Bảo hiểm là kênh phòng ngừa rủi ro chứ không phải lĩnh vực đầu tư
Tại tọa đàm "Hợp tác giữa Bảo hiểm - Ngân hàng: Thực trạng và vướng mắc cần tháo gỡ" do Báo Tiền Phong tổ chức sáng 14.4, TS Cấn Văn Lực - chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia cho biết, hiện chúng ta có quy định pháp luật đầy đủ về nhiều lĩnh vực, trong đó thông tư hướng dẫn luật kinh doanh bảo hiểm sửa đổi.
Ông mong Bộ Tài chính sớm ban hành thông tư, quy định, hướng dẫn, triển khai luật kinh doanh bảo hiểm. Cùng với đó, Ngân hàng Nhà nước tiếp túc rà soát lại thông tư nội ngạch để làm tốt hơn việc liên kết giữa ngân hàng và doanh nghiệp.
"Mẫu hợp đồng bảo hiểm cần đơn giản, ngắn gọn. Hiện nay, hợp đồng bảo hiểm dài tới 100 trang, rất ít người dân đọc hết. Trong khi đó, ở nước ngoài, mẫu hợp đồng bảo hiểm rất đơn giản, có những điều khoản chỉ cần đánh dấu tích", TS Cấn Văn Lực nói.
Theo TS Lực, sau những vụ việc vừa qua, chúng ta cần rà soát quy định chuẩn hóa nhân sự liên quan như đại lý bảo hiểm, nhân viên tư vấn. Doanh nghiệp bảo hiểm cần rà roát chính sách, quy trình nội bộ, cũng như xem lại rà roát lại mạng lưới đại lý, tư vấn bảo hiểm.
Cùng với đó, Chính phủ cần có chương trình quốc gia giáo dục tài chính để nâng cao kiến thức về bảo hiểm của người dân tăng lên. Ngược lại, bản thân các đại lý bảo hiểm cần ra soát lại, gia cố lại nhân viên của mình.
Ở Trung Quốc có quy định rõ, chúng ta có thể tham khảo như tư vấn cần người có kinh nghiệm, sau 2-3 năm kinh nghiệm mới được tư vấn khách hàng, hay bảo hiểm cần có quầy bán riêng… Về phía người dân, cần nắm rõ mục đích mình mua bảo hiểm và đọc kĩ hợp đồng.
"Tôi nhấn mạnh, bảo hiểm là kênh phòng ngừa rủi ro chứ không phải lĩnh vực đầu tư. Với mục đích đầu tư, người dân nên lựa chọn lĩnh vực khác.
Các quy định của ngân hàng Nhà nước hiện nay không được ép mua bảo hiểm. Gần đây xuất hiện một số nhân viên bị giao chỉ tiêu, vì ngân hàng, tổ chức tín dụng đó có hợp đồng độc quyền với bên bảo hiểm, mà độc quyền thì phải bổ trợ cho nhau nên mới có chuyện áp lực doanh số.
Tuy nhiên, rõ ràng vấn đề này chỉ là một số ngân hàng mà thôi. Ví dụ, một số hoạt động đặc thù như vay thấu chi với độ rủi ro cao nên chúng ta cần khuyến khích việc phát triển bảo hiểm. Cuối cùng, tôi cho rằng đây là thời điểm chúng ta cần phải sốc lại về bảo hiểm", ông nói.
Trường hợp khách hàng như diễn viên Ngọc Lan chỉ là số ít
Bà Phạm Thu Phương - Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Giám sát bảo hiểm, Bộ Tài chính cho rằng, giao dịch bảo hiểm cũng là giao dịch dân sự, phải đảm bảo nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng lợi ích các bên.
Thời gian qua còn tồn tại hiện tượng một số nhân viên tín dụng gợi ý, chèo kéo khách hàng tham gia bảo hiểm nhân thọ khi có nhu cầu vay vốn ngân hàng, làm mất đi tính tự nguyện tham gia bảo hiểm của khách hàng. Hoạt động này đã vi phạm nguyên tắc “tự nguyện” được quy định tại các văn bản pháp luật về kinh doanh bảo hiểm.
TS Trần Vũ Hải - Phó trưởng Phòng Khoa học, Đại học Luật Hà Nội nhấn mạnh, bảo hiểm liên kết ngân hàng phải nhìn cả mặt tích cực, tiêu cực. Điểm tích cực là xu thế chung trên thế giới, cung cấp đa dạng hơn sản phẩm tài chính ngoài mục đích bảo hiểm là đầu tư.
Hiện Thông tư 86/2014 quy định rõ không được ép buộc mua bảo hiểm. Nhân viên phải giải thích rõ là sản phẩm này không phải của ngân hàng và không bắt buộc. Thế nhưng thực tế vẫn xảy ra từ phía nhân viên ngân hàng bỏ qua quy định, tập trung lợi ích và nắm bắt tâm lý lợi ích của người mua.
"Qua sự việc vừa qua, hoạt động của đại lý bảo hiểm cần chấn chỉnh, chuẩn hoá quy trình kiểm soát hoạt động. Trường hợp khách hàng như diễn viên Ngọc Lan chỉ là số ít. Rất nhiều đơn vị bảo hiểm thực hiện đúng, chuẩn. Đây là cơ hội đánh giá quy trình kiểm soát, quản lý từ phía cơ quan quan lý nhà nước", TS Hải cho hay.
