Rác thuỷ tinh là vĩnh cửu
Theo ông Mai Thanh Dung - Phó viện trưởng Viện Chiến lược - Chính sách Tài nguyên và Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), thuỷ tinh đang là loại chất thải được tái chế ở tỉ lệ thấp nhất, rất hạn chế, trong khi đó, đây là loại chất thải vĩnh cửu.
Do vậy, nếu không thực hiện biện pháp tái chế thì chất thải thuỷ tinh sẽ tồn tại vĩnh viễn với môi trường.
"Lợi ích môi trường là động lực quan trọng nhất thúc đẩy việc thu gom và tái chế rác thủy tinh. Điều này đòi hỏi công tác xử lý, tái chế cần phải được đầu tư, chú trọng hơn nữa, để gia tăng vòng đời sản phẩm lên tối đa, vừa đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng của con người, vừa không tạo thêm gánh nặng cho môi trường" - ông Dung nói.
Ông Hồ Đức Thông - Viện Kinh tế Môi trường Đông Nam Á, thành viên nghiên cứu giải pháp tái chế thuỷ tinh ở Việt Nam - cho hay, mặc dù, các doanh nghiệp sản xuất thuỷ tinh có nhu cầu lớn đối với vụn phế liệu thủy tinh để làm nguyên liệu đầu vào, nhưng cơ sở hạ tầng cho việc thu gom và tái chế thủy tinh vẫn chưa phát triển.
Ông cũng cho rằng, hiện nay, Việt Nam vẫn còn thiếu hệ thống thu gom rác thủy tinh dẫn đến nhiều chai lọ bị vứt bỏ hoặc xử lý không đúng cách trong môi trường. "Việt Nam chưa triển khai một hệ thống toàn diện các thùng rác phân loại để người dân phân loại rác tại nguồn" - ông nói.
Ông Thông cho rằng, rác thủy tinh màu và chai vỡ, mặc dù có thể tái chế, nhưng không nhận được nhiều sự chú ý từ người thu gom rác.
"Theo dữ liệu khảo sát của chúng tôi, chỉ có 6% vựa phế liệu mua chai lọ thủy tinh đã qua sử dụng. Nhu cầu thấp này từ các vựa ve chai không tạo nhiều động lực cho người thu mua phế liệu, người nhặt ve chai, và người thu gom rác thực hiện thu gom và bán phế liệu thủy tinh (chỉ có 5% người thu mua phế liệu mua thủy tinh; 8% người thu gom rác và người nhặt phế liệu thu gom phế liệu thủy tinh)" - ông Thông cho hay.
Xem xét thành lập hệ thống thu gom tập trung
Về khuyến nghị, ông Thông cho biết, các doanh nghiệp cần một khoảng thời gian áp dụng được giãn ra để có sự chuẩn bị và thử nghiệm các mô hình thu gom cũng như tuân thủ quy định Chính sách mở rộng trách nhiệm nhà sản xuất (EPR). Ngoài ra, Chính phủ cần đưa ra quy định và xác định một ngưỡng yêu cầu tối thiểu về số lượng nguyên liệu đầu vào đến từ vật liệu tái chế.
Chính phủ cũng nên đặt tiêu chuẩn bao bì thân thiện với môi trường. Theo thời gian, khi điều chỉnh các quy định EPR, quan trọng là tích hợp các chỉ số bao bì thân thiện với môi trường này.
Đối với các nhà sản xuất bao bì thuỷ tinh, ông Thông cho rằng, các nhà sản xuất sử dụng bao bì thủy tinh có thể xem xét việc thành lập hệ thống thu gom tập trung vào các điểm bán hàng chính của họ, ví dụ các quán bar lớn, cửa hàng và nhà hàng lớn. Điều này đòi hỏi sự phối hợp hợp tác giữa các thành viên khác nhau trong hiệp hội.
Ở giai đoạn sau, để giảm chi phí thu gom rác thải thủy tinh, các nhà sản xuất nên dựa vào hệ sinh thái thu gom và tái chế chất thải rắn hiện tại bằng cách khuyến khích các công nhân thu gom chất thải và người mua phế liệu đã thu gom các loại vật liệu tái chế khác như nhôm, nhựa, giấy thu gom thêm rác thải thủy tinh.
Các nhà sản xuất nên xem xét tích hợp các dự án trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) và việc sử dụng quỹ môi trường để hỗ trợ người lao động trong ngành vốn là nhóm thiệt thòi trong xã hội. Điều này phục vụ nhiều mục đích, ví dụ, cải thiện việc tái chế chất thải thủy tinh và nâng cao uy tín trong cộng đồng.
