Ngành hàng không bất lợi vì không thể hạ nhiệt giá vé máy bay
Hàng không được ví là "đôi cánh" của du lịch trong nước nhưng ngành này lại đang rơi vào tình thế bất lợi trước mùa cao điểm do không thể hạ nhiệt giá vé máy bay dù rất muốn kích cầu.
Giá vé máy bay nội địa tăng cao tác động mạnh đến quyết định “xuống tiền” mua tour của nhiều gia đình dịp 30.4 và 1.5 sắp tới. Thậm chí, có những đường bay quốc tế có giá vé mềm hơn so với nhiều chặng bay nội địa.
Theo khảo sát của Lao Động, chặng bay khứ hồi Hà Nội - Phú Quốc dịp này khan hiếm vé. Vé máy bay khứ hồi với lịch khởi hành vào 27.4, bay về ngày 1.5 giá nhất từ khoảng 5,1 triệu đồng/người, một số chuyến bay giờ đẹp có thể lên đến 9-10 triệu đồng/người. Hay chặng khứ hồi Hà Nội - Cam Ranh cũng đang dao động quanh mức 5 triệu đồng với cùng thời gian bay.
Trong khi đó, các chặng quốc tế như Hà Nội - Bangkok đang ghi nhận mức giá 6 triệu đồng/vé khứ hồi, chặng TPHCM - Phnom Penh (Campuchia) đang có giá từ hơn 4 triệu đồng/vé khứ hồi. Những chặng này không có quá nhiều chênh lệch so với các chặng bay trong nước.
Với việc giá vé máy bay tăng cao, hơn hẳn so với nhiều chặng bay quốc tế khiến anh Đinh Công Tâm (Quận 3, TPHCM) không còn “mặn mà” với các tour du lịch trong nước mà chuyển hướng sang các tour du lịch quốc tế như Thái Lan, Trung Quốc.
“Tôi có tham khảo giá vé máy bay đến một số điểm du lịch trong nước nhưng giá vé khá cao. Nếu cả gia đình 5 người đi từ TPHCM đến Đà Nẵng, riêng tiền vé máy bay khứ hồi ở mức thấp nhất đã khoảng 25 triệu đồng. Với mức giá này, tôi muốn đi du lịch quốc tế như Thái Lan hơn”, anh Tâm chia sẻ.
Còn chị Vi Hương (28 tuổi, Hà Nội) tìm hiểu về các điểm đến du lịch và “săn” vé máy bay từ cách đây một tháng. Sau khi cân nhắc, cô và bạn bè lựa chọn du lịch nước ngoài thay vì chuyến tham quan nội địa. Điểm đến mà Vi Hương lựa chọn là Hong Kong (Trung Quốc). Giá vé khứ hồi đặt trước ngày khởi hành một tháng khoảng 5,5 - 6 triệu đồng/người.
Bớt thuế phí để hạ giá vé, hỗ trợ doanh nghiệp cùng người dân
Lý giải về tình trạng giá vé máy bay tăng cao, nhiều chuyên gia cho rằng, một trong những nguyên nhân là do vé máy bay đang phải gánh quá nhiều loại phí.
Khảo sát của Báo Lao Động, hiện nay phần thuế, phí người dân phải bỏ ra khi mua vé máy bay lên tới gần 600 nghìn đồng. Theo đó, nhiều chặng bay, vé chưa thuế phí chỉ có 200 - 300 nghìn đồng. Do đó, giá vé sau khi có thuế phí bị đội lên tới gần 1 triệu đồng.
Theo Thông tư số 53/2019 của Bộ GTVT quy định, các hãng hàng không phải chịu tới 16 loại phí do Nhà nước quy định.
Ngoài ra, hãng bay phải nộp những khoản phí dịch vụ hàng không khác cho các cảng hàng không như phí thuê quầy bán vé giờ chót; phí thuê quầy hành lý thất lạc; phí thuê phòng tác nghiệp, phòng nghỉ, trực ca cho nhân viên; phí thuê phòng máy của hãng; phí thuê kho; phí sử dụng thiết bị đầu cuối... Như vậy, để thực hiện được một chuyến bay, bình quân một vé máy bay sẽ phải gánh trên 20 loại phí cả trực tiếp và gián tiếp.
Lãnh đạo Cục hàng không Việt Nam cho biết, một trong những nguyên nhân khiến giá vé máy bay tăng lên, ngoài các loại phí, còn do tình trạng thiếu hụt máy bay.
Ông Đinh Việt Thắng - Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam - cho biết: "Cao điểm hè năm nay, tải cung ứng cần khoảng 24-26 triệu ghế. Với cách vận hành thông thường, số tàu bay còn thiếu để phục vụ đợt cao điểm dự kiến thiếu từ 24-26 chiếc".
Các nguyên nhân như giá nguyên liệu tăng cao, tỉ giá chênh lệch ngoại tệ cũng là lý do khiến giá vé máy bay bị đội lên.
Để giải bài toán giá vé máy bay, trao đổi với Báo Lao Động, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống - chuyên gia hàng không cho rằng, mức phí sân bay hiện nay cần phải được giảm để giảm bớt gánh nặng cho các hãng hàng không và cho chính người dân đi máy bay.
Ông phân tích, khi phí sân bay quá nhiều, quá cao như hiện nay, giá vé máy bay buộc phải đẩy cao lên, khách đi máy bay, khách du lịch cả trong nước và quốc tế vì thế cũng ít đi. Điều này không chỉ khiến các hãng hàng không thiệt hại mà chính cảng hàng không cũng thâm hụt nguồn thu.
"Hơn nữa, vé máy bay cao khách du lịch giảm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến ngành du lịch nói riêng và kinh tế nói chung", PGS.TS Nguyễn Thiện Tống nhấn mạnh.
Nói về giải pháp, theo PGS.TS Nguyễn Thiện Tống, thay vì phân loại quá nhiều loại phí, chúng ta chỉ cần quy định gọn 2 loại. Đó là phí theo chuyến bay gồm phí cất hạ cánh tại sân bay và phí phục vụ hành khách tại sân bay.
Hiện nay nhằm khuyến khích ngành hàng không, Chính phủ một số nước đã hỗ trợ miễn phí cất hạ cánh tại sân bay. Trong điều kiện chưa thực hiện được, Việt Nam có thể áp dụng trước tại 4 sân bay lớn là Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, sân bay quốc tế Nội Bài, sân bay quốc tế Đà Nẵng, sân bay quốc tế Cam Ranh.
Nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt máy nay, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng thông tin, Cục đã làm việc yêu cầu các hãng hàng không đã cam kết tăng cường thêm máy bay.
Vietnam Airlines cam kết sẽ bổ sung thêm số lượng máy bay trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 9.2024; trong khoảng tháng 7 đến tháng 9.2024, Vietjet cũng sẽ tăng số lượng tàu bay.
Ông Định Việt Thắng thông tin thêm, một số giải pháp sẽ được tính toán thêm như: Tăng thời gian khai thác, giảm thời gian quay đầu. "Đơn cử, tàu bay A320, A321 của Vietnam Airlines đang có khai thác bình quân 9-10 tiếng/ngày, Vietjet khoảng 12-13 tiếng/ngày, thời gian này sẽ được tính toán, điều chỉnh. Thời gian quay đầu ở sân bay của tàu bay A321 cũng sẽ nghiên cứu kéo giảm từ 45 phút xuống khoảng 30-35 phút. Phương án đưa tàu bay thân rộng đưa vào khai thác nội địa cũng sẽ được tính toán đến dù rất tốn kém", Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam cho hay.
Tiến sĩ Bùi Doãn Nề - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam - cho rằng, giá vé máy bay phụ thuộc nhiều vào khung giá trần Nhà nước quy định và không được vượt qua mức giá trần. Tuy nhiên, đầu vào cấu thành giá vé luôn biến động. Ngoài giá nhiên liệu tăng, các chi phí dịch vụ hàng không cũng vậy. Do đó phương pháp giảm thuế, phí, hỗ trợ vốn tín dụng gỡ khó cho ngành hàng không lúc này là rất cần thiết.
