Đã hết thời hạn giải ngân
Trong báo cáo gần đây của PVN - chủ đầu tư của dự án NMNĐ Thái Bình 2 gửi Bộ Công Thương cho biết, thực trạng rất xấu của dự án này bởi không thu xếp được vốn giải ngân mặc dù khối lượng công việc đã giải quyết được trên 83%. Theo đó, tổng giá trị hợp đồng vay nước ngoài lên tới hơn 937,14 triệu USD, tới nay số tiền chưa được giải ngân lên tới gần 327 triệu USD. Nguyên do là các ngân hàng và tổ chức cho vay phải làm rõ lý do chậm tiến độ và những sai phạm của các cá nhân, tổ chức trong khi thực hiện dự án. Đại diện PVN cho hay đã có công văn đề nghị Bộ Tài chính và các bên cho vay gia hạn thêm thời gian giải ngân đến hết tháng 3.2021.
Thực tế các khoản vay nước ngoài gặp khó khăn không phải chuyện bất ngờ bởi trước đó, hồi tháng 8.2018, PVN cho biết mới giải ngân được hơn 432 triệu USD, còn hơn 505 triệu USD nếu không được giải quyết kịp thời sẽ hết hạn vào ngày 28.9. Tuy nhiên, việc giải ngân của các cơ quan cho vay lại phụ thuộc vào tiến độ hoàn thành các tổ máy 1 và tổ máy 2 để có cơ sở làm chứng từ vay vốn. Thế nhưng, tới lúc này các hoạt động bị đình trệ bởi sự mâu thuẫn không có tiền thì không thể tiếp tục triển khai, không triển khai thì không vay được tiền. Ở thời điểm đó, Bộ Tài chính cũng có văn bản không đồng ý với việc xin gia hạn hợp đồng vay sau ngày 29.8. PVN cũng kiến nghị việc Tập đoàn phải thu xếp nguồn vốn vào thời điểm này là rất khó khăn, vì thế PVN xem xét phương án phát hành 10.000 tỉ đồng trái phiếu trong nước và quốc tế.
Ngoài khoản vay nước ngoài, nguồn vay trong nước cũng gặp nhiều khó khăn khi các ngân hàng đã ký kết thông qua nguyên tắc cho vay như Vietcombank, VietinBank, BIDV và Agribank đều trì hoãn đàm phán để thống nhất dự thảo hợp đồng với lý do Ngân hàng Nhà nước đề nghị thẩm định lại dự án, thẩm định năng lực tổng thầu PVC và vi phạm của một số cá nhân trong quá trình thực hiện triển khai dự án.
Càng chậm tiến độ càng thiệt hại
Trước đó nữa, khi dự án NMNĐ Thái Bình 2 lâm cảnh khốn đốn, PVN đã đề xuất 12 giải pháp để giải quyết tình thế khó khăn kéo dài như đề nghị Thủ tướng xem xét, chấp thuận tiến độ hoàn thành tổ máy số 1 Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 vào tháng 6.2019, tổ máy số 2 vào tháng 9.2019; cho phép miễn phạt hợp đồng với điều kiện PVC hoàn thành dự án theo tiến độ điều chỉnh đã cam kết; xem xét cho không áp dụng giảm giá, mà giữ nguyên giá dự toán được phê duyệt…
PVN nhận định “nguồn lực của Tổng thầu PVC ngày càng cạn kiệt, các nhà thầu thi công trên công trường thiếu vốn, không thể huy động nguồn lực, kinh phí thực hiện, tiềm ẩn nguy cơ dự án tiếp tục chậm tiến độ, thậm chí không có khả năng hoàn thành, phát sinh chi phí và gây thiệt hại về kinh tế”.
Dự án NMNĐ Thái Bình 2 là công trình có giá trị lên tới gần 1,5 tỉ USD, là công trình mang tính cấp thiết được yêu cầu triển khai để đảm bảo cung cấp nguồn điện đầy đủ cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, việc chậm tiến độ kéo dài nhiều năm, cùng với những sai phạm của một số cá nhân thời kỳ trước đang ngày càng đẩy dự án vào vị thế hết sức khó khăn khi vừa thực hiện, vừa giải trình…
