Nhiều “nút thắt” khiến tăng trưởng quý II tiếp tục gặp thách thức
Trao đổi với PV Lao Động, TS Nguyễn Đức Độ - Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính (Học viện Tài chính) - dự báo: Tốc độ tăng trưởng GDP quý II/2022 dự báo vẫn ở mức thấp vì nhiều nguyên nhân, trong đó nổi lên các vấn đề chính như: Kinh tế thế giới vẫn đang “giảm tốc”; trong nước, thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp vẫn “đóng băng”, tín dụng tăng trưởng thấp...
“Ngoài những yếu tố nêu trên, cần phải lưu ý rằng, tốc độ tăng trưởng GDP quý II/2023 phải so với nền tăng trưởng rất cao của GDP quý II năm ngoái” - TS Nguyễn Đức Độ nói.
Còn theo TS Nguyễn Thị Hương - Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư - KHĐT) - xu hướng tăng trưởng kinh tế Việt Nam thường tăng thấp trong quý I, gia tăng dần ở quý II sau đó bứt phá ở nửa cuối năm. Năm 2023, kinh tế Việt Nam vẫn có thể đi theo xu hướng này.
Mặc dù tăng trưởng GDP quý I/2023 thấp so với mục tiêu đề ra, nhưng Thứ trưởng Bộ KHĐT Trần Quốc Phương phân tích rằng, điều này phản ánh thực tiễn đúng theo những đánh giá khi xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2023. Lúc đó nhận định về bối cảnh tình hình cho thấy khó khăn thách thức và cơ hội, thuận lợi đan xen nhưng khó khăn thách thức nhiều hơn.
Thực tế đã diễn ra đúng như nhận định, thậm chí những khó khăn, thách thức còn lớn hơn những gì chúng ta dự kiến: Bối cảnh quốc tế, khó khăn trên thế giới như các vấn đề về lạm phát tuy có hạ nhiệt nhưng còn ở mức cao, chính sách thắt chặt tiền tệ của các quốc gia, các nền kinh tế lớn trên thế giới, nhu cầu của thị trường toàn cầu giảm sút, tác động của cuộc xung đột Nga-Ukraina… tất cả có tác động rất lớn đến nền kinh tế của Việt Nam, vì nền kinh tế của nước ta có độ mở lớn.
Trong bối cảnh như vậy, thì kết quả tăng trưởng của quý I/2023 được đánh giá ở mức khá so với bình quân chung trên thế giới và khu vực, khi mà các nền kinh tế khác được dự báo là tăng trưởng ở mức rất thấp.
Nhiều giải pháp để tăng trưởng vượt trội trong 6 tháng cuối năm
TS Nguyễn Thị Hương nhấn mạnh, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạo, điều hành kịp thời, quyết liệt, sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và nỗ lực của các cấp, các ngành, các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước, kỳ vọng kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng vượt trội trong 6 tháng cuối năm 2023.
Bộ trưởng Bộ KHĐT Nguyễn Chí Dũng cũng cho hay, để thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm quý II/2023, các bộ, cơ quan và địa phương cần thực hiện hiệu quả, thực chất, toàn diện, nhất quán các Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội; Nghị quyết số 01/NQ-CP, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội, Chỉ thị số 03/CT-TTg về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau Tết Nguyên đán. Kịp thời tham mưu, ban hành và triển khai nhanh, hiệu quả các chính sách hỗ trợ sản xuất, kinh doanh, thu hút đầu tư, khơi thông nguồn lực, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm (6,5%); phản ứng chính sách kịp thời, chủ động trước các yếu tố rủi ro, tình huống mới phát sinh, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, an toàn hệ thống ngân hàng, thị trường tài chính, tiền tệ; thực hiện các đột phá chiến lược, các định hướng lớn...
TS Nguyễn Đức Độ cũng cho rằng, thực tế là hiện nay, hầu hết các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp (DN), người dân thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội đã hết thời gian thực hiện hoặc hiệu quả thấp. Do đó, cần sớm ban hành chính sách hỗ trợ mới như giảm thuế, phí… tiếp tục phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay để kích thích tăng trưởng, hỗ trợ sản xuất, kinh doanh.
"Cần nới lỏng chính sách tiền tệ, tài khóa, giảm lãi suất, giảm thuế... để các DN có thể vượt qua khó khăn, ổn định sản xuất" - TS Nguyễn Đức Độ nêu ý kiến.
Để đạt được các mục tiêu đề ra, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị các bộ, ngành, địa phương thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng là tiêu dùng, đầu tư, xuất khẩu; làm tốt quy hoạch; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, 3 chương trình mục tiêu quốc gia. Quyết liệt thực hiện 3 đột phá chiến lược; tập trung phát triển hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông. Thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển văn hoá, bảo vệ môi trường, bảo đảm an sinh xã hội. Đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Để đạt các mục tiêu tăng trưởng, ngày 3.4.2023, tại Hội nghị Chính phủ với các địa phương, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã giao nhiều nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương. Trong đó, Ngân hàng Nhà nước thực hiện chính sách tiền tệ chắc chắn, chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ với chính sách tài khoá mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm. Bộ Tài chính tăng cường quản lý thu chi ngân sách, tiết kiệm chi tối đa, báo cáo cấp thẩm quyền vấn đề thuế tối thiểu toàn cầu. Bộ Xây dựng thực hiện tốt Nghị quyết 33 của Chính phủ về tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản. Với các địa phương, Thủ tướng yêu cầu thành lập tổ công tác giải quyết các khó khăn, vướng mắc của từng dự án, chăm lo, kịp thời hỗ trợ người dân, DN. Kh.Vũ
Thứ trưởng Bộ KHĐT Trần Quốc Phương: Trong kiến nghị lần này lên Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ KHĐT đã tham mưu một giải pháp khá mới trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với tất cả các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh của các DN và nhà đầu tư, đó là tháo gỡ ngay từ cấp cơ sở. Ở Trung ương, Thủ tướng đã chỉ đạo quyết liệt việc thành lập các ban chỉ đạo, tổ công tác liên ngành, tổ công tác đặc biệt, ở địa phương, cũng cần tương tự như vậy. Các địa phương cũng thành lập các tổ công tác đặc biệt, tập trung giải quyết thẳng vào các dự án, các DN đầu tư đang gặp khó khăn, vướng mắc tại địa phương để có cơ hội ổn định sản xuất, kinh doanh. Có như vậy thì mới có thể phần nào vượt qua khó khăn ban đầu của quý I, cố gắng đạt được mục tiêu trong các quý còn lại. L.V
