Là một nghệ sĩ Beatbox với hơn 10 năm kinh nghiệm, Đoàn Khoa đã tham gia nhiều cuộc thi trong và ngoài nước và thu về nhiều giải thưởng có ý nghĩa. Trong đó, có vị trí thứ 4 toàn Châu Á trong lĩnh vực Beatbox Loopstation - một bộ môn nghệ thuật kết hợp giữa âm thanh do con người tạo ra (Beatbox) và các loại máy móc hỗ trợ (Loopstation). Về cơ bản, Khoa là một nhạc sĩ nhưng không chơi nhạc cụ.
Beatbox hiện không còn quá xa lạ với giới trẻ Việt Nam trong vài năm gần đây. Các nghệ sĩ Beatbox được biết đến rộng rãi như những người có khả năng tạo ra âm nhạc chỉ bằng miệng của mình. Từ các âm thanh cơ bản như mô phỏng bộ trống hay một số nhạc cụ tới các tổ hợp âm thanh đầy phức tạp, các Beatboxer (người chơi Beatbox) chính là một ví dụ về khả năng sáng tạo không giới hạn của con người. Nhưng không chỉ dừng lại ở Beatbox, Khoa đã chọn cho mình một người bạn đồng hành: Loopstation (máy loop) trên con đường theo đuổi âm nhạc.
Thiết bị này cho phép người nghệ sĩ phát một đoạn âm thanh lặp đi lặp lại, làm nền tảng để xây dựng một bài nhạc hoàn chỉnh ngay trên sân khấu biểu diễn. Đoàn Khoa và người bạn đồng hành của mình đã khiến không ít khán giả bất ngờ khi trình diễn nhiều bản nhạc đầy năng lượng và phức tạp chỉ với một chiếc micro kết nối với Loopstation.
Khi được hỏi về lý do theo đuổi bộ môn Beatbox kết hợp với Loopstation, Khoa cho biết, mình đã chơi Beatbox 5 năm trước khi chọn sử dụng Loopstation. Trước khi có người bạn đồng hành mới, Khoa vẫn biểu diễn Beatbox với một chiếc micro, nhưng chính việc này lại thành một trở ngại cho người nghệ sĩ. Loopstation, với khả năng lưu giữ và chạy liên tục nhiều luồng âm thanh khác nhau, đã giúp Khoa tự do hơn khi trình diễn, đồng thời là một nền tảng đắc lực cho người nghệ sĩ thoải mái sáng tạo.
Theo Khoa, việc không sử dụng nhạc cụ giúp cậu truyền tải ý tưởng, tiếng nói từ trong não của mình một cách trực tiếp, và chiếc microphone cùng máy loop sẽ làm nhiệm vụ "dịch" những ý tưởng này thành âm thanh và truyền tới tai người nghe.
Điều gì thu hút Khoa quyết định dùng Loopstation thay vì nhạc cụ?
- Trước khi chọn Loopstation, mình đã có khoảng 5 năm chơi Beatbox. Có lẽ chính sự “đa năng” trong việc mô phỏng âm thanh của bộ môn này đã phần nào ảnh hưởng tới quyết định của mình khi rẽ sang nhánh Loopstation. Về cơ bản, mình muốn sử dụng Beatbox làm nền tảng chính vì nó giúp mình thể hiện con nguời, ý tưởng và âm thanh của mình một cách trực tiếp nhất.
Với mình Loopstation như một phương tiện giúp tạo ra các "vòng lặp" âm thanh từ Beatbox, tạo cơ sở để người nghệ sĩ xây dựng các tác phẩm một cách tự do và thoải mái hơn. Việc sử dụng nhạc cụ hay không chỉ là lựa chọn của mỗi người, trên thế giới có rất nhiều nghệ sĩ sử dụng Loopstation với nhiều nhạc cụ để trình diễn như một ban nhạc một người.
Là một người có kinh nghiệm quốc tế và cũng từng ở trong nhiều đội nhóm khác nhau, góc nhìn của Khoa về cộng đồng Beatbox Loopstation Việt Nam hiện tại như thế nào?
- Loopstation Việt Nam là một cộng đồng nhỏ và vẫn đang phải đối mặt với nhiều hạn chế khác nhau. Lý do đầu tiên chắc chắn là vấn đề tài chính. Các thiết bị máy móc trình diễn âm thanh chưa bao giờ là rẻ, và cũng không có nhiều nhà cung cấp các thiết bị dạng này ở Việt Nam.
Bên cạnh đó, để có thể tự tin điều khiển và trình diễn âm nhạc với một thiết bị tạo ra các "vòng lặp" âm thanh liên tục chưa bao giờ là dễ dàng. Người nghệ sĩ phải nắm chắc các lý thuyết nhạc lý, thiết kế âm thanh hay hoà âm phối khí. Đây cũng có thể là lý do khiến người chơi bộ môn này ở Việt Nam không nhiều.
Có gì thú vị khi tham gia vào các đấu trường quốc tế? Khoa học hỏi được những gì từ các Beatbox Looper thế giới?
- Đầu tiên, Khoa cảm thấy rất may mắn khi được tham gia vào những cuộc thi trong suốt thời gian hoạt động nghệ thuật, nhất là giải đấu Asia Beatbox Championship năm 2018. Bên cạnh giải thưởng, mình cũng học được rất nhiều thứ từ các nghệ sĩ trên thế giới nói chung và Châu Á nói riêng. Đầu tiên chắc chắn phải kể đến sự ham học hỏi, tư duy cầu tiến và khả năng làm việc nhóm.
Tôi cũng đã thấy nhiều nghệ sĩ dù ở các quốc gia khác nhau vẫn thường xuyên tập luyện và sáng tạo cùng nhau, tự tạo cho mình một khuôn khổ để rèn luyện qua Internet. Họ cũng rất linh hoạt trong việc cập nhật thông tin, bổ sung kiến thức mới từ mọi nguồn vì đôi khi, những “vòng lặp” trong cuộc sống lại là nguyên liệu tốt nhất để tạo ra các “vòng lặp” âm nhạc hay.
Trong cuộc nói chuyện, Khoa có nhắc rất nhiều đến "vòng lặp". Là một người dùng Loopstation, dường như đây là một khái niệm rất quan trọng với Khoa. Vậy, Khoa nhìn nhận như nào về các “vòng lặp” đang diễn ra xung quanh mình?
- Những "vòng lặp" trong cuộc sống luôn là chủ đề thú vị cho người nghệ sĩ. Đôi khi, sự lặp lại chính là con đường duy nhất để dẫn tới những cái mới, kể cả trong sáng tạo hay thưởng thức nghệ thuật. Một người bạn yêu thích âm nhạc của mình đã từng chia sẻ về cảm xúc lần đầu tiên xem tôi trình diễn và sau khi xem lại vài lần.
Ban đầu, người bạn đó đã đặt câu hỏi: "Sao anh không chạy theo xu hướng nhỉ? Rõ ràng sẽ nổi tiếng hơn nữa!". Nhưng sau khi xem các buổi biểu diễn khác của tôi, người bạn này đã không còn nghĩ về sự nổi tiếng, xu hướng mà nhìn nhận âm nhạc như một cách để tự chữa lành bản thân. Rõ ràng, "vòng lặp" hay việc cảm nhận một thứ nhiều lần sẽ cho mình thời gian để suy nghĩ và đưa ra những góc nhìn, nhận định mới về bất cứ sự việc nào.
Khoa có nói rằng, mình coi Loopstation như một phương tiện để thể hiện ý tưởng của bản thân. Vậy, nếu Loopstation là một phương tiện giao thông thì nó sẽ là gì? Và Khoa sẽ đi đâu với nó?
- Nếu coi máy loop là một phương tiện giao thông, tôi muốn nó là một con tàu vũ trụ. Tôi muốn sử dụng nó để tặng cho tất cả những con người đang thiếu định hướng tương lai, đang luẩn quẩn trong "vòng lặp" của cuộc đời, một cuộc du hành từ vũ trụ này tới vũ trụ khác với âm nhạc, âm thanh từ miệng của con người.
Chuyến đi bằng âm nhạc này sẽ giúp mọi người nhận ra rằng, ai cũng chỉ có 24h mỗi ngày và đều phải đối diện với những “vòng lặp” khác nhau trong cuộc đời. Quan trọng là mình cống hiến, sáng tạo để cho “vòng lặp” đó trở nên thú vị, không bị tẻ nhạt, và trở thành một "vòng luẩn quẩn".
