Trao tặng thế giới cả phần hồn đẹp trong đời thực và đời thơ

Thưa nhà thơ, tháng 5 vừa qua NXB Ukiyoto của Canada đã xuất bản tập thơ “Mùa thu và biển cả” của ông. Ông hãy chia sẻ cảm xúc của ông khi một tập thơ trọn vẹn của mình lần đầu xuất ngoại?

- Thật vui khi lần đầu tiên tôi có trọn một tập thơ được biên tập và xuất bản ở nước ngoài, do nhà xuất bản Ukiyoto của Canada ấn hành. “Mùa thu và biển cả - Autumn and the Sea” là một phần hồn đẹp trong đời thực và đời thơ của tôi. Mấy năm nay đã có nhiều tạp chí văn học của các nước Châu Á và Châu Âu giới thiệu các chùm thơ của tôi, nhưng đây là lần đầu tiên thơ tôi có mặt ở Bắc Mỹ, một niềm vui lớn tôi chưa hề nghĩ đến. Tôi vui vì thơ mình thêm một lần được thẩm định và đón nhận, vui vì mình được góp phần đưa hồn Việt lan tỏa tới bạn bè các nước, hòa nhập văn hóa cộng đồng toàn cầu, tạo thêm “sức mạnh mềm” cho văn học Việt Nam, góp phần làm đẹp tâm hồn, gắn kết tình hữu nghị, cùng hướng về nền hòa bình của nhân loại.

Thơ của ông có vị mặn của muối, có sức mạnh và vẻ đẹp của đại dương. Bí quyết nào khiến ông có thể chuyển hóa nhuần nhuyễn khí chất biển vào phong cách thơ mình?

- Biển cả là phần đời của tôi, là máu và nước mắt của tôi và đồng đội thân yêu. Tôi sinh ra và lớn lên từ quê biển, gió Lào và cát trắng, có lời ru của mẹ trộn vào tiếng sóng, trộn vào giấc ngủ, bao vui buồn, nghiệt ngã, yêu thương đều ghi dấu nơi này. Tôi mang hồn những cánh buồm nâu, những cánh chim hải âu, và đường chân trời (dẫu đường chân trời chỉ là hư ảo) ra đi, học trường biển, ở lại dạy trường biển, cùng những con tàu vục sóng, vượt thủy lôi, bom đạn... rồi những năm tháng đi xa, vượt qua bao sóng gió, bão tố của trùng khơi, mới hay con người thật nhỏ bé, mong manh trước Đại dương hùng vỹ, sự sống chỉ được tồn tại bởi niềm tin và lòng dũng cảm, bởi lòng yêu thương chân thành và bởi vẻ đẹp về nhân cách sống của những con người trước sự sát hạch nghiêm khắc của biển.

Thời gian gắn bó với biển khơi, biển đã dạy ông những bài học gì và tặng ông triết lý nào khiến ông nằm lòng?

- Gần như cả cuộc đời gắn bó với biển khơi, tôi nghiệm ra rằng: sự giả dối, lừa lọc, nhỏ nhen, ích kỉ không có trong từ điển của biển, biển dạy tôi lòng trung thực, độ lượng, vị tha, truyền cho tôi niềm đam mê, khao khát, niềm tin mãnh liệt và lòng dũng cảm để đương đầu vượt qua mọi gian nan thử thách, mọi hiểm nguy của bão tố trùng khơi luôn rình rập giữa vẻ đẹp mê hồn của bình minh biển, của hoàng hôn biển và lấp lánh trăng sao trong những đêm Đại dương. Biển đẹp hay không, biển hiền hòa hay dữ dội là ở tâm hồn, tình yêu và bản lĩnh của người đi biển. Tự tin và lòng dũng cảm - đó là bài học và triết lý sống để tồn tại trước biển cả và Đại dương hùng vĩ, và tôi đã đặt cược hồn mình vào những cánh Hải âu.

Ông đã sáng tác bao nhiêu bài thơ, và ông chọn tập thơ “Mùa thu và biển cả” để giới thiệu với bạn quốc tế theo tiêu chí nào? Ông có cho rằng những thông điệp biển cả ấy sẽ được bạn đọc quốc tế đồng cảm?

- Sáng tác thì nhiều lắm, lần lượt với các tập thơ: “Sóng vào thu”, “Tình biển”, “Thức với mùa thu”, “Thức với biển”, “Một thời biển cả”, “Lan Châu tím”, “Lời của chim Hải âu”, rồi “Em xõa tóc mùa thu” do Hàn Quốc xuất bản, và “Mùa thu và biển cả” do Canada xuất bản và phát hành, tự nói lên tôi đã phải lòng biển cả từ tuổi ấu thơ, khi tiếng sóng trộn vào lời ru của mẹ... cho đến tận bạc đầu; Và tôi gửi hồn mình, phần đời mình vào “Mùa thu và biển cả”. Các chùm thơ về biển, về mùa thu của tôi đã được các Tạp chí Văn học và độc giả của các nước đón nhận và giới thiệu, hồn Việt đã được đón nhận và lan tỏa. Các tập thơ được các nhà xuất bản nước ngoài biên tập, xuất bản và phát hành, nghĩa là thông điệp biển cả đang được bạn đọc quốc tế đồng cảm và đón nhận.

Điều gì khiến ông ở tuổi xưa nay hiếm, vẫn nặng lòng với việc giới thiệu văn học Việt Nam ra nước ngoài? Ông hãy chia sẻ những dự định trong thời gian tới của ông với vai trò đại diện tổ chức văn học Nanum của Hàn Quốc tại Việt Nam?

- Khi những bạn đọc và các tổ chức Văn học nước ngoài đã tiếp cận, đón nhận và đồng cảm với thơ mình, thì đó là lúc hồn Việt được lan tỏa, lan tỏa càng nhiều thì những vẻ đẹp của tâm hồn càng được kết nối bền vững hơn, tạo điều kiện cho dòng chảy văn học Việt tới cộng đồng quốc tế thuận lợi hơn, sự hiểu biết lẫn nhau, gắn kết, đồng cảm với nhau giữa các dân tộc, cùng hướng tới vẻ đẹp Chân-Thiện-Mỹ. Đó là “sức mạnh mềm” của văn học nghệ thuật. Với tư cách đại diện cho Văn học Nanum tại Việt Nam, tôi đã và đang triển khai những gì có thể cho công việc này bằng việc kết nối, để các tổ chức VHNT ở Hải Phòng và thành phố Gwangju cùng Hiệp hội trao đổi VHNT Quốc tế ở Gwangju, kí các bản ghi nhớ (MOU) và đang từng bước đi vào hoạt động có hiệu quả. Trên cơ sở đó mở rộng dần nếu có thể.

Ông duy trì năng lượng bằng cách nào để vẫn tiếp tục “cày xới” bền bỉ trên cánh đồng thơ? Lao động thơ ca với ông có phải là loại siêu lao động? Nó mang lại hứng khởi hay khiến ông kiệt sức?

- Là một người cầm bút, không gì vui bằng mình vẫn còn thâm canh được trên cánh đồng mà bao con người ghé qua để bòn rút hết phù sa màu mỡ rồi bỏ đi, có được chút thu hoạch thơm thảo nào thì cùng sẻ chia cho những tâm hồn đồng cảm. Lao động thơ ca đúng là một loại “siêu lao động”, lao động của tâm hồn, lao động của sự sáng tạo, nó mang lại cho tôi niềm hứng khởi, say mê, tiếp thêm nguồn năng lượng cho tôi sáng tác, mong viết thêm được những cái gì đó “ra tấm, ra món”, góp thêm vẻ đẹp cho đời.

Khi đại dịch qua đi, điều ông muốn gửi gắm tới bạn đọc là gì qua những vần thơ của mình?

- Tôi có nhiều bạn trí thức ở Hàn Quốc, họ không chỉ đọc các tác giả có tên tuổi, họ còn tìm đọc những tác giả mới xuất hiện, để tìm một nét hay, nét đẹp trong tâm hồn của tác giả. Họ ít nói chuyện ồn ào trên các chuyến tàu, chuyến xe, mà ngồi yên lặng đọc sách, văn hóa đọc đã ở một đẳng cấp đáng trân trọng. Xin hãy tin yêu những nét đẹp quanh ta và trân quý quỹ thời gian để thực hiện những dự định, ý tưởng, những ước mơ. Những vần thơ tôi viết ra là phần hồn và đời thực, là tâm trạng mà tôi từng trải nghiệm trong cuộc sống đầy nghiệt ngã nhưng cũng đầy nhân ái của cuộc đời, mong có được sự đồng cảm của bạn đọc, mong góp thêm được nét đẹp cho đời. Đó cũng là tâm nguyện, là hạnh phúc của tôi.