lợi của công dân được pháp luật bảo vệ” – Tiến sĩ Lê Văn Thiệp nói thêm.