Đừng dồn hết khó khăn doanh nghiệp vào ngân hàng
Đánh giá về điều hành chính sách tiền tệ của Việt Nam, bà Hà Thị Kim Nga - cán bộ kinh tế cao cấp Văn phòng đại diện Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Việt Nam - nhận định: “Ngân hàng Nhà nước phải chèo lái trong một bối cảnh khó khăn, nhiều mục tiêu: Vừa kiềm chế lạm phát trong bối cảnh lạm phát cơ bản tăng mạnh, vừa đảm bảo nền kinh tế không giảm tăng trưởng mạnh khi thị trường bất động sản gặp nhiều khó khăn. Ngân hàng Nhà nước hạ lãi suất điều hành thời gian qua. Đây là động thái giảm chi phí tín dụng khi nền kinh tế có mức tăng trưởng GDP thấp nhất nhiều năm qua. Lưu ý là lạm phát cơ bản vẫn cao và có thể quay lại nhanh nếu tâm lí tài chính toàn cầu xấu đi. Nó đòi hỏi Ngân hàng Nhà nước phải có những nghe ngóng, dự báo, quan sát để có chính sách phản ứng phù hợp nhất”.
Ông Nguyễn Quốc Hùng - Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) - cho rằng: “Ngân hàng Nhà nước đang đi trên dây, vừa điều hành ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, vừa hỗ trợ doanh nghiệp. Nếu ngày hôm nay doanh nghiệp dồn hết khó khăn vào ngân hàng, thời gian tới ngân hàng khó khăn thì doanh nghiệp cũng gặp khó. Mặc dù Thông tư 02/2023 đã được ban hành nhưng các ngân hàng vẫn phải tự chịu trách nhiệm với các quyết định về các khoản nợ tái cơ cấu, giãn, hoãn. Nếu không cẩn thận thì khó khăn của nền kinh tế sẽ dồn hết vào ngân hàng thương mại”.
Khó khăn chồng chất
Đánh giá về các thách thức trong thời gian qua, bà Dương Thị Thanh Bình - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ - cho biết, mặc dù FED đã tạm dừng tăng lãi suất, nhưng mặt bằng lãi suất vẫn ở mức cao. Hơn nữa, nguy cơ lạm phát tiềm ẩn trong nước và thế giới vẫn rất lớn. Chính vì vậy, Ngân hàng Nhà nước phải thận trọng, linh hoạt để vừa đạt mục tiêu kiểm soát lạm phát, vừa hỗ trợ phục hồi kinh tế.
Trong năm 2022, áp lực với tỉ giá và thị trường ngoại hối rất cao do những biến động bất thường và rất mạnh của kinh tế thế giới. Lạm phát toàn cầu gia tăng mạnh, khiến ngân hàng trung ương các nước đẩy nhanh lộ trình thắt chặt chính sách tiền tệ.
“Điều này cho thấy, tác động của tỉ giá, lãi suất tới kinh tế các nước rất lớn. Với Việt Nam, bên cạnh áp lực trên, vụ việc SCB, Vạn Thịnh Phát làm kì vọng giảm giá VND tăng cao, gây áp lực lên hoạt động điều hành chính sách tiền tệ. Chúng tôi phải nâng biên độ, nâng lãi suất để bảo đảm linh hoạt trong điều hành chính sách tiền tệ. Kết quả là VND là một trong những đồng tiền có biên độ giảm giá thấp hơn nhiều so với các đồng nội tệ khác” - bà Dương Thị Thanh Bình nói.
Năm 2023, khi các áp lực đã dịu hơn, NHTƯ các nước và FED giảm dần biên độ và cường độ tăng lãi suất, chỉ số USD Index cũng ở mức 101%, thấp hơn 11% so với tháng 11 và 12.2022, cung cầu tiền tệ trong nước được cải thiện, thêm vào đó là các giải pháp điều hành thì tỉ giá đã ổn định, thị trường thông suốt. Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng mua lượng lớn ngoại tệ để tăng dự trữ ngoại hối.
“Mọi người có thể thấy bình thường, nhưng những người ở Ngân hàng Nhà nước đã thở phào nhẹ nhõm, chúng tôi cũng có thêm kinh nghiệm qua thời gian vừa rồi. Bên cạnh đó, niềm tin của thị trường vào hoạt động điều hành của Ngân hàng Nhà nước cũng được củng cố” - bà Bình nói.
