Tết Lào trên đất Việt
Một ngày giữa tháng 4.2022, có mặt tại các trường đào tạo chuyên nghiệp ở Sơn La, nơi có lưu học sinh Lào đang theo học, ngày Tết cổ truyền Bunpimay được diễn ra rất rộn ràng. Những lưu học sinh trong bộ váy áo truyền thống rực rỡ sắc màu đang cùng nhau đón chào năm mới.
Tết cổ truyền Bunpimay (hay còn gọi là Tết té nước) là ngày tết cổ truyền lớn của của nhân dân Lào. Năm nay theo Phật lịch của Lào, Tết Bunpimay diễn ra từ ngày 14 đến ngày 16.4. Theo phong tục truyền thống, Tết Bunpimay sẽ có nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc để đón chào năm mới.
Tháp hoa 3 tầng tượng trưng cho tỉnh đoàn kết của nhân dân Lào, những sợi chỉ trắng trong suốt, những thau nước với hương thơm của loài hoa rừng, các loại bánh, ngũ cốc thường có trong đời sống hàng ngày của nhân dân các bộ tộc Lào được chuẩn bị khá đầy đủ. Khu ký túc rộn rã vang lên những bài hát truyền thống dân tộc cùng khúc ca tình anh em Việt Lào.
Theo phong tục, trong ngày đầu tiên của năm mới, mọi người sẽ đến nhà ông bà để chúc Tết và thực hiện nghi lễ buộc chỉ vào cổ tay để cầu mong những điều may mắn sẽ tới với người thân, sau đó cùng nhau ăn bữa cơm thân mật với những món ăn truyền thống. Vào ngày thứ 2, cả gia đình sẽ đi chùa để thực hiện nghi lễ tắm tượng Phật, té nước cho nhau để cầu chúc sức khỏe, may mắn và ngày cuối cùng sẽ dành cho các hoạt động vui chơi đầu năm.
Theo quan niệm của người Lào, té nước là để cầu may, gột rửa những điều xấu xa, bệnh tật và đón một năm mới sạch sẽ, mạnh khỏe và sống lâu. Buộc chỉ vào cổ tay để cầu mong những điều may mắn sẽ tới với người thân của mình. Những phong tục trong ngày Tết mang ý nghĩa đem lại sự bình an cho vạn vật, ấm no hạnh phúc trong cuộc sống của nhân dân.
Tết của tình hữu nghị Việt - Lào
Những ngày Tết vừa qua, không khí đón tết Bunpimay rộn ràng trong đời sống tinh thần của sinh viên Trường Đại học Tây Bắc (TP.Sơn La, tỉnh Sơn La). Tại ngôi trường có 450 lưu học sinh Lào theo học, tết này, các em đều không về quê được nên cũng đã chuẩn bị, sửa soạn để đón tết trên đất Việt với đầy đủ nghi lễ.
Chung vui trong ngày Tết Bunpimay của lưu học sinh Lào năm nay còn có sự tham gia của Thành ủy Sơn La, Tỉnh đoàn, Ban liên lạc quân tình nguyện, chuyên gia quân sự Việt Nam tại Lào tỉnh Sơn La cùng các thầy cô giáo, các bạn sinh viên Việt Nam.
Ông Đinh Thanh Tâm, Hiệu trưởng Trường Đại học Tây Bắc cho biết: "Tết cổ truyền của dân tộc là ngày lễ lớn đối với các em lưu học sinh Lào, vì vậy nhà trường luôn quan tâm, tạo điều kiện để các em vui đón tết đầm ấm".
"Buổi lễ sẽ được tổ chức quy mô nhỏ gọn, đảm bảo quy định phòng dịch nhưng vẫn ấm cúng, đầy đủ trọn vẹn các nghi lễ truyền thống để các em học sinh vui vẻ khi đón tết xa quê" - ông Tâm bộc bạch.
Tại Trường Cao đẳng Sơn La, nơi có 200 lưu học sinh Lào đang theo học, không khí ngày Tết Bunpimay cũng diễn ra rộn rã, rực rỡ sắc màu. Khu ký túc dành cho các sinh viên Lào luôn ngân vang tiếng hát cùng những điệu múa uyển chuyển và lời chúc mừng năm mới.
Bạn Ngân Mạ Lay Văn, K57 Khoa Công nghệ thông tin, Trường cao đẳng Sơn La, cho biết: "Đây là năm thứ hai đón Tết Bunpimay ở Việt Nam, được nhà trường và thầy cô tạo điều kiện tổ chức đón tết Lào với đầy đủ nghi lễ truyền thống khiến lưu học sinh ở đây đều phấn khởi"
Theo Văn, em cũng rất vui vì ngày tết chưa tới nhưng các bạn học Việt Nam đã gửi những tin nhắn chúc mừng năm mới. "Trường cũng tổ chức nhiều hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao để sinh viên hai nước Việt - Lào giao lưu, học hỏi, tăng cường tinh thần đoàn kết" - học sinh này cho biết thêm.
Được biết, cùng với việc đào tạo tiếng Việt, đào tạo chuyên ngành cho lưu học sinh Lào, Trường Cao đẳng Sơn La thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao giữa sinh viên Lào và sinh viên Việt Nam. Đặc biệt, vào những ngày lễ lớn của nước bạn Lào như: Quốc khánh, Tết Bunpimay... sinh viên hai nước tổ chức nhiều hoạt động giao lưu, học hỏi, tăng cường tinh thần đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước Việt Nam - Lào, giữa tỉnh Sơn La và các tỉnh Bắc Lào.
Cũng như hai trường trên, Tết Bunpimay tại Trường Cao đẳng Y tế Sơn La cũng đã được diễn ra vui tươi, đầm ấm với nhiều hoạt động theo phong tục truyền thống của đất nước Lào anh em. Đại diện Ban giám hiệu nhà trường cho biết: "Từ nhiều ngày trước đó Trường Cao đẳng Sơn La đã tổ chức cho lưu học sinh Lào tham gia thi đấu cầu mây, giao lưu văn nghệ giữa hai khối học sinh Việt - Lào.
Điều đặc biệt nhất, cùng chung vui trong ngày Tết Bunpimay ở các trường luôn có sự tham gia của Ban giám hiệu, cán bộ, giảng viên và đông đảo sinh viên Việt Nam. Tất cả cùng hòa chung điệu múa lăm vông và thực hiện các nghi thức buộc chỉ cổ tay, té nước cầu mong cho một năm mới hạnh phúc.
Ngày Tết cổ truyền Bunpimay dù không thể trở về quê hương, không được sum vầy bên gia đình nhưng các lưu học sinh Lào tại Sơn La đã đón tết vui tươi, đầm ấp với sự quan tâm, động viên của các cơ quan, đơn vị của tỉnh, ban giám hiệu các nhà trường, thầy cô và bạn bè. Đó sẽ là những ký ức đẹp đối với nhiều thế hệ lưu học sinh trong thời gian sinh sống và học tập tại Việt Nam.
